گزارش| آیا چهارمین نماینده سازمان ملل وخیم‌ترین بحران بشری در یمن را پایان خواهد داد؟
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل روز جمعه «هانس گراندبرگ» سوئدی را به عنوان نماینده جدید سازمان ملل در امور یمن معرفی کرد تا وی چهارمین نماینده این نهاد بین‌المللی از زمان آغاز جنگ در یمن باشد. سازمان ملل مدعی است که تمام تلاش خود را برای پایان دادن به این بحران و به میز مذاکره آوردن طرف‌های درگیر به کار بسته تا بزرگترین بحران انسانی که جهان شاهد آن است پایان یابد. گراندبرگ جانشین «مارتین گریفیتس» انگلیسی می‌شود. پیش از این دو نیز «جمال بن عمر» مغربی و «اسماعیل ولد الشیخ» موریتانیایی نمایندگان سازمان ملل در امور یمن بودند. بر اساس گزارش دفتر نمایندگی ویژه سازمان ملل در امور یمن، گراندبرگ تجربه‌ای بالغ بر ۱۵ سال در زمینه حل درگیری‌ها، مذاکرات و میانجی‌گری دارد و تمرکز ویژه‌ای بر موضوع خاورمیانه دارد. هانس گراندبرگ، نماینده جدید سازمان ملل در امور یمن نکته قابل توجه درباره نماینده جدید، ارتباط مستقیم وی با پرونده یمن بوده و وی از سپتامبر ۲۰۱۹ به عنوان نماینده اتحادیه اروپا در امور یمن فعالیت داشته و پیش از آن نیز، ریاست بخش امور خلیج فارس در وزارت خارجه سوئد را برعهده داشته که طی آن دوران، استکهلم سوئد، میزبان مذاکرات میان طرف‌های درگیر در یمن در دسامبر سال ۲۰۱۸ بوده است. گراندبرگ زمانی که نماینده اتحادیه اروپا در امور یمن بود، جنبش انصارالله و دولت مستعفی یمن را برای بازگشت به میز مذاکرات تشویق کرده و طرف‌های سیاسی و نظامی این کشور را به سوی صلح تشویق کرد. این دیپلمات سوئدی پیشتر در مقاله‌ای نوشته بود که امکان صلح در یمن، آرزوی دست یافتنی نبوده بلکه فرصتی است که در واقعیت امکان رسیدن به آن وجود دارد. اگر چه وی در ماموریت سابق خود، اختیارات کمی برای پیشبرد مذاکرات و توقف درگیری‌ها داشت اما هم اکنون اوضاع متفاوت بوده و این دیپلمات سوئدی از حمایت بین‌المللی گسترده‌ای برخورد خواهد بود و علاوه بر آن، گراندبرگ دیدگاه واضحی درباره چیزهایی که امکان انجام آن در یمن وجود داشته را دارد. یک منبع مطلع به شبکه خبری ازجزیره گفت که گراندبرگ افکار جسورانه‌ای داشته که مهمترین آن، نادیده گرفتن قطعنامه ۲۲۱۶ سازمان ملل بوده که از جنبش انصارالله می‌خواهد تا از شهرها عقب نشینی کرده و سلاح خود را تحویل دهند. این دیپلمات سوئدی جنبش انصارالله را به عنوان طرف مستقیم و مسلط بر صنعاء، پایتخت یمن دانسته و بر خلاف نمایندگان قبلی، این اعتقاد را ندادر که انصارالله، گروهی کودتاگر است. وی همچنین علاوه بر تعامل با دولت مستعفی یمن، با دیگر گروه‌ها و طرف‌ها نیز در تعامل بوده است. نماینده جدید سازمان ملل در امور یمن تلاش خواهد کرد که اشتباه پیشینیان خود را مرتکب نشود. جمال بن عمر جمال بن عمر مغربی با اینکه طی سال‌های فعالیت خود از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ توانسته بود طرح کشورهای خلیج فارس درباره بحران یمن را به سرانجام برساند و کنفرانس گفت‌وگوی ملی در سال ۲۰۱۳-۲۰۱۴ را برگزار کند اما نتوانست مانع از جنگ خونبار این کشور شود. اما یمنی‌ها متعقد بودند که بن‌عمر دیدگاه منتقد علیه خود را نادیده می‌گیرد و دولت مستعفی یمن نیز مدعی بود که وی به جنبش انصارالله یمن مشروعیت بخشیده است. بن عمر نتوانست مانع از ادامه حملات نظامی اماراتی-سعودی به یمن در مارس ۲۰۱۵ شود و گفت که این حملات نظامی، روند سیاسی که وی به پیش برده بود را با چالش مواجه کرد و پس از آن استعفای خود را تقدیم کرد. این استعفا در حالی صورت گرفت که یمن شاهد شدیدترین درگیری‌ها بود و سازمان ملل بحران انسانی در این کشور را بسیار وخیم گزارش داده بود. پس از آن، سازمان ملل ولد شیخ را که در حال حاضر وزیر خارجه موریتانی است به عنوان جانشنین بن عمر معرفی کرد. وی کار خود را بلافاصله با برگزاری جلسات مذاکره میان نمایندگان دولت مستعفی و جنبش انصارالله در ژنو و کویت به پیش برد. ولد شیخ با وجود آنکه پیشرفت‌هایی را بدست آورده بود اما التزام وی به نتایج کنفرانس گفت‌وگوی ملی، طرح کشورهای خلیج فارس و قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل سبب شد تا جنبش انصارالله تعامل به وی را متوقف کند. سازمان ملل پس از آن، مارتین گریفیتس را به عنوان نماینده خود در امور یمن معرفی کرد. وی که مورد حمایت کشورش بود که یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل است و توانست اولین دستاورد در بحران یمن را با امضای توافق استکهلم بدست آورد که طی آن درگیری‌ها در شهر بندری الحدیده در پایان سال ۲۰۱۸ متوقف شد. وی همچنین به توافق مشابهی برای پایان درگیری‌ها در مأرب نیز بسیار نزدیک بود. مارتین گریفیتس، نماینده سابق سازمان ملل در امور یمن گریفیتس همچنین در دوران فعالیت خود توانست توافق تبادل ۱۰۵۶ اسیر را در اکتبر سال گذشته بدست آورد و مذاکرات دیگری نیز در این باره را به پیش ببرد. «ولید الحریری» مدیر منطقه‌ای مرکز مطالعات صنعاء در نیویورک معتقد است که معرفی نماینده جدید سازمان ملل در امور یمن بدون اراده سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی برای پایان درگیری‌ها و بدون سازوکارهای جدید برای تعامل با حقایق میدان، بدون معنا خواهد بود. وی اضافه کرد که برای افزایش احتمال موفقیت گراندبرگ باید قعطنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل بروز رسانی شده و طی آن حقایق کنونی و طرف‌های موثر در میدان دیده شود.از سوی دیگر، دایره مذاکرات باید گسترده شده و گروه‌هایی که پیشتر نادیده گرفته شده یا به حاشیه رانده شده بودند، وارد مذاکرت شوند. الحریری اضافه کرد که چارچوب اقدام سازمان ملل نیازمند بازبینی است به خصوص که نمایندگان قبلی سازمان ملل تمام تلاش خود را تنها به جابجایی از پایتختی به پایتخت دیگر و تعامل با افراد محدودی صرف کردند. این کارشناس امور یمن اضافه کرد: «اگر نماینده سازمان ملل در امور یمن به رویکردها و ابزارهای میانجی‌گرانه کنونی ادامه دهند هیچ تفاوتی بین دیروز و امروز و فردا وجود نخواهد داشت». ویران شدن ساختمان‌های مسکونی، بیمارستان‌ها و زیرساخت‌های یمن در حملات جنگنده‌های ائتلاف سعودی عربستان سعودی در رأس یک ائتلاف عربی و تحت حمایت آمریکا، از ششم فروردین ۱۳۹۴ با ادعای تلاش برای بازگرداندن رئیس جمهور مستعفی یمن به قدرت، اقدام به تجاوز نظامی علیه یمن و محاصره زمینی، هوایی و دریایی این کشور کرده است. این تجاوز نظامی هیچ کدام از اهداف ائتلاف سعودی را محقق نکرده است و فقط با کشته و زخمی شدن هزاران یمنی، آواره شدن میلیون‌ها نفر، به بار آمدن خرابی برای زیرساخت‌های این کشور، گسترش قحطی، گرسنگی و بیماری‌های واگیردار همراه شده است. مناطق مرزی یمن نیز در شش سال گذشته همواره در معرض حملات موشکی و توپخانه‌ای ائتلاف سعودی و نیروهای مزربانی سعودی قرار گرفته است. جنبش انصارالله یمن نیز در واکنش به جنایت سعودی‌ها در حمله به غیرنظامیان، با موشک‌های بالستیک و پهپادهای تهاجمی، زیرساخت‌های سعودی‌های را مورد هدف قرار داده‌اند. انتهای پیام/.