زندگینامه انوشه انصاری؛ اولین ایرانی که به فضا رفت

انوشه انصاری اولین کیهان‌گرد زن جهان و اولین ایرانی فضانورد است که به مدار کره زمین سفر کرد و نامش را در تاریخ به ثبت رساند.

انوشه انصاری یکی از پیشتازان فضا، نخستین توریست فضایی زن در جهان، اولین سفیر فضایی و چهارمین کیهان‌گرد دنیا است که با هزینه شخصی به فضا رفت. علاوه بر آن، وی نه‌تنها اولین زن فضانورد ایرانی،‌ بلکه اولین ایرانی فضانورد در جهان به شمار می‌آید. کارآفرینی در عرصه ارتباطات و اینترنت، ثبت دو اختراع و چندین مقاله معتبر علمی، حمایت از تحقیقات و ایده‌های پیشتازانه فضایی و کمک خیرخواهانه به سازمان‌های متخصص بین‌المللی،‌ از دیگر دستاوردها و فعالیت‌های مهم انوشه انصاری محسوب می‌شود.

انوشه علاوه بر جوایز متعددی که در زمینه‌های تحصیلی و شغلی کسب کرده، در سال ۲۰۱۵ میلادی و به‌عنوان نخستین زن گردشگر فضایی، جایزه پیشگام فضا را نیز از جامعه ملی فضای آمریکا دریافت کرد. در این نوشتار، با زندگی و مهم‌ترین فعالیت‌ها و دستاوردهای دکتر انوشه انصاری بیشتر آشنا می‌شوید.

هرآنچه از انوشه انصاری در این نوشتار خواهید خواند:انوشه انصاری کیست؟زندگی‌نامه انوشه انصاریانوشه انصاری در فضاجوایز و افتخارات انوشه انصاریانوشه انصاری و فیروز نادریانوشه انصاری کیست؟انوشه انصاری مدیرعامل بنیاد جایزه ایکس

منبع عکس: T3-Middle-East

انوشه انصاری، فضانورد، کاوشگر، سخنران، تاجر، کارآفرین برتر و از موفق‌ترین ایرانیان ساکن آمریکا است. بانویی که در نوجوانی، کشور را با هدف دیدار ستارگان ترک گفت و با جامه عمل پوشاندن به رویاهای کودکی‌اش، نامش را در تاریخ کیهان‌گردی جهان،‌ با افتخار به ثبت رساند و بسیاری از اولین‌های این حوزه را در اختیار خود گرفت. انوشه عناوینی چون اولین زن گردشگر فضایی (کیهان‌گرد) دنیا، اولین ایرانی فضانورد، دومین فضانورد فارسی‌زبان و چهارمین نفری که با هزینه شخصی به فضا سفر کرده را به نام خود ثبت کرده است. او موسس و مدیرعامل دو شرکت فناوری مهم و موفق به نام‌های «Telecom Technologies» و «Prodea Systems» و مدیرعامل و عضو دائمی هیئت امنای بنیاد Xprize (جایزه ایکس انصاری) و مدیر موسسه خیریه بنیاد اهورا (Ahoora Foundation) است.

انوشه انصاری به‌عنوان برترین کارآفرین آمریکا در سال ۲۰۰۰ و از تاجران موفق این کشور در سال ۲۰۰۱ برگزیده شد

انوشه در کنار تحقق رویای کودکی‌اش، زندگی تحصیلی و تجاری موفقی را نیز برای خود رقم زد؛ چندین مقاله علمی معتبر و دو ثبت اختراع (Patent) در ارتباط با کار روی «عملگرهای اتوماتیک» و «گره‌های یک شبکه بی‌سیم» از مهم‌ترین دستاوردهای علمی انوشه انصاری به حساب می‌آید. نبوغ خارق‌العاده این بانو در حوزه تجارت و کارآفرینی، جایزه‌ برترین کارآفرین آمریکا را از سوی مجله زن شاغل (Working Woman) در سال ۲۰۰۰ میلادی برایش به ارمغان آورد و یک سال بعد مجله معتبر تجاری فورچون (Fortune) نیز نام وی را در لیست تاجران موفق قرار داد.

جایزه ایکس انصاری

منبع عکس: GeekWire

حمایت وکمک مالی انوشه و خانواده‌اش در جهت پیش‌برد فعالیت‌های فضایی به بنیاد جایزه ایکس در سال ۲۰۰۴، نام این جایزه را به «جایزه‌ ایکس انصاری» تغییر داد؛ جایزه‌ای ۱۰ میلیون دلاری که به اولین فرد یا گروهی تعلق می‌گیرد که اولین پرواز غیر دولتی به فضا را امکان‌پذیر سازد.

انوشه اولین زن گردشگر فضایی جهان،‌ اولین فرد ایرانی‌تبار و دومین فارسی زبانی است که به مدار کره زمین سفر کرد

علاقه و اشتیاق انوشه به فضانوردی و ستارگان به اینجا ختم نشد و در سال ۲۰۰۶ میلادی او توانست با هزینه شخصی به‌عنوان اولین بانوی گردشگری فضایی جهان، به مدار کره زمین سفر کند. انوشه اولین فضانورد ایرانی‌ و بعد از «عبدالاحد مومند» فضانورد افغان، دومین فارسی زبانی است که در میان ستارگان قدم برداشت. هرچند انوشه انصاری به‌عنوان توریست و با هزینه شخصی به ایستگاه فضایی بین‌المللی رفت، این سفر فارغ از جذابیت‌های بصری و تجربه یک اکتشاف، سفری علمی و آموزشی بود. انوشه که به زبان‌های انگلیسی و فرانسه مسلط است، برای این سفر باید اندکی روسی نیز می‌آموخت و آموزش و تمرینات دشواری را پشت سر می‌گذاشت. خود در مورد آموز‌ش‌های مورد نیاز برای رفتن به ایستگاه فضایی در مصاحبه‌ای گفت:

آموزش‌ها بسیار سخت هستند. من تقریبا برای یک سال آموزش دیدم. بیشتر آن را در روسیه بودم. من تمرینات فیزیکی زیادی داشتم، در کلاس‌های آموزش یاد می‌گرفتم که چطور به ایستگاه فضایی وارد شوم، فضانوردان حاضر در آنجا چه کارهایی انجام می‌دهند و چگونه اگر چیزی خراب شود آن را تعمیر می‌کنند. همچنین تمرینات بسیاری برای زنده ماندن وجود داشت و من باید زبان روسی  را نیز یاد می‌گرفتم. آموزش هر روز از ساعت ۷ صبح تا ۷ شب بود و من به کلاس‌ها و شبیه‌سازی‌های مختلف می‌رفتم.

انصاری در مدت اقامت در ایستگاه فضایی بین‌المللی، تحقیقات و آزمایش‌های علمی متعددی را برای آژانس فضایی اروپا انجام داد. پژوهش و تحقیق در ارتباط با علل کم‌خونی، تاثیر تغییرات ماهیچه‌ای بر کمردرد، تاثیر تشعشعات فضایی روی فضانوردان ساکن در ایستگاه بین‌المللی فضایی و گونه‌های میکروبی که در آن ایستگاه پرورش داده شده،‌ بخشی از فعالیت‌های خانم انصاری در مدت اقامت ۹ روزه در ایستگاه بین‌المللی فضایی به شمار می‌آید. ازاین‌رو، انوشه همواره اذعان داشته که ترجیح وی بر استفاده از واژه «فضانورد همراه» به‌جای عنوان «گردشگر فضایی» است.

دو پرچم ایران و امریکا بر لباس فضانوردی انوشه

منبع عکس: Xconomy

علاوه بر آن، روی لباس فضانوردی انوشه انصاری، دو پرچم ایران و آمریکا نقش شده بود که علت این کار از سوی انوشه، اظهار دین به دو کشوری که در موفقیتش سهم داشته‌اند، عنوان شده است. او درباره تجربه دلپذیر این سفر تاریخ‌ساز می‌گوید:

بیش از هر چیز این سفر برای من، تحقق یک رویا بود. شبیه کسی که می‌خواهد به قله اورست صعود کند و در تمام زندگی این رویای اوست. این سفر چیزی بود که من احساس کردم زندگی من بدون آن کامل نخواهد بود. من فکر می‌کنم داشتن این تجربه جواب این پرسش‌ها را به من داد: چرا من اینجا هستم؟ هدف من در جهان چیست؟ چرا من در سیاره زمین هستم؟ من همواره مجذوب کیهان شناسی و چگونگی تشکیل جهان و هدف آن هستم و بودن در فضا به من درک و قدردانی بهتری از کیهان داد. من در حیرت و شگفتی بودم که جهان ما چه اندازه می‌تواند زیبا باشد. این تجربه لذت‌بخشی بود و من به یاد می‌آورم، اولین لحظه‌ای که زمین را دیدم، احساس عمیق زندگی را حس می‌کردم. این یک سیاره زنده است، گرما و انرژی دارد و من در آن لحظه هم گریه می‌کردم و هم می‌خندیدم.

انوشه معتقد است که کلید آینده بهتر برای بشریت در دستان نسل جوان ما است و این به ما بستگی دارد که ابزارهای مناسب را از طریق آموزش و به‌عنوان الگوهای خوب در اختیار آن‌ها قرار دهیم. بنابراین همواره در تلاش است که آگاهی و اشتیاق عمومی را در مورد اکتشافات فضایی و نقش آن در زندگی بشر افزایش دهد. همچنین انوشه انصاری تلاش می‌کند تا منبع الهامی به‌ویژه برای دختران در سراسر جهان باشد تا از دنبال کردن رویاهایشان هراسی نداشته و با جدیت آن را دنبال کنند. او اعتقادش را با نقل قولی از گاندی، رهبر استقلال هند و یکی از قهرمانان شخصی‌اش، مطرح می‌کند:

تغییری باشید که می‌خواهید در جهان مشاهده کنید.

زندگی‌نامه انوشه انصاریانوشه رئیسیان (انصاری)

منبع عکس: National-Museum-of-Mathematics

انوشه رئیسیان مشهور به «انوشه انصاری» در ۲۱ شهریورماه سال ۱۳۴۵ هجری شمسی (۱۲ سپتامبر ۱۹۶۶ میلادی) در شهر مشهد چشم به جهان گشود. چهار سال پس از تولد انوشه، خانواده وی به‌دلیل شغل و تحصیل پدر، به تهران نقل مکان کرده و دوران کودکی و نوجوانی او در تهران سپری می‌شود.

چهار سال پس از انقلاب اسلامی ایران، مشکلات و شرایط جنگی کشور، خانواده انوشه را بر آن داشت تا امکان تحصیل و دستیابی به رویاهای فرزندان خود را در آن سوی آب‌ها جستجو کنند. ازاین‌رو، در سال ۱۳۶۱ و زمانی که انوشه ۱۶ سال داشت، به‌همراه مادر و خواهر کوچکترش آتوسا، به آمریکا مهاجرت کردند و این اتفاق، شروعی برای تحقق رویاهای انوشه بود. رویایی که در میان ستارگان جستجو می‌کرد و دنیای مدرن غرب،‌ این امکان را برایش فراهم می‌ساخت؛ هرچند که آن روزها حتی زبان آن‌ها را نمی‌دانست و تنها به فارسی سخن می‌گفت.

کودکی انوشه انصاری

انوشه انصاری در کودکی؛ منبع عکس: anoushehansari.com

پس از اتمام دوران تحصیلات تکمیلی دبیرستان در ۱۹۸۵ میلادی، انوشه که همچنان در دنیای رویایی ستارگان سیر می‌کرد، تصمیم گرفت در رشته اخترفیزیک ادامه تحصیل دهد که نمره آزمون استعداد تحصیلی‌اش (SAT) برای دانشگاه «پرینستون» کافی نبود. همین امر، وی را به‌سمت مهندسی الکترونیک در دانشگاه «جورج میسون» ویرجینیا سوق می‌دهد.

انوشه درباره رویای ستارگانی که از کودکی همراه او بود و مسیر زندگی تحصیلی‌اش می‌گوید:

از کودکی مسحور فضا بودم؛ خیلی به تماشای ستاره‌ها علاقه داشتم؛ رویای سفر به فضا همان موقع‌ها در سرم افتاد. من این رویا را داشتم؛ اما زندگی و حرفه من مسیر دیگری را در پیش گرفتند. وقتی به آمریکا آمدم، انگلیسی صحبت نمی‌کردم. من حتی یک شهروند آمریکایی هم نبودم. در اینجا من ۱۶ سال داشتم و هیچ راهی برای ورود به ناسا نمی‌دیدم. وارد مسیر مهندسی و علوم کامپیوتر شدم که در آخر مسیر شغلی مناسبی برای من بود. این مسیر باعث شد من یک مهندس موفق و پس از آن یک کارآفرین موفق از طریق تاسیس و فروش یک شرکت شوم. پس از آن، من می‌توانستم روی آنچه می‌خواستم انجام دهم که رفتن به فضا بود، تمرکز کنم.

نوجوانی انوشه در ایران

نوجوانی انوشه انصاری در ایران؛ منبع عکس: anoushehansari.com

بعد از فارغ‌التحصیلی در رشته مهندسی الکترونیک و علوم کامپیوتر، انوشه در شرکت ارتباطات راه دور MCI از زیرمجموعه‌های شرکت بزرگ ورایزون (Verizon)، به کار مشغول شد. هم‌زمان با کار و با کمک هزینه‌ای که از شرکت دریافت می‌کند، تحصیلاتش را در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی الکترونیک در دانشگاه «جورج واشنگتن» ایالت واشنگتن ادامه داده و موفق به اخذ مدرک از این دانشگاه می‌شود.

همکاری با شرکت مخابراتی ام‌سی‌آی، ‌انوشه را با مردی ایرانی به نام «حمید انصاری» آشنا کرد و این آشنایی پس از دو سال و در ۱۹۹۱ میلادی، آینده شخصی و اجتماعی انوشه را تغییر داد. بعد از ازدواج با حمید انصاری،‌ انوشه نیز نام‌خانوادگی خود را به انصاری تغییر داده و از آن پس است که همگان او را با نام «انوشه انصاری» می‌شناسند. در ادامه، انوشه همکاری موفقی با شرکت کام‌ست (COMSAT) داشت و چندین مقاله را در این زمان به رشته تحریر درآورد.

پس از مدتی و در سال ۱۹۹۳، انوشه و همسرش به همراهی امیر انصاری (‌برادر همسر انوشه) توانستند با عبور از فراز و نشیب‌های بسیار، شرکت شخصی خود را در حوزه فن‌آوری‌های ارتباطات راه دور و ارائه خدمات شبکه‌های مخابراتی، در ریچاردسون تگزاس تاسیس کنند. این شرکت که Telecom Technologies Inc یا به اختصار TTI نام داشت، با عملکرد عالی توانست نظر دیگر شرکت‌های بزرگ را به خود جلب کرده و آن‌ها را ترغیب به خرید شرکت کند. در نهایت و در سال ۲۰۰۱ میلادی، شرکت سانوس نتورکس (Sonus Networks) به‌صورت انتقال سهام آن را خریداری کرد و با انتقال ۱۰/۸ میلیون سهم به صاحبان شرکت TTI، این دو سازمان در هم ادغام و انوشه به‌سمت معاونت سانوس و مدیر بخش آی‌پی هوشمند انتخاب شد.

انوشه و همسرش حمید انصاری

انوشه و همسرش حمید انصاری؛ منبع عکس: پرورش افکار

در این زمان، علاقه به فضانوردی و رویای کودکی انوشه با همراهی و همکاری حمید و امیر انصاری، در صورت دیگری ظهور پیدا کرد و او وارد عرصه مدیریت سفرهای فضایی شخصی شد. خانواده انصاری تصمیم گرفتند ثروتی که از فروش کسب و کار سابق خود به دست آوردند را به بنیاد جایزه‌ ایکس (X Prize Foundation) هدیه کند و به این ترتیب این اتفاق در سال ۲۰۰۴ میلادی به وقوع پیوست و آن‌ها بخشی از جایزه ۱۰ میلیون دلاری سالانه را در اختیار این سازمان آموزشی غیر انتفاعی قرار دادند تا به نخستین فرد یا گروهی تعلق گیرد که اولین پرواز غیر دولتی به فضا را میسر می‌کند.

بنیاد جایزه ایکس، پس از حمایت مالی خانواده انصاری در سال ۲۰۰۴، نامش را به جایزه ایکس انصاری تغییر داد و در سال ۲۰۱۸ میلادی، انوشه را به‌سمت مدیرعاملی برگزید

برنده این جایزه که به افتخار خانواده انصاری،‌ از آن پس به جایزه ایکس انصاری (Ansari X Prize) تغییر نام پیدا کرد، باید سفری با یک فضاپیمای رفت ‌و برگشتی و به اصطلاح قابل بازیابی انجام دهد. فضاپیمای مذکور نیز، باید این امکان را داشته باشد که طی دو هفته بعد از پرواز اول، آماده پرواز مجدد شده و حداقل سه نفر را به ارتفاعی بیش از ۱۰۰ کیلومتر از سطح متوسط زمین (خط کارمن) رسانده و به زمین بازگرداند.

در اکتبر همان سال «برت روتان» آمریکایی با طراحی خلاقانه فضاپیمای کوچک «SpaceShip 1» اولین برنده جایزه ۱۰ میلیون دلاری ایکس انصاری لقب گرفت. بنیاد جایزه ایکس نیز، ۱۲ سال پس از سفر تاریخی انوشه، وی را به‌سمت مدیرعاملی این سازمان انتخاب کرد.

انوشه،‌ حمید و امیر انصاری

انوشه،‌ حمید و امیر انصاری؛ منبع عکس: XPRIZE Foundation

در سال ۲۰۰۶ میلادی تیم موفق انوشه،‌ حمید و امیر انصاری، شرکت دیگری را در زمینه اینترنت با عنوان «Prodea Systems» تاسیس کردند که همچنان به فعالیت خود ادامه داده و انوشه انصاری نیز تا به امروز در سمت مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره این شرکت مشغول به کار است.

موفقیت‌های شغلی و مدیریت سفرهای شخصی فضایی برای بانویی که رویای ستارگان و راه‌یابی به فضا را در سر داشت،‌ هرگز کافی نبود. انوشه در این زمان دریافت که با پرداخت ۲۰ میلیون دلار می‌تواند علی‌رغم همه خطرات موجود، به رویای کودکی خود جامه عمل پوشانده و پس از ثبت‌نام و پذیرش، سفری هیجان‌انگیز به ایستگاه بین‌المللی فضایی داشته باشد.

او در وبلاگش از هزینه‌ گزافی که بابت این ماجراجویی فضایی داده و هدف والاتری که در ذهن داشت می‌گوید:

پول من از کجا آمده؟ به شما می‌گویم. از کار سخت، از ریسک‌هایی غیرقابل‌باور و فدا کردن خیلی از چیزها که من و خانواده‌ام برای به دست آوردن هدف مشترکمان از دست داده‌ایم. من مایلم بخشی از طرز تفکرم را در معرض قضاوت شما قرار دهم. بخشی از نگاه من به زندگی که مربوط به تصمیم‌گیری برای پول‌هایی است که دارم و دارید. من می‌خواهم به شما بگویم که چطور می‌توانید برای خرج کردن ثروت‌تان فکر کنید تا مابه‌ازای آن تغییری بزرگ به وجود بیاورید. یک تغییر واقعا بزرگ!

بیایید فرض کنیم دلتان می‌خواهد به درمان سرطان کمک کنید. آیا شما برای بیماران دوا می‌خرید یا مراکزی برای حمایت از بیماران سرطانی می‌سازید؟ یا بالاتر، آیا این هزینه را به یک دانشگاه می‌پردازید تا روی سرطان تحقیق کنند؟ یا این‌که دنبال بزرگ‌ترین عامل شکل‌گیری سرطان هستید و سعی می‌کنید آن را ریشه‌کن کنید؟ می‌بینید که راه‌های زیادی برای مواجهه با این مسئله وجود دارد و این دست شما است که کدام راه را انتخاب کنید. ممکن است راهی را انتخاب کنید که منجر به کمک به یک گروه کوچک و در یک زمان محدود شود یا تصمیم به انجام کاری زمان‌بر و پرهزینه بگیرید که به شناخت و حل عمومی مشکل سرطان کمک می‌کند. من شخصا راه دوم که انجام فعالیت‌های اساسی برای شناخت و حل ریشه‌ای مشکل است را انتخاب می‌کنم.

سرانجام در هشتم مه سال ۲۰۰۶ (۱۸ اردیبهشت سال ۱۳۸۵)، سازمان فضایی روسیه رسما اعلام کرد که انوشه انصاری به‌عنوان اولین زن گردشگر فضایی در یکی از پروازهای فضاپیمای سایوز و در بهار سال ۲۰۰۷ به مدار کره زمین خواهد رفت. بر اساس برنامه از پیش تعیین شده،‌ فردی ژاپنی با نام «دایسوکه انوموتو» قرار بود پیش از انوشه به مأموریت سایوز تی‌ام‌ای-۹ برود که با رد صلاحیت او به‌دلایل پزشکی، سفر انوشه انصاری ۶ ماه به جلو افتاد و سازمان فضایی روسیه تاریخ سفر او را به ۱۸ سپتامبر ۲۰۰۶ (۲۷ شهریور ۱۳۸۵) تغییر داد.

تیم فضانوردی همراه انوشه انصاری

 انوشه انصاری، میخائیل تیورین و مایکل لوپز الگریا؛ منبع عکس: anoushehansari.com

 در نهایت ماموریت سایوز تی‌ام‌ای-۹ در صبح روز دوشنبه ۱۸ سپتامبر آغاز و کپسول فضایی سایوز TMAحامل انوشه انصاری، میخائیل تیورین (فرمانده روسی) و مایکل لوپز الگریا (مهندس پرواز اسپانیایی- آمریکایی) از پایگاه فضایی بایکونور در قزاقستان به فضا پرتاب شد. این ماموریت فضایی پس از ۹ روز اقامت و پژوهش در ایستگاه بین‌المللی، در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۶ (۷ مهرماه ۱۳۸۵) به زمین بازگشت. دو سرنشین دیگر به نام‌های «پاول وینوگرادف» فضانورد روسی و «جفری ویلیامز» فضانورد آمریکایی که از فضانوردان ساکن ایستگاه بودند نیز با این تیم سه نفره همراه شدند و در ۹۰ کیلومتری شمال آرکالیک در قزاقستان فرود آمدند. مقامات محلی و مسئولان سازمان فضایی روسیه به‌همراه خانواده و همسر انوشه، به استقبال آن‌ها رفتند و انوشه را پس از انجام معاینات پزشکی، به شهر قوستانای در قزاقستان برای مراسم خوش‌آمدگویی منتقل کردند.

انوشه انصاری در کتابی که از زندگی‌نامه‌اش منتشر کرده، از سفر تاریخ‌ساز فضایی‌اش و آموزش‌های سختی که پشت سر گذاشت،‌ سخن می‌گوید

خانم انصاری کتابی را با موضوع زندگی‌نامه‌اش و با عنوان «رویاهای من برای ستارگان» با کمک یکی از نویسندگان محبوب خود به رشته تحریر درآورد که به فارسی نیز ترجمه و منتشر شده است. در این کتاب انوشه انصاری از دوره آموزشی پرواز خود گفت و توضیح داد که در این دوره او را با انواع و اقسام خطرهایی که در یک سفر فضایی واقعی امکان دارد با آن‌ها رو در رو شود، آشنا کردند تا چنانچه ذره‌ای تردید یا ناتوانی در وجودش مشاهده شد، از فهرست مسافران حذف شود. انوشه همچنین یادآور شده که در این دوره‌ آموزشی، بارها با موقعیت‌هایی مواجه شده که هیچ‌گاه انجام دادن‌شان را در حالت عادی نمی‌پذیرفت؛ اما در این مورد خاص هیچ مخالفتی نمی‌کند تا تنها شانس خود برای سفر به فضا را به خطر نیندازد.

کتاب زندگینامه انوشه انصاری

کتاب زندگینامه انوشه انصاری؛ منبع عکس:Adverts

در آستانه سفر تاریخ‌ساز انوشه انصاری به ایستگاه فضایی، سازمان فضایی ایران به‌عنوان متولی بخش فضا در کشور، حمایت خود را از فعالیت‌ها و خدمات ارزنده او در ترویج و توسعه فن‌آوری فضایی اعلام داشت و پرواز به ایستگاه بین‌المللی به‌عنوان تنها جایگاه استقرار انسان در فضا را افتخاری غرور‌آمیز برای تمام ایرانیان توصیف کرد:

این زن دانشمند و علاقه‌مند ایرانی با اراده بزرگ و بلند، تلاشی را آغاز کرده است که افق‌های جدیدی به روی بشریت خواهد گشود. پرواز ایشان به ایستگاه بین‌المللی به‌عنوان تنها جایگاه استقرار انسان در فضا، افتخاری بس غرور‌آمیز برای تمام ایرانیان خواهد بود؛ اما نباید تاثیر شگرف خدمات و فعالیت‌های ایشان در رونق فعالیت‌های فضایی در مقیاس عمومی و در سطح بین‌المللی را فراموش کرد.

انوشه در برنامه اپرا وینفری

انوشه انصاری در برنامه تلویزیونی اپرا وینفری؛ منبع عکس: Oprah.com

انوشه انصاری پس از این سفر فضایی، تصمیم به تحصیل در این زمینه گرفت و در مقطع کارشناسی ارشد رشته ستاره شناسی در دانشگاه «سوئین بورن» فارغ‌اتحصیل شد و دومین گواهینامه فوق لیسانس خود را در زمینه موردعلاقه‌اش دریافت کرد. دکترای افتخاری علوم را نیز از سوی دانشگاه «جرج میسون» در سال ۲۰۱۲ به وی تقدیم کردند. چرخ‌های زندگی انوشه همواره و همچنان به حرکت رو به جلوی خود ادامه می‌دهند،‌ چنانچه خود می‌گوید:

مردم فکر می‌کنند در چهل سالگی به قله زندگی‌شان می‌رسند (این یک قول قدیمی است)؛ اما من امیدوارم این شروعی باشد برای قله بعدی که از آن بالا خواهم رفت.

تاسیس و اداره یک سازمان خیریه با عنوان بنیاد اهورا (Ahoora Foundation) به‌همراه امیر انصاری (برادر همسرش) از دیگر خدمات این بانوی کیهان‌گرد پس از سفر به فضا است.

 

انوشه انصاری در فضاانوشه انصاری اولین زن مسلمان فضانورد

منبع عکس: anoushehansari.com

فضاپیمای سایوز تی،‌ام،‌ای، دو روز پس از قرار گرفتن در مدار زمین، در تاریخ ۲۰ سپتامبر ۲۰۰۶ با موفقیت به ایستگاه بین‌المللی فضایی ملحق و بدین ترتیب اقامت ۹ روزه‌ انوشه انصاری در ایستگاه فضایی آغاز می‌شود. انوشه در تمام مدت اقامت در فضا، نه به‌عنوان یک توریست که در قامت یک دانشمند و کیهان‌نورد ظاهر شده و به انجام تحقیقات و آزمایش‌های علمی برای آژانس فضایی اروپا می‌پردازد. مجموعه آزمایش‌های علمی او از این قرار است:

 پژوهش و تحقیق در ارتباط با علل کم‌خونی تاثیر تغییرات ماهیچه‌ای بر کمردرد تاثیر تشعشعات فضایی روی فضانوردان ساکن در ایستگاه بین‌المللی فضایی و گونه‌های میکروبی که در آن ایستگاه پرورش داده‌اند.

علاوه بر آن،‌ انوشه در این مدت به‌طور پیوسته وبلاگش را به روز می‌کرد و به شرح اتفاقات در ایستگاه فضایی و تجربیات سفر سخت و هیجان‌انگیزش می‌پرداخت. در بخشی از آخرین مطلبی که انوشه از فضا در وبلاگش منتشر کرده آمده است:

من مشغول نوشتن آخرین مطلب وبلاگم از مدار هستم و از این موضوع احساسی دوگانه دارم. من به گوشه و کنار ایستگاه سرک می‌کشم و سعی می‌کنم همه چیز را و هرچه را که دیدم و حس کردم در ذهنم و خاطرم حک کنم. چند بار خودم را شناور کردم و مثل پرنده‌ای که خود را به دست باد می‌سپارد معلق ماندم تا ببینم به کجا می‌رسم؟

فرود معمولا حدود ۴ ساعت طول می‌کشد و این سفری نه چندان راحت به‌سمت پایین با یک برخورد بزرگ در انتهای آن است. سایوز مثل گلوله کوچکی از آتش وارد جو زمین خواهد شد، بعد چترها باز خواهند شد و ضربه‌ای به کپسول وارد خواهند کرد و سپس چرخ زنان سرعت ما را تا حدی کم می‌کند و در آخرین مرحله موتورهای کوچک فرود روشن شده و از اینکه ما به‌شکل یک شهاب سنگ به زمین برخورد کنیم، محافظت خواهد کرد. من چندان درباره این موضوع نگران نیستم… چیزهای دیگری است که باید نگران آن‌ها باشم؛ مثل اینکه چه زمانی دوباره می‌توانم این آزادی و آرامش را دوباره تجربه کنم. سفر من به پایان خود نزدیک می‌شود؛ اما رویای من تازه آغاز شده است.

 شاید تقدیر من بود که چون زنگ ساعتی برای بیداری هرکسی، صدایی که در درون اوست را به حرکت درآورم و یادآوری کنم که همه شما می‌توانید شروع به تغییر دنیا و تبدیل آن به محلی بهتر برای زندگی همه ما کنید. من همیشه در قلبم می‌دانستم که به فضا خواهم رفت؛ اما هیچ‌وقت دقیقا نمی‌دانستم چطور؟ اما همیشه به همه می‌گفتم که چقدر عاشق فضا هستم و می‌خواهم روزی به فضا بروم و سرانجام راهش را پیدا کردم. مقصد فردای من زمین است؛ اما زمین همان زمینی نیست که آن را ترک کردم…

 

تمرینات سخت فضانوردی انوشه انصاری انوشه انصاری اولین فضانورد ایرانی انوشه انصاری اولین توریست فضایی زن در جهان انوشه انصاری کیهانگرد انوشه انصاری در ایستگاه بین‌المللی فضایی تحقیقات انوشه در فضا انوشه در ایستگاه فضایی انوشه و حمید انصاری در هنگام فرود فضاپیما منبع عکس‌ها: پینترست، Forbes،China-Daily، Space،Windows on Earth،People’s-Daily-Online،McCuistion-TV

جوایز و افتخارات انوشه انصاریانوشه انصاری مدیرعامل بنیاد ایکس

منبع عکس: Getty-Images

در کنار عناوین افتخارآمیزی که انوشه انصاری به‌عنوان اولین زن گردشگر فضایی دنیا، ‌اولین ایرانی فضانورد، اولین زن مسلمان فضانورد و… به خود اختصاص داده، به پاس دستاوردهای تجاری و علمی و فعالیت‌های قابل‌توجه‌اش در تحقیقات فضایی، از سوی نهاد‌های مختلف مورد تقدیر قرار گرفته است که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کارآفرین برتر از سوی مجله‌ زن شاغل آمریکا (Working Woman) در سال ۲۰۰۰ میلادیحضور در فهرست تاجران موفق مجله معتبر فورچن (Fortune) آمریکا در سال ۲۰۰۱ میلادیدریافت اولین جایزه نوآور سیمونز از سوی NCWIT در سال ۲۰۰۹ میلادی که سالانه به کارآفرینان موفق زن در زمینه‌ فن‌آوری داده می‌شود.دریافت دکترای افتخاری علوم از دانشگاه جرج میسون در سال ۲۰۱۲ میلادیدریافت جایزه‌ ملی پیشگامان فضا ایالات متحده در سال ۲۰۱۵ میلادی که به پاس خدمات انوشه انصاری به جامعه‌ فضایی، به وی اهدا شد. دریافت جایزه اسکار اصغر فرهادی برای فیلم فروشنده و سخنرانی از سوی او در مراسم اسکار سال ۲۰۱۷ میلادیدارانده مدال افتخار Ellis Islandبرنده جایزه رهبر جوان جهان WEFعضو مجمع جهانی اقتصاد World Economic Forum , Global Future Council و سفیر یونسکو

 

انوشه انصاری و فیروز نادریانوشه انصاری و فیروز نادری در مراسم اسکار

انوشه انصاری و فیروز نادری در مراسم اسکار؛ منبع عکس: پینترست

سال ۲۰۱۷ میلادی، فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی یکی از پنج نامزد نهایی جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان مراسم اسکار، جایزه بهترین فیلم خارجی را از آن خود می‌کند.  این در حالی اتفاق افتاد که به دستور «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، سفر شهروندان هفت کشور مسلمان از جمله ایران به آمریکا ممنوع اعلام شده بود. در پی این تصمیم و دستور مهاجرتی، اصغر فرهادی اعلام کرد به نشانه اعتراض در مراسم اسکار حضور نخواهد داشت و انوشه انصاری و فیروز نادری را به‌عنوان نماینده خود به این مراسم معرفی کرد. انصاری در ارتباط با عدم حضور اصغر فرهادی برای دریافت جایزه اسکار چنین گفت:

به نظرم او می‌خواست کنار مردمی بایستد که تحت‌تاثیر فرمان ممنوعیت ورود به آمریکا قرار گرفتند و قادر نیستند به دیدار دوستان و اعضای خانواده‌شان بروند و لحظات مهم زندگی‌شان را با هم شریک شوند. بنابراین او نتوانست اینجا باشد و جایزه‌ای را بگیرد که برایش بسیار اهمیت داشت.

 انوشه انصاری به‌عنوان اولین گردشگر فضایی زن، به‌همراه پروفسور «فیروز نادری» مدیرکل سیستم‌های اکتشاف منظومه خورشیدی در ناسا، به‌عنوان نمایندگان ایران و برای دریافت جایزه فرهادی در هشتادونهمین مراسم اسکار حاضر شدند و دومین اسکار این کارگردان مطرح سینمای ایران را از جانب او دریافت کردند. انوشه به نیابت از فرهادی، سخنرانی کوتاه او را قرائت کرد و فیروز نادری در پاسخ به خبرنگاران، دلیل این انتخاب فرهادی را که برخلاف تصور از چهره‌های سینمایی نبود، این‌گونه توضیح داد:

انوشه انصاری فضانورد است و به ایستگاه فضایی بین‌المللی سفر کرده است و من برای ناسا کار می‌کنم و مدیریت برنامه مریخ ناسا و منظومه شمسی را برعهده داشته‌ام. به نظرم دلیل‌اش این است که اگر از جو زمین خارج شوید و به زمین نگاه کنید، اثری از مرزها نمی‌بینید و آنچه پیش روی شما است یک زمین زیبا است. فرهادی ما دو تن را برگزید تا این پیام را منتقل کند.

طرح شال زیبای انوشه انصاری با نقشه هوایی شهر مشهد، از حواشی جالب توجه در این مراسم بود. شالی که به گفته خودش از عکس‌های ناسا که از بالا از نمای زمین گرفته شده و مربوط به شهر زادگاهش است، در طراحی آن بهره برده‌اند.

منبع عکس کاور: سایت ویرگول

پرسش‌های متداولانوشه انصاری کیست؟انوشه انصاری یکی از پیشتازان فضا، نخستین توریست فضایی زن در جهان، اولین سفیر فضایی و چهارمین کیهان‌گرد دنیا است که با هزینه شخصی به فضا رفت.انوشه انصاری اهل کجاست؟انوشه انصاری در مشهد به دنیا آمد و در چهار سالگی به‌دلیل شغل و تحصیل پدر، به تهران نقل مکان کرد و تا ۱۶ سالگی در پایتخت ایران زندگی کرد.