افزایش باورنکردنی تقاضا برای خرید تورهای اقساطی در بین ایرانیان
در شرایطی که کرونا مزید بر علت مشکلات و اوضاع اقتصادی شده، افراد زیادی سفر داخلی و خارجی خود را به‌صورت اقساطی انجام می‌دهند.
سلب مسئولیت: تحریریه کجارو در تهیه این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد.
در شرایطی که کرونا مزید بر علت مشکلات و اوضاع اقتصادی شده، شرایط سفر و گردشگری، شرایط مناسبی نیست و سفر از سفره مردم در حال برداشته شدن است. در حال حاضر تور کیش متوسط برای دو نفر، حدودا پنج میلیون تومان هزینه دارد و با در نظر گرفتن اینکه افراد باید در طول سفر نیز هزینه‌هایی را انجام دهند، بیش از پیش مردم عادی کمتر سفر را در برنامه خود قرار می‌دهند. در این شرایط خرید تور اقساطی رونق گرفته و دیگر محدود به تورهای خارجی نیست و افراد زیادی سفر داخلی و خارجی خود را به‌صورت اقساطی انجام می‌دهند. در این گزارش، مطالب و آمار جالبی در مورد تورهای اقساطی، شرایط اقساط و … فراهم کرده‌ایم.
آمار فروش تورهای اقساطی
در اولین نگاه باید به این پرسش‌ها جواب دادیم که آمار فروش تورهای اقساطی چقدر است؟ چند درصد از فروش کل تورهای داخلی و خارجی به‌صورت اقساط است؟ در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹، فروش تورهای قسطی چقدر افزایش داشته است و سوال‌هایی از این قبیل.
متاسفانه امکان پاسخ‌دهی دقیق به این سوالات وجود ندارد چراکه متولیان گردشگری سیستم جامعی برای فروش تورهای مسافرتی به وجود نیاورده‌اند یا شرایط را مهیا نکرده‌اند که آژانس‌های مسافرتی رغبتی برای وارد کردن تورهای خود در سیستم موجود داشته باشند و ترس از مالیات و عوارض، عدم داشتن مزیت خاص برای ارائه آمار و … باعث شده تا آژانس‌ها آمار فروش تور خود را به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ارائه ندهند. در نتیجه آمار دقیق قابل اندازه‌گیری نیست ولی امکان مطالعه موردی فروش آژانس‌ها وجود دارد و ما نیز برای ارائه آمار از یکی از مطرح‌ترین آژانس‌هایی که در حوزه فروش تور اقساطی فعالیت دارند، کمک گرفته‌ایم.
طبق یافته‌های ما، آمار فروش تورهای اقساطی در مقایسه با کل تورهای خریداری شده توسط مسافران، چیزی کمتر از پنج درصد است که ۷۰ تا ۸۰ درصد مربوط به تورهای خارجی و ۲۰ تا ۳۰ درصد مربوط به تورهای داخلی است. حجم بازار گردشگری داخلی و خارجی به‌قدری بالا و غیرقابل کنترل است که حدس زدن مقدار عددی فروش‌ها غیرممکن است و فقط می‌توان با اندازه‌گیری تعداد مسافران پروازها، قطارها و دیگر وسایل نقلیه و ضرب کردن آن‌ها در عدد متوسط تور خارجی و داخلی به مقدار حدودی مارکت رسید.
ما از آژانسی کمک گرفته‌ایم که تمرکز بازاریابی آن‌ها روی تورهای اقساط و شرایط خرید قسطی است و همین امر موجب شده تا بیشترین فروش این آژانس را خریدهای اقساطی تشکیل دهند. در نظر داشته باشید بنا به اهداف و نوع بازاریابی و… درصدهای تورهای داخلی و خارجی می‌تواند مختلف باشد.
طبق گفته آژانس کایت، در ماه‌های اخیر و با اوج گرفتن کرونا آمار فروش تورهای داخلی تا مرز ۱۰ درصد نیز کاهش داشته و در نتیجه اوضاع کسب و کارهای گردشگری نظیر هتل‌ها و مراکز اقامتی، آژانس‌های مسافرتی، هواپیمایی‌ها و مراکز تفریحی به‌شدت سخت و بحرانی است.
شرایط تورهای اقساطی
نکته جالب در تحقیقات ما برخوردن با شرایط متنوع و مناسب برای بازپرداخت اقساط تورها بود. سرویس‌های لندو، ایزی‌پی و قسطا سرویس‌های آنلاین برای خرید اقساطی هستند که هرکدام شرایط و کارمزد خود را دارند ولی معمولا آژانس‌های مسافرتی به‌صورت مستقیم نسبت به اقساط کردن تورها و خدمات مسافرتی اقدام می‌کنند و هر آژانس شرایط خود را دارد. شرایطی که تقریبا در تمامی روش‌ها یکسان است عبارت‌اند از:
داشتن دسته چک به نام متقاضی یا یکی از بستگان درجه یکارائه چک ضمانت به مبلغ کل خدمات درخواستیسقف اقساط تا ۲۰ میلیون تومانلزوم ارائه چک از نوع صیادیمدارک مسافر
کم‌وبیش این شرایط در تمامی روش‌های خرید اقساطی وجود دارد و با کمی تفاوت، مسافر می‌تواند نسبت به خرید تور به‌صورت اقساطی اقدام کند.
پرطرفدارترین تورهای اقساطی در بین ایرانیانتور اقساطی استانبول
تور استانبول بیشترین تور خارجی تقاضا شده ایرانیان برای خرید از نوع اقساطی در دو سال اخیر بوده است. همان طور که انتظار می‌رود استانبول به‌عنوان مقصد برترین انتخاب ایرانیان برای سفر خارجی است و در نتیجه بیشترین درخواست خرید اقساطی هم باید مربوط به استانبول باشد. استانبول در دوره‌های مختلف نشان داده می‌تواند پذیرای گردشگران مختلف از کشورهای متفاوت باشد و با توجه به عدم نیاز به ویزا و هزینه نسبتا مناسب تور استانبول نسبت به دیگر تورهای خارجی، این مقصد به‌عنوان پرطرفدارترین تور خارجی بین ایرانیان است.
تور اقساطی کربلا
باید در نظر داشت با توجه به وجود بیماری کرونا، کشور عراق مرز را به روی ایرانیان باز نکرده و در نتیجه امکان سفر زیارتی در تقریبا دو سال اخیر برای ایرانیان وجود نداشته است در غیر اینصورت تور کربلا، جزو پرطرفدارترین تورهای خارجی بین ایرانیان است. آمار نشان می‌دهد درصد افرادی که تمایل به خرید اقساطی تور کربلا دارند، نسبت به درصد افرادی که می‌خواهند تور استانبول را به‌صورت اقساطی خریداری کنند، حدود دو برابر است.
تور اقساطی کیش
کیش محبوب‌ترین تور داخلی در بین ایرانیان است و با توجه به خلوت بودن و نظارت قوی و دقیق بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای مقابله با ویروس کرونا، انتخاب اول برای سفرهای تفریحی در ایران به شمار می‌رود. درخواست‌‌های تور کیش اقساطی در مقایسه با سال‌های گذشته افت فاحشی داشته، ولی درصد افرادی که تمایل برای خرید تور به‌صورت قسطی دارند رشد دوبرابری را تجربه کرده است. پس می‌توان نتیجه گرفت با اینکه سفر در سفره مردم کم‌رنگ‌تر شده ولی همچنان راه‌هایی برای حفظ جایگاه سفر وجود دارد.
تورهای اقساطی، نجات گردشگری یا راه حلی موقت
در نظر داشته باشید در بیشتر کشورهای دنیا، گردشگری یکی از مهمترین صنایع درآمدزا است و اگر این صنعت بخواهد با وضعیت فعلی در کشور ادامه دهد، مطمئنا دوام زیادی نخواهد داشت و سفر بیش از پیش خدمتی لوکس به شمار خواهد رفت که فقط مختص طیف کوچکی از جامعه خواهد بود. در حال حاضر (شهریور ۱۴۰۰) قیمت یک تور معمولی استانبول با پرواز ایرانی و هتل متوسط و خدمات حداقلی حدود نفری هشت میلیون تومان است که برای یک خانواده سه نفری جمعا به مبلغ ۲۴ میلیون تومان است. اگر فرض کنیم فقط ۱۰ میلیون تومان بخواهند در طول سفر خرج کنند جمع هزینه سفر برابر با ۳۴ میلیون تومان است که می‌شود ۱۰ برابر نرخ حداقل حقوق کارگر در ماه!
با اینکه خرید اقساطی یکی از روش‌های مرسوم خرید در ایران و همه جای دنیاست، ولی باز هم نمی‌توان خرید اقساطی خدمات مسافرتی را راه‌حل دائمی برای نجات گردشگری ایران دانست. با توجه به بالا رفتن قیمت دلار و فشارهای اقتصادی همه جانبه بر مردم، یکی از اولین مخارج قابل حذف از زندگی مردم سفر است. اگر چرخ گردشگری حتی به‌صورت کج دار و مریض نیز بچرخد باز هم جای شکر دارد، ولی اگر شرایط و فشارهای وارده به مردم و فعالین حوزه گردشگری بیشتر شود یا ادامه پیدا کند و متولیان امر در بالای هرم گردشگری به فکر تصحیح زنجیره نباشند، صدمات و خسارات غیرقابل جبرانی هم به اقتصاد کشور و هم به روح و روان مردم ایران وارد خواهد شد.