علت شیوع بالای کمر درد در میان انسانها چیست؟
دانشمندان میگویند شیوع بالای کمردرد در بین انسانها با تکامل راه رفتن روی دو پا و تغییر ستون فقرات در آنها ارتباط دارد.
بر اساس مطالعهای که سال ۲۰۰۶ در مجلهی Spine منتشر شد، کمردرد در بین انسانها بسیار شایع است و ۲۹ درصد از آمریکاییها طی دورهای سهماهه، حداقل یک روز کامل از کمردرد را گزارش میکردند. بر اساس مطالعهای که سال ۲۰۱۴ در مجلهی Annals of the Rheumatic Diseases منتشر شد، کمردرد همچنین عامل اصلی ناتوانی در سراسر جهان است؛ بنابراین، چرا انسانها اینقدر کمردرد دارند؟
جرمی دسیلوا، دیرینه انسانشناس دانشگاه دارتموث آمریکا، میگوید: «زیرا روی دو پای خود راه میرویم.» او به لایوساینس گفت پیش از اینکه انسانها شروع به راه رفتن عمودی کنند، اجداد پستاندار ما برای دهها میلیون یا حتی صدها میلیون سال روی چهار پا حرکت میکردند. پستانداران با این شکل بدن دارای ستون فقرات افقی هستند که مانند پل معلقی عمل میکند و تنهی آنها را حفظ میکند.
حدود هفت میلیون سال پیش، اجداد انسانها وضعیت عمودیتری را تکامل دادند. ستون فقرات آنها به شکل عمودی درآمد و به آنها اجازه داد روی دو پای خود راه بروند. کارشناسان دربارهی این موضوع اتفاق نظر ندارند که چرا انسانها به شکل موجودات دو پا تکامل پیدا کردند. در این رابطه، یکی از تئوریهای اصلی این است که وضعیت جدید به آنها کمک کرد تا بتوانند به جای جنگل، در دشت زندگی کنند. این سازگاری به شکوفایی انسانها کمک کرد؛ هزینههایی نیز به همراه داشت. دسیلوا میگوید:
از آنجا که تکامل فقط میتواند روی اشکال و آناتومیهایی کار کند که از قبل وجود دارد، این ستون فقرات را داریم که تکامل روی آن کار کند و تکامل آن را به اندازه کافی خوب کرده است. البته به این معنا نیست که مشکلی نداریم. تکامل به خوب بودنی منجر میشود که برای بقای ما مفید باشد و لزوما بهراحتی شما منجر نمیشود.
بروس لاتیمر، انسانشناس زیستی در دانشگاه کیس وسترن رزرو در اوهایو، ستون فقرات را مانند مجموعهای فنجان (مهرهها) و زیرفنجانی (دیسکهای بین مهرهها) توصیف کرد که روی هم به حالت تعادل درآمدهاند. بیشتر مردم دارای ۲۴ فنجان و ۲۳ دیسک هستند. رباطها و عضلات به تثبیت این ساختار کمک میکنند اما به علت عمودی بودن ساختار، دیسکها مستعد لغزش هستند. دسیلوا میگوید:
بر اساس دانش ما، انسانها تنها پستاندارانی هستند که میدانیم وقتی سنشان افزایش پیدا میکند، فقط به علت فشار مهرههای بالایی ممکن است دچار شکستگیهای خودبهخودی مهرهها شوند.
انحنای طبیعی ستون فقرات انسان نیز مشکلاتی ایجاد میکند. ستون فقرات برای تعادل وزن، انعطافپذیری و پیشگیری از انسداد کانال زایمان خم میشود؛ اما به دلیل این خمیدگی، انسانها مستعد ایجاد انحنای شدیدتری مانند کایفوزیس (گوژپشتی: انحنای رو به بیرون بخش بالای ستون فقرات) یا اسکولیوز (کژپشتی: انحنای جانبی ستون فقرات) هستند. در هر خمیدگی، ستون فقرات مستعد شکستگی است.
مقالههای مرتبط:کمردرد؛ دلایل، روشهای درمان و جلوگیریدرمان کمردرد، سادهتر از آن است که تصور میکنید
زندگی مدرن در کشورهای صنعتی نیز در این مورد نقش دارد. عضلات مرکزی، کمر را استوار نگه میدارند؛ اما بسیاری از افراد قطعه میانی ضعیفی دارند؛ بنابراین، اگر تمام روز را پشت میز بنشینید و خم شوید، عضلات کمر را به کار نمیگیرید و آنها بهراحتی تحت فشار قرار میگیرند.
به گفتهی دسیلوا، عوامل زیادی در شیوع بالای کمردرد در انسانها دخیل هستند؛ اما تکامل علت اصلی آن است. بر اساس مطالعهای که سال ۱۹۸۳ در American Journal of Physical Anthropology منتشر شد، اجداد باستانی ما از جمله جنوبیکپی عفاری که به نام لوسی مشهور است نیز مشکلات کمر داشتهاند.
اما تمام موجودات دوپا به اندازه انسان کمردرد ندارند. برخی از پرندگان بزرگ خشکی مانند شترمرغها بدون هیچ مشکلی روی دو پای خود بهصورت عمودی راه میروند. دسیلوا میگوید: «تا آنجا که من میدانم، شترمرغها نیازی ندارند اغلب به شکستهبند مراجعه کنند.» یکی از دلایل این موضوع آن است که ستون فقرات این پرنده بیشتر بهصورت مورب است تا عمودی؛ بنابراین به جای اینکه مانند بُرجی از فنجانها و زیرفنجانها باشد، بیشتر بهعنوان پلی معلق عمل میکند. شترمرغها همچنین زمان بیشتری داشتهاند تا کمری را تکامل بدهند که عملکرد بالایی داشته باشد. به گفتهی دسیلوا: «در واقع آنها تقریبا ۲۰۰ میلیون سال زودتر از ما شروع کردهاند و ما از نظر اسکلت دوپایی، تازه در اول راه هستیم.»