جمعیت چین طی ۴۵ سال آینده به نصف خواهد رسید

جمعیت سالمندان چین برای اولین بار از جمعیت کودکان پیشی گرفته است که نشانگر کاهش جمعیتی شدید کشور چین در سال‌های نزدیک است.

داده‌های سرشماری جدید نشان می‌دهند نرخ زاد و ولد در کشور چین در سال گذشته ۱/۳ کودک به ازای هر زن بوده است که بسیار کمتر از سطح موردنیاز برای توقف سقوط جمعیت است.

مطالعه جدید هشدار داده است که کاهش جمعیت چین ممکن است بسیار سریع‌تر از حد مورد انتظار باشد و جمعیت این کشور طی ۴۵ سال آینده به نصف خواهد رسید. این پیش‌بینی مبتنی‌‌بر نرخ زاد و ولد ۱/۳ کودک به ازای هر زن در سال گذشته بود. نرخ مذکور بسیار پایین‌تر از عدد ۲ است که برای ثابت نگه داشتن تعداد افراد جمعیت نیاز است و نسبت‌به برآوردهای گذشته کاهش چشمگیرتری را پیش‌بینی می‌کند.

به گزارش روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست، جمعیت فعلی چین بیش از ۱/۴ میلیارد نفر است و سازمان ملل در سال ۲۰۱۹ پیش‌بینی کرد جمعیت چین تا سال ۲۰۶۵ همچنان در حدود ۱/۳ میلیارد نفر باقی خواهد ماند. برآورد دیگری از پژوهشگران دانشگاه واشینگتن که سال گذشته در مجله‌ی لنست منتشر شد، نشان می‌داد جمعیت چین تا سال ۲۱۰۰ نصف خواهد شد.

اما پژوهش جدید که به‌وسیله‌ی پروفسور جیانگ کوآن‌بائو و همکارانش از مؤسسه مطالعات جمعیت و توسعه در دانشگاه شیان جیائوتونگ انجام شده است، هشدار می‌دهد که کاهش جمعیت این کشور ممکن است به‌شدت کمتر از حد برآوردشده باشد. برای مثال، پیش‌بینی سازمان ملل متحد مبتنی‌بر این فرض بود که نرخ باروری در چین بالاتر از ۱/۷ کودک به ازای هر زن باقی بماند. چین سال گذشته ۱۲ میلیون تولد جدید داشت که ۲۵ درصد کمتر از برآورد سازمان ملل متحد است.

جیانگ در مطالعه‌ی خود نوشت مقامات چینی باید به سکون منفی رشد جمعیت توجه بیشتری داشته باشند و برای مقابله با آن برنامه‌ریزی کنند.

نرخ زاد و ولد جدید اگرچه به‌طور غیرمنتظره‌ای پایین بود، با استفاده از اطلاعات حاصل از آخرین سرشماری به دست آمد که تصور می‌شود دقیق‌ترین اطلاعات موجود باشد، زیرا به کمک ابزارهای دیجیتال جمع‌آوری شده است و با سایر داده‌های دولتی نیز مقایسه شده است. به‌گفته‌ی پژوهشگران، اگرچه یافته‌های سرشماری فقط تا حدودی برای عموم افشا شده است، همین اطلاعات محدود بینشی درمورد تغییرات و روندهای توسعه آینده در جمعیت چین ارائه می‌دهد.

مقاله‌های مرتبط:هشدار دانشمندان: جهان به سوی ناباروری حرکت می‌کندپیش‌بینی سازمان ملل از کاهش سرعت رشد جمعیت تا پایان قرن

دنیاگیری کووید ۱۹ ممکن است بر نرخ زاد و ولد سال گذشته تأثیر گذاشته باشد، اما جیانگ و همکارانش می‌گویند احتمال بازگشت نرخ زاد و ولد پایین است. به‌گفته‌ی آن‌ها، این احتمال وجود دارد که کل جمعیت به دلیل کاهش تعداد زنانی که در سن باروری قرار دارند، به‌زودی کاهش سریعی را شروع کند: اگر نرخ باروری به یک برسد، طی ۲۹ سال، جمعیت چین به نصف خواهد رسید.

براساس داده‌های جدید سرشماری کودکان حدود ۱۷ درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که نسبت افراد دارای سن بالاتر از ۶۰ سال به بیش از ۱۸ درصد رسیده است. پژوهشگران می‌گویند این اولین‌بار است که در چین تعداد سالمندان بیشتر از افراد جوان است. آن‌ها می‌نویسند: «مردم به‌علت افزایش فشار اقتصادی جرات بچه‌دار شدن ندارند. همچنین کمبودهای شدیدی در سرویس‌های حمایت از فرزندآوری و مراقبت وجود دارد».

درحالی‌که دولت چین اوایل سال جاری سیاست‌های جمعیتی خود را تعدیل کرد و به همه خانواده‌ها اجازه داد تا سه فرزند داشته باشند، مطالعات متعددی نشان داده‌اند که عوامل اقتصادی نظیر قیمت بالای ملک از عوامل اصلی کاهش نرخ زاد و ولد است. در برخی کشورها مانند ایالات متحده، افزایش قیمت ملک می‌تواند به افزایش نرخ زاد و ولد کمک کند، زیرا موجب ثروتمندتر شدن مردم می‌شود اما در چین خلاف این مسئله صادق است.

مطالعه‌ای که ماه جاری توسط آکادمی علوم چین منتشر شد، نشان داد در دلتای رود یانگ تسه که یکی از توسعه‌یافته‌ترین مناطق کشور است، افزایش قیمت مسکن موجب کاهش شدید نرخ زاد و ولد شده است.

دولت چین اخیرا برنامه‌هایی را برای کنترل قیمت ملک، کاهش هزینه‌های تحصیل و افزایش تعداد مهدکودک‌ها آغاز کرد است اما به‌گفته‌ی پژوهشگران، به اقدامات بیشتری نیاز است.

پروفسور چن گونگ، مدیر مؤسسه تحقیقات جمعیت دانشگاه پکن در وب‌سایت اداره ملی آمار پیش‌بینی کرد جمعیت چین از سال ۲۰۲۵ شروع به کاهش خواهد کرد. او گفت درحالی‌که جمعیت درحال کاهش و پیر موجب افزایش فشار بر سیستم رفاه اجتماعی می‌شود، خبرهای خوبی هم وجود دارد. به عنوان مثال، تعداد شهروندان دارای مدرک تحصیلی بالاتر در طول دهه گذشته تقریبا دو برابر شده است و اکنون به ۱۵ درصد جمعیت رسیده است که می‌تواند توسعه کشور را تقویت کند. چن گفت:

انتظار می‌رود کیفیت جمعیت چین به سرعت افزایش پیدا کند و به نیروی محرکی برای توسعه اقتصادی با کیفیت بالا تبدیل شود. این امر همچنین از فشاری که بر منابع طبیعی و محیط زیست وارد می‌شود، کم خواهد کرد.