«گزارش واقعه» و روایت زنان و مردانی که در جنگ دل به دریا زدند
به گزارش خبرگزاری فارس، دفتر هنرهای نمایشی سازمان فرهنگی هنری شهرداری، مجموعه‌ای تلویزیونی با عنوان «گزارش واقعه» با موضوع شکل‌گیری تئاتر دفاع‌مقدس تهیه کرده است که در آن نویسندگان و کارگردانان شاخص حوزه تئاتر جنگ، درباره علل شکل‌گیری این گونه تئاتری گفته‌اند.
تئاتر ایران پر از تاریخ‌های مغفول. سال‌ها می‌گذرند و کمتر کسی برای اندوخته‌های گذشته تلاشی می‌کند. تنها هر از گاهی جمعی و جمعیتی گرد هم می‌آیند و از خوبی‌های گذشته می‌گویند. از اینکه هر یک در یک عصر طلایی دراماتیک زیست کرده‌اند و امروز آن عصر دل‌انگیز به غروب حزن‌انگیز بدل شده است. همانند عصر طلایی تئاتر جنگ در دهه هفتاد که محصولش میل مخاطب به دیدن رزمندگان دراماتیک روی صحنه نمایش بود. از هر ده نمایش روی صحنه بی‌شک یک نمایش موضوعش نبردی نابرابر در غرب کشور بود و از قضا، نمایش‌هایی بودند پر مخاطب و جنجال‌برانگیز.
از پچپچه‌های پشت خط نبرد تا کانال کمیل، هدف یک چیز بود: تئاتر بازنماینده بخشی از جنگ تحمیلی است. روایت‌ها متفاوت بود و ممانعت‌ها کمتر. با اقبال بیشتر، میل دستگاه‌های فرهنگی برای بازتولید این بازنمایی بیشتر شد؛ اما رویکرد هیجانی، حاصلش انبساط نبود. انقباض در قالب سختی در تخصیص بودجه یا ممیزی‌هایی خارج از عرف و قاعده هنر، دنیای تئاتر جنگ را در بر گرفت. این وضعیت انقباضی همان غروب حزن‌انگیزی است که حداقل نسل حاضر تجربه‌اش کرده است.
«گزارش واقعه» تلاشی برای رفع یک کمبود است. بازگویی چرا یک صعود و یک سقوط. اینکه چگونه خورشید تئاتر در خاکریزهای جبهه طلوع کرد و ناگهان در دل پایتخت، در میان تمام تسهیلات و امکانات موجود، در جایی که فرهنگ و هنر قبضه برای بخشی خاص از ایران انباشت شده بود، غروب کرد. تئاتر جنگ که قرار بود وجه مردمی جهان نمایش باشد، ناگهان بدل به ملک طلق کسان دیگری شد. «گزارش واقعه» جایی است که گفته می‌شود هنرمند خودخواسته دل به میدان نبرد می‌زند و آنچه به عنوان یادبودی فراموش‌ناشدنی می‌آفریند، برآمده از توصیه و سفارش دیگران نیست. فی المثال جنگ برای علیرضا نادری پایان‌نیافته بود و او تا به امروز مرد جنگ بوده؛ پس نیازی به نشان دادن چراغی به قصد نزدیکی نبود. او خود فی سبیل الله در مسیر تئاتر جنگ بود.
«گزارش واقعه» گفتاری است مستند از مردان و زنانی که جنگ را برگزیده بودند برای بیان آرا و عقایدشان. با تمام سختی‌ها بازنمایی جنگ را بخشی از وظیفه خود می‌پندارند و هنوز اگر فرصتی پیش آید، خودخواسته دل به دریا می‌زنند. آنان از چگونه شکل گرفتن نمایش‌هایشان می‌گویند. از مسیری که طی شد و ناگهان برایشان شرایط سخت شد. ما اثر تمام شده را می‌بینیم و مشقت ساخت را تصور نمی‌کنیم. «گزارش واقعه» جایی است که رنج تولید نمایش جنگ نقل می‌شود. سخت به دست می‌آید و آسان از دست می‌رود. تئاتر محل فراموش شدن است؛ اما مستند جایی است برای به یاد آوردن. پس «گزارش واقعه» می‌خواهد به یاد آوریم چگونه یک جریان موفق فرهنگی بدون دخالت دیگران شکل می‌گیرد.
انتهای پیام/