شگردهای رسانه‌ای در علوم شناختی|تکنیک ۴۶: شرط بقا ـ نابودی عامل ـ رضایتمندی نسبی
خبرگزاری فارس- گروه رسانه: برای آنکه آرام شود باید حتما حریف را نابود کند، تفنگ را برداشته و شلیک می کند؛ این قصه بسیاری از داستان های وسترن آمریکایی است اما ظاهرا این نوع نگاه به مخاطب از فیلم ها به رسانه های آنها هم رسیده است.
گاهی رسانه های بیگانه ذهن مخاطب را به جایی می رسانند که آرامش و موفقیت او را در نابودی و بهم ریختگی همه ساختارهای کشور می دانند. این شگرد رسانه ای پیچیدگی های خاصی دارد و در طول زمان، مخاطب آرام را به مخاطب آماده درگیری تبدیل می کند. این شگرد را اصطلاحا «شرط بقا ـ نابودی عامل ـ رضایتمندی نسبی“ می گویند.
همه تیرهای خبری رسانه های بیگانه منفی است. این دنیای سیاه و ناامیدکننده که از لندن و واشنگتن ساخته می شود عملا مخاطب را زمین گیر می کند.
علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در گفت وگو با خبرگزاری فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” شرط بقا ـ نابودی عامل ـ رضایتمندی نسبی “ گفت: این تکنیک جزو تکنیک های فرآیندی است که سوال و پاسخ در درون خود تکنیک وجود دارد، در حوزه علوم شناختی بعضی مواقع برخی تکنیک ها مسیر حرکت، خود تکنیک می باشد.
داودی افزود: در این تکنیک ، مخاطب باید به یک نقطه ای برسد که احساس کند ، شرط بقای ذهنی ( بقای ذهنی یعنی افزایش راندمان رضایت نسبی از خود ) در گرو آن عاملی که به ذهن حمله کرده یا ذهن را در اختیار گرفته ، یا ذهن رو به عبارتی تسخیر کرده است ، آن عامل اگر نابود بشود ، ضمانت بقای من ، که همانا رضایت نسبی است حاصل می شود.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: بنابراین رسانه مخاطب را به نقطه ای می رساند که ۲ گزاره بقا و رضایت در کنار هم می شوند تابعی از نابودی هر آنچه که در ذهن به عنوان عامل تلقی می شود.
داودی ادامه داد در حوزه عملیات روانی در استایل اول این موضوع ” کمپرس ذهنی “ نامیده می شود اصطلاحا می گویند ذهن به یک نقطه ای می رسد که دیگر منفجر می شود اما در عملیات شناختی فراتر از این حرکت می کند اصطلاحا می گویند ذهن باید به نقطه انفجار برسد، نسبت به عواملی که آن نقطه انفجار را ایجاد کردند حساس بشود و حالا ، از بین بردن همه آن عوامل را که انجام می دهد به یک رضایت نسبی می رسد، پس ذهن همچنان بقای خودش را حفظ می کند.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی افزود: رسانه های بیگانه در یک بخش خبری شروع می کنند به نشر موضوعاتی که شما مردم بدبختی هستید به ده ها دلیل ، از اینکه آسفالت خیابان‌های‌تان خراب است ، از اینکه زلزله می آید، از اینکه شما نمی توانید به حق خود برسید، تمام این موارد را در قالب های برنامه ای مختلف مطرح می کنند.
داودی گفت: رسانه معاند پس از طرح تمامی این موارد اینگونه منعکس می کند که شما با این همه مشکلات موجودتان، چگونه امکان اصلاح این امور را دارید و در چه بازه زمانی به رضایت خواهید رسید؟ در همین حال پاسخ می دهد آن زمانیکه بتوانید عامل این موارد از بین ببرید.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی افزود: معمولا رسانه های بیگانه عامل بدبختی را روی نهادهای حاکمیتی نشان می دهند، عامل بدبختی را سپاه و شورای نگهبان و… معرفی می کنند، بنابراین به مخاطب القاء می کنند که حال برای نجات خود، این عوامل بدبختی را نابود کنید، چه جوری؟ از نافرمانی مدنی گرفته، تا مرحله اعتراضی خیابانی، زد و خورد و خراب کردن.
داودی گفت: بعد از اقدامات خرابکارانه و اعتراضات ، فرد معترض احساس می کند ذهن به یک نقطه مطلوب خود رسیده است و احساس می کند توانسته یک حرکتی را انجام بدهد پس به یک رضایت نسبی می رسد اما در حقیقت این رضایت نسبی یک رضایت مخرب است نه رسیدن به نقطه رضایتمندی واقعی که مثبت توسعه یافته و کارآمد باشد.
شگردهای رسانه های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.
با توجه به نقش تاثیرگذاری که رسانه های جمعی در جامعه ایفا می کنند، درک سازوکارهای روانی ـ اجتماعی که ارتباطات نمادین از طریق آن بر اندیشه، احساس و عمل انسان اثر می گذارد، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. به همین دلیل هم علوم شناختی در سال های اخیر ، به تدریج وارد مطالعه و اثرگذاری در این حوزه شده است.
امروزه کارکرد رسانه های جمعی از اطلاع رسانی، تفریح و سرگرمی فراتر رفته و اکنون نقش اول در فرآیند جامعه پذیر کردن نسل های جدید و جوان جامعه به رسانه ها تعلق دارد. امروزه همه ما در جامعه رسانه ای غوطه وریم. رسانه ها، بهترین وسیله برای فرهنگ سازی و تغییر آن در جوامع مدرن هستند.
فرهنگ، شیوه زندگی در یک جامعه خاص است که بر پایه ارزش ها و باورهای مشخصی سامان
می یابد. ارزش های فرهنگی، دیده نمی شوند، فهمیده می شوند و فهم هر فرهنگ، منوط به رمزگشایی معانی آن است. بر همین اساس، علوم شناختی به نحوه پیدایش و اشاعه معانی نیز می پردازند. نظریه پردازان علوم شناختی با این باور کار خود را آغاز می کنند که معانی اجتماعی و نحوه ایجاد آن در یک فرهنگ به ساختار اجتماعی آن جامعه مربوط می شوند و صرفاً در چهارچوب آن ساختار و پیشینه اش توضیح پذیر هستند.
مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“ روایتی از تکنیک های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.
تکنیک های رسانه ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.
این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک های رسانه های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.
روایت رنگ‌ها هر روز ساعت ۱۱:۵۵ دقیقه از رادیو گفت و گو موج اف ام ردیف ۱۰۳.۵ مگاهرتز تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.