یک تیر و چند نشان جوانان نخبه ایرانی برای حل چالش‌های صنعت سیمان/ کاهش مصرف انرژی همزمان با کاهش آلودگی هوا
به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، رشد روز افزون مصرف انرژی و محدودیت منابع فسیلی که اصلی ترین منبع تولید انرژی در ایران و جهان هستند، جوامع را برای تامین انرژی مورد نیاز در حال حاضر و آینده به تکاپو وا داشته است. بیش از ۲۶% کل انرژی ایران در بخش صنعت به مصرف می رسد. کارخانجات تولید سیمان یکی از زیربخش های مهم صنعت هستند که به شدت وابسته به انرژی هستند، به گونه ای که بیش از ۱۵% از مصرف انرژی مربوط به بخش صنعت را به خود اختصاص می‌دهند. صنایع تولید سیمان در کنار مصرف بالای انرژی، مقدار بسیار زیاد و قابل توجهی کربن دی اکسیدوارد جو می‌کنند که باعث به وجود آمدن مخاطرات زیست محیطی بسیاری در کشور می‌شود.
از این رو محققان شرکت دانش‌بنیان «اکسیرصنعت سیمان سبز» برای رفع مشکلات موجود در صنعت سیمان دست به راهکاری جدید زدند و با طراحی یک فرآیند پیشرفته توانستند با هزینه‌ای بسیار کمتر، ضایعات گیاه نیشکر را به سیمان‌هایی با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی منحصر بفرد تبدیل کنند. این فرایند نه تنها انرژی مصرف نمی‌کند بلکه می‌تواند به یکی از منابع تولید برق نیز تبدیل شود. همچنین طی این فرایند برخلاف روش اصلی تولید سیمان در جهان، کربن دی اکسید آلاینده موجود در جو مصرف می‌شود. از این رو برای آشنایی بیشتر با جزئیات این طرح با «امیربهادر مرادی‌خو» دانشجوی دکترای مهندسی عمران و «علیرضا اسپرهم» دانشجوی دکترای مهندسی سیستم‌های انرژی از نخبگان محققان و مخترعان این شرکت دانش‌بنیان گفت‌و‌گو کرده‌ایم که در ادامه این گزارش می‌خوانید:
*چه چیزی باعث شد به سمت ثبت اختراع و تاسیس شرکت دانش‌بنیان حرکت کنید؟
عبور از مقاله‌نویسی و حرکت به سمت حل مشکلات کشور
مرادی‌خو: یک روز یکی از بزرگان کشور حرف بسیار درستی زد و گفت ما در این مملکت مقاله نویس نمی‌خواهیم، به سمت حل مشکلات کشور پیش بروید، جوانان ما به میدان بیایند و مشکلات را حل کنند. من و همکارم تلاش کردیم براساس همین سیستم حرکت کنیم، چون خودمان به عینه تجربه کرده بودیم که نوشتن مقالات متعدد هیچ دردی را از نویسندگان آن هم دوا نمی‌کند چه برسد که بتواند گره‌ای از مشکلات کشور را باز کند. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم به سمت مشکلات کشور حرکت کنیم. از آنجایی که رشته تخصصیمان عمران و تکنولوژی سیمان و بتن بود با مشکلات این حوزه آشنایی داشتیم. از سوی دیگر مشکلات کشور در حوزه انرژی و محیط زیست را می‌دیدیم که پتانسیل بالای کشور می‌توانست در رفع این مشکلات بکارگرفته شود. به همین دلیل در صدد این برآمدیم که مشکلات عمران ، محیط زیست و انرژی را به نحوی به هم وصل کنیم.
وقتی که روی مواد مختلف کار می‌کردیم متوجه شدیم ضایعات این مملکت طلا هستند و با اینکه فراوری خاصی روی آن‌ها انجام نمی‌شود، دقیقا همان چیزی هستند که باید باشند. لذا به فکر اختراع روشی برای بکارگیری ضایعات بومی کشور در راستای حل این مشکلات افتادیم و از همه مهم‌تر اینکه برای ایده و اختراعمان کپی رایت و حق پتنت دریافت کنیم.
*چه کمبود و نیازی درکشور باعث شد به فکر این اختراع بیفتید؟
تلاش برای رفع چالش‌های صنعت سیمان
اسپرهم: صنایع تولید سیمان جزو صنایع پرمصرف انرژی هستند و همچنین موجب انتشار آلایندگی به محیط زیست مانند؛ ذرات گرد وغبار ،ترکیبات کربن دار ،اکسیدهای گوگرد ،ازت وتولید کلینکر بعنوان عامل اصلی تولید گازگلخانه ای دی اکسیدکربن می باشد. از سوی دیگر برای تولید سیمان از منابع معدنی بسیار زیادی استفاده می‌شوند. لذا باید به این مسئله توجه داشته باشیم که تا ۵۰ سال آینده منابع تولید سیمان با کاهش چشم‌گیری روبه‌رو خواهند شد. از طرف دیگر سیمان و بتنی که از این مواد حاصل می‌شود به لحاظ مشخصات فیزیکی و شیمیایی مطلوب نمی باشد. به همین دلیل در تولید سیمان معمولی از افزودنی‌هایی استفاده می‌شود که بتوان خواص فیزیکی و شیمیایی را بهبود بخشید. از این رو باید به دنبال سیمانی باشیم که علاوه بر مصرف انرژی بسیارکمتر و دوست دار محیط زیست بودن، بتوانیم خواصی را برای آن ایجاد کنیم که نیازی به اضافه کردن افزودنی، جهت افزایش خواص فیزیکی و شیمیایی آن نباشد.
امروز اکثرنیروگاه‌های ما از سوخت فسیلی تغذیه می‌کنند که مضرات زیادی مثل اتمام منابع سوخت فسیلی ، انتشار آلودگی و… را به دنبال دارد. به همین دلیل ما باید به سمت تولید برق از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر مثل زیست توده حرکت کنیم که آلایندگی آن تقریبا برابر صفر است.
نکته دوم اینکه ما در تابستان با مشکل خاموشی‌ها و قطعی برق مواجه بودیم، لذا باید تولید انرژی مخصوصا برق را تقویت کنیم و به سمت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر حرکت کنیم. امروز اکثرنیروگاه‌های ما از سوخت فسیلی تغذیه می‌کنند که مضرات زیادی مثل اتمام منابع سوخت فسیلی ، انتشار آلودگی و… را به دنبال دارد. به همین دلیل ما باید به سمت تولید برق از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر مثل زیست توده حرکت کنیم که آلایندگی آن تقریبا برابر صفر است. بحث دیگر روی آوردن به نیروگاه‌های پراکنده است چرا که نیروگاه‌های متمرکز به دلیل پروتکل‌های اجرایی، اتلاف انرژی بسیار زیادی دارند اما نیروگاه های پراکنده به دلیل نزدیک بودن به منابع مصرفی انرژی اتلاف شده کمتری خواهند داشت.
حل مشکلات زیست محیطی صنعت سیمان با تولید سیمان سبز
نکته سوم به مدیریت پسماند برمی‌گردد. ضایعات گیاه نیشکر از قسمت‌های مختلفی مانند سرشاخه‌ها، پیت، باگاس تشکیل شده است. قسمت قابل توجهی از این پسماندها بعدازاستفاده مجدد و انباشته شدن سوزانده می‌شود که باعث انتشار آلایندگی به شکل ریزگرد در هوا می‌شود. مشکلی که مردم بسیاری از روستاها و شهرهای خوزستان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. از سوی دیگر سوزاندن این ضایعات سیلیس بسیار زیادی را تولید می‌کند که نفوذ آن به خاک‌های کشاورزی باعث انتشار آلایندگی به خاک و بروز مشکلات زیادی از جمله خوردگی ماشین‌آلات و تجهیزات مکانیکی کشاورزی می‌شود. همچنین گِل آهک انباشته شده مقداری ضریب انتشار به خاک دارد که باعث آلودگی خاک‌های منطقه می‌شود. تمام این موارد ما را به سمتی هدایت کرد که سیمانی تولید کنیم که به تمام این ضرورت ها به نحو مطلوبی پاسخ دهد.
*بصورت کلی در خصوص اختراعی که توانسته‌اید برای آن مجوز دانش‌بنیانی دریافت کنید توضیح دهید.
مرادی‌خو: ما فرایند و چرخه تولید سیمان را برعکس کردیم. به این معنی که در تولید سیمان یک نقطه شروع داریم، که به ماده معدنی انرژی بسیار زیادی داده می‌شود( سومین صنعت پرمصرف انرژی دنیا). طی این فرایند کربن‌دی اکسید زیادی تولید می‌شود، درواقع در ازای تولید یک تن سیمان یک تن کربن‌دی‌اکسید تولید می‌شود و در پایان این فرایند سیمان پورتلند تولید می‌شود. ما این چرخه را کاملا برعکس کرده‌ایم؛ به این صورت که در نقطه شروع از ضایعات یک صنعت دیگر استفاده می‌کنیم و بجای مصرف انرژی، از این فرایند انرژی نیز دریافت می‌کنیم. همچنین در این فرایند هیچ کربن‌دی‌اکسیدی تولید نمی‌کنیم و در پایان یک سیمان بسیار با کیفیت تولید می‌کنیم. در واقع ما دو سیکل برگشت ضایعات به گیاه نیشکر زده‌ایم، به این صورت که در یک سیکل از آن برق تولید می‌کنیم و در سیکل دیگر از ضایعات ضایعات این فرایند هم سیمان با کیفیت تولید می‌کنیم.
*سیمانی که طی این فرایند تولید می‌شود چه ویژگی‌هایی دارد؟
مقاومت فشاری بالاتر و عملکرد شیمیایی مطلوب‌تر
بتن حاصل از سیمانی که ما از ضایعات نیشکر تولید می‌کنیم به لحاظ مقاومت فشاری تقریبا ۴ برابر بتن حاصله از سیمان پورتلند است و عملکرد شیمیایی بسیار مطلوب تری دارند.
اسپرهم: بتنی که از سیمان پورتلند یا همان سیمان معمولی ایجاد می‌شود یکسری ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی دارد. بتن حاصل از سیمانی که ما از ضایعات نیشکر تولید می‌کنیم به لحاظ مقاومت فشاری تقریبا ۴ برابر بتن حاصله از سیمان پورتلند است. همچنین عملکرد شیمیایی بسیار مطلوب تری دارد. اگر شما بتن معمولی را در اسید H2SO4 قرار دهید بعد از گذشت یک ماه تقریبا متخلل و اسنفجی شکل می‌شود. اما بتن‌های تولیدی ما با قرارگرفتن در اسید فقط تغییر رنگ می‌دهد. به همین دلیل این بتن‌ها می‌توانند در قسمت‌های ساحلی کشور که نیازبه نفوذپذیری کم یابعبارتی مقاومت شیمیای بالا وجود دارد، مورد استفاده قرار بگیرند.
مقاومت حرارتی بالاتر بتن‌های حاصل از ضایعات نیشکر
بتن‌های حاصل از ضایعات نیشکر مقاومت حرارتی بسیار بالایی دارند. این بتن‌هابرخلاف بتن های معمولی در دماهای ۳۰۰ الی ۴۰۰ درجه شروع به افزایش مقاومت می‌کنند و در نهایت به یک حالت پایدار می‌رسد.
نکته بعدی مقاومت حرارتی بسیار بالای بتن‌های حاصل از ضایعات نیشکر است. در بتن پورتلند معمولی وقتی حرارت از ۱۰۰ الی ۲۰۰ درجه افزایش پیدا می‌کند فرایند شیمیایی آن برگشت ناپذیر می‌شود و در واقع بتن غیر قابل استفاده می‌شود. اما بتن‌های حاصل از سیمان‌هایی که ما تولید می‌کنیم در دماهای ۳۰۰ الی ۴۰۰ درجه شروع به افزایش مقاومت می‌کند و در نهایت به یک حالت پایدار می‌رسد.
از سوی دیگر برق تولید شده در فرایند تولید برق و سیمان سبز ازضایعات نیشکر، چون از منایع انرژی‌های تجدیدپذیر محسوب می‌شود، می‌توان آلایندگی آن را تقریبا برابر با صفر در نظر گرفت.
*بتن‌های حاصل از این سیمان‌ها با ویژگی‌های منحصربفردی که دارند در چه صنایعی کاربرد دارند؟
تولید بتن با طیف متنوعی از خواص و قیمت
مرادی‌خو: نیازهای بخش عمرانی طیف بسیار گسترده‌ای را شامل می‌شود. از جداول کنار خیابان‌ها تا تراورس‌های خط سوزن در اینکپسولیشن مواد اتمی همه از بتن ساخته شده اند. درنتیجه باید برای آن‌ها یک طیف از ویژگی، مقاومت، خواص فنی و اقتصادی را در نظر بگیریم. شما تصور کنید بتنی ساخته‌اید که بسیار مقاوم است و تا ۱۲۰ مگاپاسکال مقاومت دارد و طبق آیین‌نامه‌ها در رده بتن‌های فوق مقاوم قرار دارد، این بتن در موارد خاصی کاربرد دارد و به صرفه نیست که از آن برای جدول‌کشی خیابان‌ها استفاده کنیم. لذا یکی از چالش‌های مهمی که ما داشتیم، این بود که بتوانیم بتن‌هایی با طیف مقاومت متفاوت تولید کنیم. نکته بعدی هزینه این بتن‌ها بود که تلاش می‌کردیم بتن‌هایی با قابلیت های متفاوت و قیمت‌های متفاوت داشته باشیم.
بتن‌های فوق پرمقاومت ضایعات نیشکر ارزان‌تر از سایرنمونه‌ها
ما سیمانی‌هایی با طیف مقاومت و هزینه‌های متفاوت تولید کردیم به صورتی که می‌توانیم سیمان تمام وسایلی که برای ساخت آن‌ها به این ماده نیازداریم را با ویژگی‌های بالاتر و هزینه کمتر تولید کنیم.
در واقع اختراع ما یک قطعه بتنی یا خود بتن نیست، اختراع ما سیمان است. در هر کامپوزیت سیمانی از ماده پرکننده دندان تا قطعات عمرانی کاربرد دارد. باتوجه به این ۳ مسئله، ما سیمانی‌هایی با طیف مقاومت و هزینه‌های متفاوت تولید کردیم به صورتی که می‌توانیم سیمان تمام وسایلی که برای ساخت آن‌ها به این ماده نیازداریم را با ویژگی‌های بالاتر و هزینه کمتر تولید کنیم و درتمامی رده‌ها از بتن‌های ساختمانی تا بتن‌های فوق پرمقاومت قیمت ما نسبت به سایر بتن‌ها ارزان‌تر خواهد بود.
*این فرایند تولید سیمان از ضایعات، نمونه مشابه داخلی و خارجی نیز دارد؟ تفاوت طرح شما با نمونه‌های مشابه چیست؟
مرادی‌خو: برخی ادعا می‌کنند که از ضایعات مختلف بتن‌های سبز تولید می‌کنند، شما هرگاه ضایعات مختلف را در ترکیب با سیمان پورتلند معمولی استفاده کنید بتن سبز تولید کرده‌اید و با اینکار یک حجمی از سیمان کاربردی را کاهش می‌دهید؛ اما طرح ما تولید سیمان ژئوپلیمری است که به لحاظ ساختار و فرمولاسیون به صورت کلی با این روش ها متفاوت است. به همین دلیل ما هیچ رقیب داخلی و خارجی نداریم که توانسته باشد از ضایعات نیشکر بتن‌های پلیمری و ژئوپلیمری تولید کند و ما تنها کسی هستیم که این طرح را به ثبت رسانده و حق کپی رایت آن را نیز دریافت کرده‌ایم.
البته محققین استرالیایی از ضایعات بومی کشورشان که از صنایع ذغال سنگ حاصل می‌شود توانسته‌اند رده‌های هم خانواده سیمان‌های پلیمری را تولید کنند و کپی رایت آن نیز دریافت کنند. اما طرح ما در نوع خود، اولین طرح استفاده از ضایعات نیشکر برای تولید سیمان‌های پلیمری در جهان است.
*آیا این طرح از نظر هزینه بصرفه است؟
مرادی‌خو: سیمان‌های تولید ما در هر رده مقاومتی و در هر رده از مشخصات فنی علاوه بر کیفیت بهتر نسبت به سیمان های دیگر ۲۰ تا ۳۰ درصد هزینه کمتری دارند.
*این طرح چه دستاوردهایی برای کشور خواهد داشت و چه گره‌ای از مشکلات کشور را باز می‌کند؟
قصه پر غصه کمبود برق و صنعت پرمصرف سیمان
مرادی‌خو: کشورما همیشه عضو ۱۰ کشور برتر تولیدکننده سیمان در جهان بوده است، از این رو به شدت در معرض مسائل زیست‌محیطی حاصل از تولید سیمان پورتلند هستیم. از سوی دیگر باید به مصرف انرژی توسط این صنعت مهم و حیاتی توجه داشته باشیم. همین امروز بسیاری از مناطق کشور ما با مسئله خاموشی‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند. براساس گفته‌های کارشناسان، دنیا تنها تا ۵۰ سال دیگر منبع دارد. از طرف دیگر ما تا سال ۱۴۰۵ ، ۱۸ هزار مگابات کسری برق خواهیم داشت. یعنی ما باید ۱۸ هزار مگابات برق دیگر به این سیستم اضافه کنیم که از طریق نیروگاه‌های حرارتی تامین می‌شود. حالا این طرح در کجا اجرا می‌شود؟ در شهر اهواز که یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان است. نکته بسیار مهم دیگری که باید به آن توجه داشته باشیم این است که کشورما هشتمین یا نهمین کشور تولید کننده co2 درجهان است. حالا تصورکنید تا چندسال آینده ما باید علاوه بر افزایش تولید برق، تولید سیمان را هم بالا ببریم. درنتیجه ما باید یک توجه بسیار ویژه به این مسئله داشته باشیم.
براساس سند چشم انداز ۱۴۰۴ سیمان علاوه بر افزایش ظرفیت تولید سیمان، ۳۰ درصد وزنی سیمان باید از ضایعات تامین کنیم. ما سند چشم‌انداز انرژی زیست توده و بیانیه گام دوم انقلاب را داریم که درآن توجه ویژه‌ای به محیط زیست، تامین انرژی و داشتن امنیت انرژی و حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر شده است.
تولید ۱۴۰ مگاوات برق درکنار تولید سیمان از ضایعات نیشکر/ ایجاد ۳۵۰ هزار تن کربن اکسید کمتر
برقی که در فرایند تولید سیمان از نیشکر تولید می‌شود بسیار به صرفه است. یعنی اگر شما یارانه‌هایی که روی برق‌های فسیلی گذاشته می‌شود، هزینه آلایندگی که و هزینه‌های درمانی که برق‌های فسیلی ایجاد می‌کنند را در نظر بگیرید برق‌های تولیدی ما بسیار به صرفه هستند.
ما با اجرای این طرح در خوزستان می‌توانیم از ضایعات نیشکر تا ۱۴۰ مگاوات ساعت برق تولید کنیم و در نهایت سیمان با کیفیت به دست بیاوریم . همین موضوع باعث می‌شود به سبب حذف تولید سیمان پورتلند سالانه ۳۵۰ هزار تن کربن اکسید کمتر منتشرکنیم. ۵۰۰ هزار تن منابع معدنی کمتری استفاده کنیم.
با این طرح سالانه ۱ میلیون تن کربن‌دی اکسید را کاهش می‌دهیم ، ۵۰۰ هزار تن مصرف مواد اولیه معدنی را کاهش می‌دهیم، ۲۵۰ میلیون متر مکعب مصرف گاز در کشور را کاهش می‌دهیم، برق تولید شده در این فرایند را هم دولت به صورت تضمینی خریداری می‌کند.
اگر برق تولیدی در این فرایند را ۱۰۰ مگاوات هم در نظر بگیریم و بخواهیم آن را جایگزین نیروگاه‌های فسیلی کنیم، تولید کربن دی اکسید را سالانه ۶۰۰ هزار تن کاهش می‌دهیم و مصرف گاز را ۲۵۰ میلیون متر مکعب کاهش دهیم از سوی دیگر مقدار بسیار زیادی پسماند هم روی دستمان نمی‌ماند.
در واقع خروجی و دستاورد اجرای این طرح این خواهد بود که سالانه ۱ میلیون تن کربن‌دی اکسید را کاهش می‌دهیم ، ۵۰۰ هزار تن مصرف مواد اولیه معدنی را کاهش می‌دهیم، ۲۵۰ میلیون متر مکعب مصرف گاز در کشور را کاهش می‌دهیم، برق تولید شده در این فرایند را هم دولت به صورت تضمینی خریداری می‌کند. تا کی باید زمستان ها به مردم بگوییم گاز نداریم و تابستان ها بگوییم برق نداریم؟! در صورتی که این همه نعمت با ارزش در کشور داریم.
از سوی دیگر راندمان نیروگاه‌های حرارتی خیلی پایین است، اما نیروگاه‌های بیومس سوز ضایعات را مصرف می‌کند و از بین ۸۰ تا ۸۶ درصد راندمان دارند. علاوه بر این این نیروگاه‌ها نه تنها کربن دی اکسید تولید نمی‌کنند بلکه کربن دی اکسیدی را که برای ما مضر است را هم مصرف می‌کنند.
فروش تکنولوژی تولید سیمان به کشورهایی بزرگ تولیدکننده نیشکر
اسپرهم: از سوی دیگر اختراع ما در بحث های تجاری بسیار قابل استفاده خواهد بود چرا که این طرح‌ها لایسنس دارند و ما می‌توانیم تکنولوژی و لایسنس طرح خود را در کشورهایی که مساحت بسیار زیادی را زیر کشت نیشکر دارند مانند برزیل، هند، چین ، استرالیا ، پاکستان ،تایلند ،فیلیپین ، اندونزی ،کلمبیا ،ونزوئلا ومکزیک بفروش برسانیم.
مرادی خو: ما در حین ثبت اختراع خود متوجه شدیم که بیش از ۱۵ سال است که دانشگاه های بزرگ دنیا در چندین کشور مثل چین، هند، استرالیا، برزیل، تایلند، پاکستان و ایتالیا با این مسئله درگیر هستند و به دنبال راهی برای تولید سیمان از این ضایعات بودند. خوشبختانه ما برای اولین بار توانستیم این اختراع را به اسم کشور خودمان ثبت کنیم.
۱۵ سال است که دانشگاه های بزرگ دنیا در چندین کشور مثل چین، هند، استرالیا، برزیل، تایلند، پاکستان و ایتالیا به دنبال راهی برای تولید سیمان از این ضایعات هستند. خوشبختانه ما برای اولین بار توانستیم این اختراع را به اسم کشور خودمان ثبت کنیم.
حالا تصور کنید ایران با وجود این همه مشکل در زمینه ضایعات نیشکر، تنها ۸ میلیون تن نیشکر تولید می کند و بیستمین کشور تولید کننده نیشکر در جهان محسوب می شود. اما کشوری مانند برزیل ۷۵۰ میلیون تن نیشکر تولید می‌کند و یکی از مشکلات جدی که دارند این است که بتوانند پسماند حاصل از آن را مدیریت کنند و حتی از آن استفاده کنند. کشوری مانند استرالیا یکی از گران‌ترین برق‌های جهان را دارد و با سیستم خرده فروشی مدیریت می‌شود، به این صورت که برق تولیدی توسط شرکت‌های مختلف به قیمت های متفاوتی به فروش می‌رسد. یا کشوری مانند چین بیشترین سرمایه‌گذاری ا را در زمینه انرژی های تجدیدپذیر داشته است. ما حتی پیشنهاداتی زیادی داشتیم که این طرح را در کشورهای دیگر اجرا کنیم اما ترجیح دادیم که ابتدا در کشور خودمان آن را اجرا کنیم. ما سرمایه‌گذاری از مدیران میانی دولت قبل داشتیم که پیشنهاد داده بود هر آنچه که احتیاج داشته باشیم برای ما فراهم می‌کند اما این طرح را در خارج از کشور اجرا کنیم.
اسپرهم: در بحث تولید و استفاده از پتانسیل‌های درون کشور در فرصت ۸ ساله دولت قبل که می‌توانست برای ما یک فرصت طلایی باشد تا حد نسبتا بالایی موردغفلت واقع شد. ان شاء الله در دولت جدید این قضیه به ریل خود برگردد تا علاوه بر جبران کاستی‌های گذشته بتوانیم به هدف اصلی خود نزدیک شویم.
*ضایعات نیشکر در صنایع دیگری مثل الکل سازی نیز کاربرد دارد، اگر این ضایعات کم بشود ماده اولیه جایگزینی برای طرح شما وجود دارد؟
«سرباره» صنایع فولاد جایگزین ضایعات نیشکر می‌شود
اسپرهم : بله نزدیک ۸۰ درصد از تحقیقات ما بر روی ضایعات صنایع دیگری از جمله صنایع تولید فولاد که «سرباره» نام دارد، انجام شده است. همچنین ۲ طرح دیگر را با یکی از کارخانه‌های صنایع معدنی وابسطه به تولید ذغال سنگ و سرباره‌های آهن گدازی جلو می‌بریم که در صورت نبود باگاس نیشکر می‌توانیم از آن‌ها استفاده کنیم. همچنین می‌توان از سرشاخه‌های گیاه نیشکر و گِل آهک هم استفاده کرد.
مرادی خو: ما صنایع زیادی داریم که همین امروز هم از باگاس استفاده می‌کنند مانند خوراک دام، صنایع کاغذسازی و صنایع الکل سازی. خوشبختانه یا متاسفانه کالاهای عمرانی کالاهایی بسیار سنگین، حجیم و ارزان هستند. از یک طرف نگهداری و جا به جایی این کالاها دشوار است و از سوی دیگر هیچ صنعتی مانند صنعت سیمان نمی‌تواند این حجم از ضایعات را مصرف کند.
در نبود باگاس ما می‌توانیم از ساقه ها استفاده کنیم، اگر ساقه‌ها نباشند از گِل آهک استفاده می‌کنیم، و در نهایت اگر گِل آهک هم موجود نباشد از ضایعات فولاد و آهن استفاده می‌کنیم.
باگاسی که برای خوراک دام استفاده می‌شود فوق العاده برای دام مفید است. اما دام آن را دوست ندارد و از کاه گندم بهتر تغذیه می‌کنند، از این رو این ضایعات در خوراک دام مصرف زیادی ندارد. در صنایع کاغذسازی نیز کاغذهایی که از باگاس تولید می‌شوند کاغذهای کاهی و بی کیفیتی هستند و به علت افزودنی‌هایی که دارند برای تولیدکنندگان به صرفه نیز نیستند. با این وجود در نبود باگاس ما می‌توانیم از ساقه ها استفاده کنیم، اگر ساقه‌ها نباشند از گِل آهک استفاده می‌کنیم، و در نهایت اگر گِل آهک هم موجود نباشد از ضایعات فولاد و آهن استفاده می‌کنیم.
*خروجی ضایعات دیگر نیز از نظر کیفیت مانند باگاس نیشکر خواهند بود؟
از نظر تولید سیمان خروجی‌های خوبی دارند اما بهترین عملکرد را در ضایعات نیشکر و صنایع فولاد و آهن داریم. نکته دیگر اینکه ما کپی رایت تولیدسیمان از ضایعات نیشکر را داریم.
*این طرح به صورت انبوه در جایی استفاده شده است؟
مرادی‌خو: ما نمونه اولیه را تولید کردیم و تست‌های مقاومتی آن را انجام دادیم. سپس تاییدیه مراجع مختلفی مانند مرکز تحقیقات راه و مسکن شهرسازی،آزمایشگاه استاندارد انجمن بتن آمریکا در ایران، مرکز پژوهش‌های صنعتی، بنیاد ملی نخبگان و ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان را دریافت کردیم. اما برای اجرای این طرح نیازمند خط تولید و سرمایه‌گذار هستیم.
*برای راه اندازی خط تولید به چه سرمایه ای احتیاج دارید؟
مرادی‌خو: در حال حاضر و در فاز اول برای شروع کار و راه اندازی قطعات ۲ میلیارد تومان، برای تولید برق ۸ میلیارد تومان و برای فاز سوم به صورت کلی به ۱۲ میلیارد سرمایه‌گذاری احتیاج داریم.
انتهای پیام/