شگردهای رسانه‌ای در علومِ شناختی| تکنیک ۵۸: زمین وارونه
خبرگزاری فارس- گروه رسانه: در فضای فرهنگی جامعه ، نهادها و آداب و رسوم مشخص وجود دارد که برای خانواده ایرانی محترم است. رسانه ها گاهی با وارونه کردن این مفاهیم به دنبال جذب مخاطب و تاثیرگذاری می گردند. الگویی که می خواهد مثلا ازدواج را کمرنک کند و به آن معنا مطلوب هم بدهد. شیوه ای که می توان این الگوی فرهنگی جدید را تبلیغ کرد ایجاد تضاد بیشتر با عرف جامعه است. شگردی که به آن اصطلاحا ” زمین وارونه “ می گویند.
از این زمین های وارونه در رسانه ها بسیار ساخته می شود. ورود سگ به فرهنگ ایرانی پدیده جدیدی است که می خواهد برای آن محبوبیت بسازد و نوعی فرهیختگی هم به آن بدهد. یکی از مشکلات نهادها و رسانه های داخلی ما با این هجمه فرهنگی است که با همین شیوه پیش می رود.
علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در گفت وگو با فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” زمین وارونه “ گفت: شما قاعدتاً روی زمین با پا راه می روید ، حالا تصور کنید زمین را برعکس نمایند ، شما در حال راه رفتن به روی زمین هستید، اما برعکس.
داودی افزود: زمین وارونه یعنی برعکس کردن طبیعی ترین رویدادهای ذهنی برای مخاطب به نحوی که احساس کند این وارونه کردن چقدر زیبا و جذاب و پست مدرن است.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد زمین وارونه معمولاً در رسانه و علوم شناختی روی کارکرد هویت ها و ماهیت های مقدس اتفاق می افتد.
او افزود: به عنوان نمونه یک روحانی با لباس روحانیت یک سگ بغل می کند و خود را به عنوان حامی حیوانات معرفی می نماید ( کمیل نظافتی ) بازخورد آن می شود که یک روحانی چقدر پست مدرن و جذاب است لذا در حوزه‌های مقدس همه چیز وارونه می شود.
داودی تصریح کرد یا اینکه طرف در نظام مقدس جمهوری اسلامی در یک جایگاه مدیریتی کلان منصوب می شود و در یک تخلف مشهود، اختلاس می کند، همچنین چفیه مقدس رزمندگان دفاع مقدس را تبدیل به روسری برای بانوان بی حجاب می کنند و یا هر سال در ایام محرم برخی از هیئت های عزاداری از ارگ برای برگزاری مراسم عزاداری استفاده می کنند و مثال های مختلف دیگر مانند ولنتاین، جشن طلاق، ترانه سرائی در مراسم ختم اموات.
شگردهای رسانه های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.
اینجاست که به رفتار های مبتنی بر باور جدید دست می زند که نمونه های آن در نوع داخلی، مشارکت در انتخابات و یا حمایت از سیاست های نظام حاکم و یا افزایش مقبولیت نظام حکومتی در باور آنهاست. اما اگر پیام دهنده خارجی باشد، نتایج عملی این باور از تلاش برای نافرمانی مدنی تا اقدام برای سرنگونی نظام متفاوت است. در برخی موارد حتی مخاطب ناخواسته در نقش جاسوس برای یک کشور خارجی ایفای نقش می کند. الگوی ”آشوب های خلاقانه“ که در برخی اعتراضات با عامل خارجی در ایران ، عراق و لبنان دیده می شود، در این فرآیند شکل می گیرد.
نیازهای واقعی که باید سنجیده شود و نیازهای کاذب که ساخته می شوند. فرآیند انتقال پیام بر مبنای همین دو نوع نیاز آغاز می شود، نیازی در گیرنده پیام شکل گرفته است و منبع پیام درصدد پاسخ به آن نیاز است که به آن نیازسنجی گفته می شود یا اینکه پیام دهنده برای رسیدن به هدفی، تلاش می کند نیازی را در مخاطب به وجد آورد که نیازسازی تعبیر می شود.
تحقیقات نشان داده که ما از کنار اخبار سازنده به راحتی می‌گذریم ولی اخبار منفی را مدام مرور می کنیم و بسیار بیشتر از آنچه که ارزش دارد بر آن تاکید می‌کنیم این خود ، نوعی خطای ادارکی شناختی که به ” سوگیری اطلاعات منفی “ معروف است سبب توجه بیشتر مغز ما به اخبار منفی می شود به این معنی که اگر ما در معرض مقداری مساوی از اطلاعات مثبت و منفی قرار بگیریم ، اهمیت بیشتری به اطلاعات منفی خواهیم داد و به آن دقت بیشتری خواهیم کرد. در واقع واکنش مغز ما در مقابل افکار و اخبار منفی ، یک مواجهه انطباقی است که برای تداوم بقای انسان ضروری است و حاصل تکامل است . از نظر بیولوژیک، حساسیت بالاتر آمیگدال و مراکز نورآدرنژیک مغز (هسته لوکوس سرلئوس ) در ایجاد مدارهای نرونی تکرار شونده و مشغولیت فکری بیشتر به اخبار منفی نقش دارد. با توجه به همین واقعیت هاست که رسانه های بین المللی برای جذب و حفظ مخاطب و کاربر، اخبار منفی را با سطح هیجان بالاتری تصویر سازی می کنند.
مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“ روایتی از تکنیک های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.
تکنیک های رسانه ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.
این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک های رسانه های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.
روایت رنگ‌ها هر روز ساعت ۱۱:۵۵ دقیقه از رادیو گفت و گو موج اف ام ردیف ۱۰۳.۵ مگاهرتز تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.
انتهای پیام/