VAR خوب است اما نجات‌مان نمی‌دهد!
به گزارش “ورزش سه”، شاید پیش بینی این که تمام اتفاقات دربی ۹۷ معطوف به حواشی داوری و اعتراض کادر فنی و بازیکنان دو تیم باشد خیلی هم کار دشواری نبود. همزمان با دیدار کسل کننده و سرد استقلال و پرسپولیس در استادیوم آزادی، دربی لندن و جدال جذاب و تماشایی چلسی- وستهام برگزار شده و ساعتی بعد هم دو تیم بایرن مونیخ و دورتموند به مصاف یکدیگر رفتند. دو تیم مدعی فوتبال آلمان ورای جنجال های عجیب این دیدار نمایشی فوق العاده ارائه داده و تمام طول ۹۰ و چند دقیقه بی رحمانه به سمت دروازه یکدیگر حمله کردند.
اما شاید تنها نکته مشابه در برگزاری درکلاسیکر و دربی پایتخت، جنجال ها بی پایان و اعتراضات در پایان مسابقه بود. در فوتبال آلمان که تعداد دوربین های تعبیه شده در استادیوم فراوان بوده و تکنولوژی VAR هم مدت هاست نقش آفرینی می کند، ادبیانی از سوی بازیکنان معترض دورتموند به کار برده شد که تفاوت چندانی با جریان غالب در فوتبال ایران نداشت.
در اوایل نیمه دوم بود که برخورد مارکو رویس با لوکاس هرناندز در محوطه جریمه بایرن مونیخ به زعم بازیکنان تیم میزبان و البته اغلب هواداران فوتبال پنالتی بود و داور حتی تمایلی به بازبینی صحنه نیز نشان نداد. در ادامه برخورد توپ با دست مت هوملس بعد از رجوع به VAR پنالتی اعلام شد و همین دو صحنه نام برنده درکلاسیکر را از دورتموند به بایرن مونیخ تغییر داد.
اما در پایان این دیدار بود که تیم میزبان عصبانی و مستاصل از شکست، رسما بایرن مونیخ را به استفاده از قدرت غیرفوتبالی متهم کرده و این شکست را ناعادلانه توصیف کرد. امره جان مدعی شد همیشه شرایط در فوتبال آلمان به سود بایرن مونیخ است، ارلینگ هالند این نمایش داوری را رسوایی توصیف کرد، جود بلینگهام پافراتر گذاشته و مدعی شد داور این دیدار در گذشته سابق تبانی داشته و در نهایت مارکو روزه مدعی شد تسوایر با دورتموند مشکل داشته و در ادامه فصل نیز به تیم او ضربه خواهد زد.
در واقع جنس اعتراض بازیکنان و ارکان باشگاه دورتموند نیز مشابه فوتبال ایران بود و تنها خصوصی بودن فوتبال و عدم وابستگی به دولت باعث شده دیگر حرفی از وزیر و وکیل به میان نیاید. ولو اینکه مثلا همچنان در اسپانیا برخی هواداران رئال مادرید را به حمایت شدن از سوی نظان پادشاهی این کشور متهم می کنند.
پس در واقع به نظر می رسد استفاده از جدیدترین تکنولوژی قضاوت در فوتبال نیز هنوز به طور کامل موفق به حل این مسئله نشده است. داوری حتی علیرغم استفاده از تکنولوژی های پیشرفته، همچنان یک مسئله “انسانی” بوده و این بدان معناست که خطاپذیری هرگز از این مسئله پاک نخواهد شد. همین هفته گذشته بسیاری گل اول آرسنال مقابل منچستریونایتد را معلول اشتباه مستقیم داور دانستند و در بالاترین سطح فوتبال در همین یکی دو فصل اخیر بارها جنجال هایی از این دست به کرات وجود داشته است.
در هفته های اخیر تقریبا تمام بازیکنان و مربیان فوتبال ایران با قسم و آیه و “جان مادرتان” گفتن، خواهان ورود VAR به فوتبال ایران شده و در واقع وجود این تکنولوژی را حلال تمامی مشکلات می دانند. نباید فراموش کرد استفاده از این روش در ابتدا نیازمند به استقرار دوربین های فراوان و ایجاد زیرساخت های لازم است و حتی خوش بینانه هم استقرار پروژه این تکنولوژی به طور کامل و در تمامی استادیوم های فوتبال ایران به این زودی ها نهایی نخواهد شد.
اما همانطور که دیشب دیدیم، حتی در مورد صحنه دقایق پایانی دربی نیز توافق نظر وجود ندارد. به عنوان مثال درموت گلگر، کارشناس داوری متوقف شدن ژستد در محوطه جریمه توسط فرجی را شبیه سازی توصیف کرد و البته بسیاری استقلال را محق یک پنالتی در اواخر مسابقه می دانستند. تردیدی وجود ندارد که اگر VAR هم در دیدار دیشب وجود داشت و هر تصمیمی روی این صحنه اتخاذ می شد (چه اعلام پنالتی و چه ادامه بازی)، یک طرف اعتراض داشته و مستنداتی را برای اثبات حرف خود ارائه می داد.
تردیدی وجود ندارد که استفاده از این تکنولوژی به سود فوتبال ایران خواهد بود، اما برای ثبت حداقل یک موقعیت ۱۰۰ درصد گل در حساس ترین مسابقه فوتبال ایران به چیزی بیشتر از VAR نیاز داریم. احتیاط بیش از حد، تکیه بر مفاهیم کلیشه ای، حرکات قابل پیش بینی و ساده کادر فنی دو تیم در جریان مسابقه و در یک کلام میل شدید و آزاردهنده به نباختن، مواردی نیست که تنها با ورود VAR به فوتبال ایران حل شود.
پس بی تردید قرار نیست حتی با ورود VAR تمامی اعتراضات به داوری در فوتبال ایران تمام شود و همین زمان رجوع به دوربین های بازبینی نیز احتمالا علت جنجال های مهمی در فوتبال ایران خواهد شد. وقتی حتی سر یک خطای وسط زمین هم چند دقیقه دربی تلف شده و تمامی حاضران روی نیمکت حداقل یک بار مشمول تذکر داوری می شوند، یعنی مسئله فراتر از این است. در واقع انسانی بودن و در نتیجه خطاپذیری امر داوری باعث شده امکان به صفر رسیدن اشتباهات وجود نداشته باشد.
آریا فاطمی مقدم
بعید به نظر می رسد حتی با ورود VAR هم اعتراضات به داوری و البته موارد کلان تر تمام نخواهد شد.