دوره دانش‌افزایی «انقلاب و راه حل‌های توسعه ایران»| دلیل عقب ماندگی ایران در دوران پهلوی
به گزارش حوزه تشکل‌های دانشگاهی خبرگزاری فارس، به همت دفتر هم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم پزشکی ایران، دوره دانش افزایی استادان با موضوع «انقلاب اسلامی و راه حل های توسعه ایران» با حضور جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه برگزار شد.
محمدصادق کوشکی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در این دوره طی چهار جلسه به موضوع انقلاب اسلامی و راه حل های توسعه ایران پرداخت.
وی در این دوره با اشاره به موضوع نوسازی جامعه که در حوزه علوم سیاسی جزو بحث‌های محوری است عنوان کرد: نکته اصلی در بحث نوسازی این است که جوامع چگونه و با چه الگویی حال و آینده خودشان رو می سازند و وضعیت امروز جامعه محصول چه ساخت و سازهایی در گذشته است و اینکه امروز جامعه محصول چه ساخت و سازها و فعالیت‌هایی است و اگر قرار باشد که جامعه در آینده خودش رو بازسازی و نوسازی کند چه الگوهایی و چه روش هایی وجود دارد.
این استاد دانشگاه درباره توصیف عقب ماندگی جامعه ایرانی به مقطعی از تاریخ ایران اشاره کرد که در آن رجال و سیاسیون کشور و نزدیکان آنها و کسانیکه با ارتباط رده های بالای حکومتی ارتباط داشتند با فرنگ و اروپا تماس گرفتند و جامعه ایران را با آن روز اروپا و حتی امریکا مقایسه می‌کردند و پس از دیدار از ممالک غربی هرکدام برای ترقی و پیشرفت مملکت نسخه ای تجویز می‌کردند.
وی افزود: دامنه این تجویزها از توجه به قانون مداری در غرب تا حتی تبدیل کردن خط نوشتاری به لاتین وسعت داشت الان اگر ما با فاصله بخواهیم نگاه کنیم متوجه می‌شویم که همین تنوع و تکثر دیدگاه هاکافیست تا تجویزهای اینها هیچ نتیجه‌ای نداشته باشد ولی بالاخره در هر مقطعی بخشی از این تجویزها برای ترقی جامعه ایران به مانند آنچه در ممالک پیشرفته اتفاق افتاده آزمایش و اجرا شد.
کوشکی تاکید کرد: این تلاش برای تغییر و نوسازی ایران و شبیه غرب شدن از اواسط دوران قاجار شروع و با رضاخان ادامه یافته و در دوران پهلوی دوم به اوج رسید. به اذعان محققین و حتی خود مجریان، این فعالیت و تحرک ها به هم پیوسته و هماهنگ و یک جهت نبود و هر کسی در یک جزیره‌ای برای خودش ایجاد کرد و سعی کرد به تعبیر خودش پیشرفت و ایجاد کند. حتی در دورانی مانند دوران رضاشاه تلاش شد این پدیده و این اندیشه را با اجبار در جامعه محقق کنند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه کشورهایی مانند کره جنوبی و مالزی و ژاپن که دیرتر از ایران شروع کرده بودند در توسعه خود موفق تر بودند به طرح این سوال پرداخت که چرا ایران با وجود منابع سرشار نفتی و درآمد بالا، جلب حمایت کامل غرب و ارتباط با همه کشورهای دنیا موفق نشد کشور ایده آل مدنظر خود را بسازد و کار به جایی رسید که در همین رابطه دختر رضا شاه بنویسد علیرغم اینکه ما خاندان پهلوی، پدرم و برادرم تلاش کردیم جامعه ایران را به هدف توسعه قابل قبولی برسانیم اما محصول فقط تراکم نارضایتی شد.
وی ادامه داد: ما پس از انقلاب همین محصول را تحویل گرفتیم و سه دیدگاه مختلف با آن حاصل شد، دیدگاه اول قائل بود که تا قبل از انقلاب ما نسخه مترقی شدن مانند غرب را دقیق پیاده نکردیم و اکنون می توانیم با اجرای دقیق آن مانند غرب پیشرفته شویم دیدگاه دوم می گفت که غرب مزایا و معایبی دارد ما باید امتیازات و خوبیهای غرب را بگیریم و معایب آن که با جامعه ایرانی همخوانی ندارد را جدا کنیم. دیدگاه سومی هم وجود داشت که عنوان می کرد ما بایستی براساس اهداف انقلاب اسلامی نقشه پیشرفت و توسعه ای داشته باشیم که ما را تمدن درون زا بر اساس توانمندی های ایرانی اسلامی برساند.
وی تصریح کرد: خروجی هرکدام از این طرز تفکرها در قالب دولت های مختلف و در بخش های گوناگون کشور به‌صورت‌های مختلف بروز و ظهور یافت و وضعیت امروز جامعه نیز حاصل عملکرد صاحبان این نگرش‌ها و گرایشات است.
کوشکی در ادامه با اشاره به آیه ۲۵ سوره حدید ( لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَالمیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ) آنرا مبنای تفکر انقلاب اسلامی و بنیانگذار آن دانست و عنوان کرد: خداوند پیامبران را فرستاد تا شاخص و میزان و منبع به مردم بدهند اما این مردم هستند که جامعه مطلوب خواهند ساخت این مردم اگر اجماع نظر داشته باشند می‌توانند جامعه مطلوب سازند و اگر تعاریف هرکدام فرق کند و هر کسی یک کاری بکند جامعه مطلوب ساخته نمی شود و این بار سنگین اجماع و اتفاق نظر برای پیشرفت و نزدیک کردن دیدگاهها به یکدیگر متوجه نخبگان جامعه است.
وی در تعریف نخبه هم تصریح کرد: نخبه با کسی که از نظر دانش خاصی توانمند و متخصص است تفاوت دارد، نخبه کسی است که قدرت تولید فکر دارد و بصورت روشمند تولید اندیشه کند و ربطی به داشتن یا نداشتن تحصیلات آکادمیک ندارد، فرد دغدغه آینده درازمدت برای همگان را دارد و منافع جمعی را بر منفعت شخصی و لذت کوتاه ترجیح و اولویت می دهد.
این استاد دانشگاه در پایان یادآور شد: پس از گذشت بیش از ۴۰سال از انقلاب اسلامی و مسیری که جامعه ایران پیموده است نشانه های متعددی وجود دارد که نخبگان بتوانند برای توسعه متوازن و پیشرفت واقعی و همه جانبه کشور به یک اجماع نظری برسند اگرچه از دولت های برآمده از غیر نخبگان انتظاری برای اجماع سازی نبوده و نیست و ممکن است باز هم زمان ببرد ولی اجماع نظر نخبگان برای تهیه و اجرای نقشه پیشرفت و توافق بر سر نقشه، سرعت ساختن و آبادکردن را بسیار زیاد می کند.
حجت الاسلام موسوی در بخش دیگری از این دوره به تبیین بخش هایی از کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن پرداخت و گفت: ماجرای کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» به رمضان سال ۱۳۵۳ شمسی باز می‌گردد. پس از تعطیلی جلسات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مسجد کرامت مشهد در اسفند سال ۱۳۵۲ به‌وسیله ساواک، ایشان جسته و گریخته در میعادگاه‌های مختلفی به سخنرانی و تبلیغ می‌پرداختند.
گفتنی است این دوره هفدهمین سفر مشهد مقدس ویژه استادان و یکصدو بیست و هفتمین دوره دانش افزایی استادان دانشگاه علوم پزشکی ایران است.
انتهای پیام/