انتظارات سینماگران از داوری‌های جشنواره فیلم فجر انقلاب چیست؟
خبرگزاری فارس، گروه سینما به نقل از سینماپرس: تعدادی از سینماگران کشور در خصوص انتظارات از داوری‌های جشنواره فیلم فجر متذکر شدند: داوران باید به فیلم‌های متفکر و اندیشه‌ورز توجه کرده و از اعطای جایزه به فیلم‌های بی‌مایه و سطحی پرهیز کنند! داوری پاشنه آشیل جشنواره فجر است و اگر داور انتخاب درستی داشته باشد همه‌چیز در جشنواره درست پیش می‌رود.
مبحث مهم داوری در جشنواره‌های کشور به‌خصوص جشنواره فیلم فجر که مهم‌ترین رویداد سینمایی ما محسوب می‌شود همیشه بسیار داغ بوده و ما همه‌ساله شاهد اعتراضات شدید اهالی سینما نسبت به آنچه ناداوری در جشنواره قلمداد می‌کنند بوده‌ایم. داوری‌های جشنواره فجر باید متناسب با ادعاها در حوزه انقلاب اسلامی و ایدئولوژی دینی باشد و داوران اگر اثر ارزشمند، متعهدانه، ولایتمدارانه، انقلابی و اخلاق مدار در جشنواره وجود دارد باید به آن جایزه بدهند و اگر چنین اثری وجود ندارد به هیچ فیلمی جایزه ندهند!
بخش عمده‌ای از اهالی سینما تأکیددارند که متأسفانه هرچند که جشنواره عنوان «فجر» را با خود به همراه دارد اما در آن به فیلم‌های ارزشی، استراتژیک و انقلابی توجه زیادی نمی‌شود. این دسته از سینماگران به همین دلیل خواستار توجه جدی هیئت‌داوران و مسئولان جشنواره نسبت به محتوای آثار شدند و تأکید کردند: ملاک داوری در جشنواره‌های استاندارد جهان بر اساس ایدئولوژی و خطوط قرمزشان است اما در جشنواره فجر به این نکات توجه نمی‌شود و ما باید به این اصل اساسی توجه جدی و ویژه‌ای داشته باشیم.
در همین رابطه ۱۲ تن از سینماگران کشور آقایان و خانم‌ها: امیرحسین شریفی، علی رویین‌تن، علیرضا سبط احمدی، فریده ذاکری، مهدی صباغ زاده، مریم بحرالعلومی، علی قوی تن، روح‌انگیز شمس، حمید بهمنی، مهدی عظیمی میرآبادی، اکبر حر و جهانگیر الماسی با سینما پرس گفتگو کردند که ماحصل نظرات ایشان برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی در ذیل نقل‌شده است.
امیرحسین شریفی تهیه‌کننده سینما در خصوص انتظارات از داوری‌های جشنواره فیلم فجر گفت: چهل‌سالگی سال بلوغ فکری جشنواره است؛ عنوان این جشنواره «فجر انقلاب» است و بی‌شک آثار حاضر در این رویداد باید همگی انقلابی و ارزشی باشند اما متأسفانه سال‌های متمادی است فیلم‌هایی در جشنواره فجر حضور دارند که به‌هیچ‌عنوان با انقلاب اسلامی همخوانی ندارند اما بعضاً شاهد بودیم به آن‌ها توجه ویژه شده و جایزه هم گرفته‌اند؛ ازاین‌رو امیدوارم امسال در دولت انقلابی سیزدهم آثار برگزیده جشنواره باید در شأن و تراز انقلاب اسلامی باشند و داوران بر اساس سیاست‌های فرهنگی کلان نظام اسلامی بهترین‌ها را برگزینند. درست است که آثار حاضر در چهلمین جشنواره فجر دست‌پخت و محصول دولت قبل است اما اگر این آثار با معیارهای انقلابی همسویی نداشته باشند به‌راحتی می‌توان هیچ اثری را به‌عنوان بهترین انتخاب نکرد و به‌راحتی اعلام کرد که هیچ فیلمی شایسته بهترین بودن را نداشته است!
علی رویین‌تن کارگردان سینما دراین‌باره اظهار داشت: جشنواره فجر هیچ اصول و چارچوبی ندارد و همین باعث می‌شود همواره با عملکرد سلیقه‌ای متصدیان آن روبرو باشیم؛ عملکرد سلیقه‌ای در این رویداد سینمایی تنها به داوری‌ها معطوف نمی‌شود و ما در نحوه انتخاب فیلم‌ها، گزینش اعضای هیئت انتخاب، بزرگداشت‌ها و… همواره با معضل اعمال سلیقه متصدیان این رویداد روبرو بوده و هستیم! بدیهی است وقتی یک جشنواره اساسنامه ندارد و سلیقه‌ای است هر اتفاقی در آن رخ می‌دهد و عملکرد متصدیانش شبهه و شائبه ایجاد می‌کند.
علیرضا سبط احمدی تهیه‌کننده سینما و تلویزیون به سینماپرس گفت: متأسفانه بارها در جشنواره فجر شاهد بوده‌ایم که فیلم‌ها جایزه نگرفته‌اند و این سازندگان آثار بوده‌اند که از جشنواره جایزه گرفته‌اند ازاین‌رو آنچه اهمیت دارد اینکه اعضای هیئت‌داوران مرعوب نام فیلم‌سازان و عوامل آثار نشوند و به کیفیت و محتوای آثار جایزه بدهند! جشنواره فجر باید از اندیشه حمایت کند؛ بی‌تردید جشنواره فیلم فجر تابع یک سبک، اندیشه و فرهنگ است و باید از آن اندیشه حمایت شود تا بتوانیم با اندازه جشنواره‌مان فیلم‌ها را مطرح کنیم نه اینکه به آثار نازل جایزه بدهیم و از کیفیت این رویداد سینمایی بکاهیم.
فریده ذاکری منتقد پیشکسوت سینما در خصوص انتظارات از داوری‌های جشنواره فیلم فجر گفت: تبانی و تقلب همیشه در داوری‌های جشنواره فجر وجود دارد؛ بنده معتقدم اگر حتی چندین ناظر بر عملکرد داوران نظارت داشته باشند یا حتی مکالمه‌های آن‌ها شنود شود بازهم این تقلب‌ها و تبانی‌ها وجود خواهد داشت ازاین‌رو معتقدم مهم‌ترین اتفاق در وهله اول انتخاب داوران از بین چهره‌های سینمایی برجسته، دغدغه مند و دلسوز باشد و در وهله دوم برای داوران سیاست‌هایی تبیین شود تا بر اساس آن مبادرت به داوری آثار کنند. یکی از کارهای بسیار خوب این است که داوران باید از زمان آغاز بازبینی فیلم‌ها تا اعلام نتایج در قرنطینه کامل باشند، درست همان کاری که با طراحان سوألات کنکور می‌شود!
مهدی صباغ زاده تهیه‌کننده و کارگردان سینما به سینماپرس گفت: مسئله دخالت مستقیم دولت برای تغییر نظر هیئت‌داوران شایعه‌ای بیش نیست اما معمولاً کسانی که منافعشان در یک فیلم نهفته است چنین شایعاتی را راه می‌اندازند تا فیلمشان هم بیشتر دیده شود و هم بتوانند به جایزه دست پیدا کنند؛ این مسئله نه‌تنها در کشور ما بلکه در تمامی کشورهای دنیا نیز وجود دارد و با همه این اتفاقات این داوران هستند که باید با عملکرد درست و قاعده‌مند خود و انتخاب آثار استاندارد سینمایی جلوی استمرار این شایعات را بگیرند. شاید بزرگ‌ترین مشکل جشنواره فیلم فجر این است که هدف‌گذاری روشن و شفافی ندارد و به همین علت در هر دوره برگزاری آن شاهد رویه‌های متفاوت در نحوه برگزیده شدن آثار هستیم که این مسئله نیازمند آسیب‌شناسی فوری و جدی توسط مسئولان سینمایی است.
مریم بحرالعلومی کارگردان و منتقد سینما دراین‌باره اظهار داشت: هرچه می‌کشیم از عدم وجود استاندارد نگری و هدف‌گذاری برای استانداردسازی در سینما است؛ بی‌تردید اگر مدیران و مسئولان سینمایی نگاه استاندارد داشته باشند ناخودآگاه زیرمجموعه‌های آن‌ها هم ملزم می‌شوند تا با نگاهی استاندارد سینما را به‌پیش ببرند؛ اگر برخی سینماگران، رسانه‌ها و منتقدان معتقدند که جشنواره فیلم فجر در انتخاب و داوری آثار نگاهی غیراستاندارد و سلیقه‌ای دارد به‌واسطه آن است که مدیر بالادستی سینما در پی استانداردسازی نبوده و ازاین‌رو تا مدیران تغییر نگاه ندهند شاهد هیچ تحول مثبتی در جشنواره هم نخواهیم بود. در خصوص نحوه داوری آثار در جشنواره فیلم فجر بخش عمده‌ای از اتفاقات بر اساس سلیقه شخصی داوران رقم می‌خورد اما اگر مدیر برای آن‌ها قاعده و قانونی تعریف کرده باشد این افراد موظف می‌شوند بر اساس همان استاندارد و چارچوب از پیش تعیین‌شده و مشخص مبادرت به داوری آثار کنند.
علی قوی تن کارگردان سینما در خصوص انتظارات از داوری‌های جشنواره فیلم فجر گفت: داوران باید تنها به فیلم‌های متفکر و اندیشه‌ورز توجه کرده و از اعطای جایزه به فیلم‌های بی‌مایه، سطحی و سرگرم‌کننده پرهیز کنند! بی‌شک اگر این اتفاق رخ دهد ما با جشنواره‌ای استاندارد روبرو خواهیم بود و اگر این اتفاق رخ ندهد ما صرفاً با یک دورهمی مواجه هستیم که بودونبودش هیچ نفعی برای رشد و سینمای کشور در پی ندارد! سال‌های متمادی است جشنواره فیلم فجر بدل به یک شو و جشن شده ما شاهد حضور فیلم‌های گیشه‌ای در این رویداد سینمایی و اعطای جوایز به آن‌ها هستیم اظهار داشت: این در حالی است که در جشنواره باید به فیلم‌هایی توجه شود که بازار وسیعی ندارند. جشنواره‌ها باید فیلم‌هایی را نمایش دهند و به آثاری توجه کنند که تنها افراد اهل فرهنگ و علاقه‌مند به هنر سینما از آن‌ها لذت می‌برند.
روح‌انگیز شمس کارگردان سینما اظهار داشت: جشنواره فیلم فجر در تمامی زمینه‌ها ازجمله نحوه داوری آثار نیاز به تدوین و تبیین آیین‌نامه دارد تا تمامی اهالی سینما، شرکت‌کنندگان و مخاطبان این رویداد سینمایی بدانند و آگاه باشند که در این جشنواره بر اساس چه قواعد و استانداردهایی فیلم‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرند تا هر نوع شائبه در اذهان بعد از اعلام نتایج از بین برود. یکی دیگر از نکات مهمی که وجود دارد و متأسفانه سیاست‌گذاران و مدیران جشنواره کمتر به آن توجه می‌کنند انتخاب درست داوران در این رویداد سینمایی است به‌نحوی‌که بارها در ادوار مختلف جشنواره دیده‌شده افرادی برای این سمت مهم به کار گرفته‌شده‌اند که نه تجربه کافی در سینما داشته‌اند و نه از دانش و مهارت کافی برخوردار بودند.
حمید بهمنی کارگردان سینما متذکر شد: داوری پاشنه آشیل جشنواره فجر است و اگر داور انتخاب درستی داشته باشد همه‌چیز در جشنواره درست پیش می‌رود؛ مهم‌ترین نکته این است که داوران باید بر محور اهداف انقلاب اسلامی حرکت کنند و باید اعتقاد به‌نظام و انقلاب داشته باشند تا بتوانند انتخابی شایسته را در جشنواره فجر انقلاب رقم بزنند. جشنواره فجر در تمامی زمینه‌ها باید عملکردی انقلابی داشته باشد؛ از اجرا و ساختار جشنواره گرفته تا محتوای فیلم‌ها، انتخاب و داوری آثار و… همه و همه باید در راستای مسیر درخشان انقلاب اسلامی باشد.
مهدی عظیمی میرآبادی تهیه‌کننده سینما و مدیرعامل سابق انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس در خصوص انتظارات از داوری‌های جشنواره فیلم فجر گفت: انتخاب و داوری آثار جشنواره فجر انقلاب باید در خدمت اهداف اولیه این رویداد باشد؛ ما تا زمانی که فیلتر اولیه جشنواره یعنی هیئت انتخاب را توجیه نکنم که باید تنها فیلم‌هایی با رویکرد اهداف و آرمان‌های انقلابی را در جشنواره بپذیرند با مشکل در داوری آثار روبرو خواهیم بود؛ جشنواره فجر هرگز نباید فیلم‌هایی با نگاه غیرانقلابی یا ضدانقلابی را بپذیرد و در این روش و منش باید بازنگری جدی صورت گیرد. فیلم‌هایی با رویکرد غیرانقلابی نباید در جشنواره پذیرفته شوند و این مسئله باید توسط مدیران و سیاست‌گذاران سینما و جشنواره به اعضای هیئت انتخاب جشنواره فجر انقلاب تفهیم شود.
اکبر حر کارگردان سینما دراین‌باره اظهار داشت: داوران اگر اثر ارزشمند، متعهدانه، ولایتمدارانه، انقلابی و اخلاق مدار در جشنواره وجود دارد باید به آن جایزه بدهند و اگر چنین اثری وجود ندارد به هیچ فیلمی جایزه ندهند! جشنواره فیلم فجر جشنواره انقلاب اسلامی است و در این رویداد نباید به فیلم‌هایی که هیچ سنخیت و قرابتی با فرهنگ ایرانی-اسلامی، اسلام ناب محمدی (ص)، نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و ارزش‌های دینی ندارند بهایی داده شود. بنده بارها عرض کرده‌ام و بازهم تأکید می‌کنم جشنواره فجر انقلاب اسلامی نباید محلی برای عرضه فرهنگ منحط غربی باشد. این جشنواره رویدادی ارزشی و استراتژیک برای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود و باید همه‌جانبه در خدمت اهداف اسلام و انقلاب باشد.
جهانگیر الماسی بازیگر و کارگردان سینما در خصوص انتظارات از داوری‌های جشنواره فیلم فجر گفت: داوری‌های جشنواره فجر باید متناسب با ادعاها در حوزه انقلاب اسلامی و ایدئولوژی دینی باشد؛ بنده معتقدم آقای خزاعی به‌عنوان رئیس سازمان سینمایی کشور باید این مسئله را به‌تمامی داوران تفهیم کنند به‌خصوص آنکه قرار است جشنواره از سال آتی به‌صورت بین‌المللی برگزار شود و ازاین‌رو باید مختصات جشنواره فجر انقلاب به‌صورت شفاف و واضح تبیین و ترسیم شود تا تنها شاهد برگزیده شدن آثاری در این رویداد سینمایی باشیم که با دغدغه رشد و اعتلای نظام اسلامی‌مان تولیدشده‌اند. جشنواره فجر باید صراحتاً اعلام کند که در پی چیست؟ می‌خواهد اسباب توسعه نمایش در کشور شود یا توسعه سیاسی از طریق سینما را محقق سازد؟ هرچه هست و این جشنواره هر هدفی دارد نباید داوری‌ها در آن به‌صورت سلیقه‌ای باشد.