شب پنجم جشنواره موسیقی فجر| درخشش گروهی گمنام روی صحنه/ اجرای جوان‌ترین معلم عودجهان

خبرگزاری فارس ـ گروه موسیقی ـ علیرضا سپهوند: گروه‌های «نغمه باران» و «راز و نیاز»(سالار عقیلی) در تالار وحدت، «رسیتال کلارینت و پیانو» و «رسیتال پیان» و «ویوا» در تالار رودکی، «مقام ترکمنی» «پامچال» «بربط هرمزگان» و «محمود صادقی ورگ» در فرهنگسرای ارسباران، «شب فرامرز پایور» در سالن دهلوی، «دو نوازی عود و کوبه‌ای از کشور مصر» و «رسیتال پیانو از آلمان» در سالن نیاوران و «ناصر زینعلی» در بخش پاپ در سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی تهران، اجراهای خود را در پنجمین شب از سی و هفتمین جشنواره موسیقی فجر به صحنه بردند.

«نغمه باران» اولین ارکستری بود که در شب پنجم جشنواره سی و هفتم اجرای خود را به روی صحنه برد. این گروه که دارای ترکیبی از ارکستر مجلسی بود و کمتر نزد اهالی موسیقی و رسانه شناخته شده است، در این شب توانست نظر موزیسین‌ها و منتقدین حاضر در سالن را به خود جلب کند.

دینامیک و صدادهی قابل توجه، اجرای ژوست نوازنده‌ها، هماهنگی و یکدستی آرشه‌ها و کانوِرت روان پاساژها و سوال و جواب‌ها و پیتزیکاتوهای کوارتت زهی شامل ویلن‌، آلتو، چلو و کنترباس‌، به خوبی نشان از تمرین درست و مداوم، آمادگی نوازنده‌ها و برنامه‌ریزی، تمرین دِهی و در نهایت کنداکتوری درست رهبر گروه آقای محمدرضا صفوی داشت.

علی امیرقاسمی خواننده و سرپرست این اجرا نیز نمودی خوب از توانمندی خود در آواز ایرانی به مخاطب به نمایش گذاشت و توانست قطعات منتخب را در کوکی بالا و با تسلط به اجرا دربیارود. در این برنامه که ساعت ۱۸ و ۳۰ در تالار وحدت و با اجرای آثار قدیمی، معروف و ماندگار ایرانی به صحنه رفت، قطعات «عقرب زلف» «بهاردلکش» «چرخ گردون» «آشفته حالی» «ای نامت از دل و جان» «آرزو » «شمع لرزان» «درمیان گل‌ها» و «کنسرتینو سنتور»(در ۴ موومان) با نوازندگی «امین صادقیان» اجرا شد.

*سالار عقیلی و اجرایی قابل قبول‌تر از اجراهای اخیر/ ذکر یک خاطره حین اجرا!

در سانس دوم اجراهای تالار وحدت که از ساعت ۲۱:۳۰ آغاز شد، گروه «راز و نیاز» که سالار عقیلی، معروف‌ترین خواننده این دوره از جشنواره موسیقی فجر را با خود دارد، اجرایی قابل قبول و مطلوب را در تنها تالار اختصاصی موسیقی کشور به صحنه برد.

گروه ۱۷ نفری «راز و نیاز» در اجرای دیشب نشان داد که ثبات در یک گروه چقدر می تواند بر تاچ بودن نت‌های اجرایی توسط یک گروه و نیز احساس مشترک در نوازندگی که به دلیل همین همجواری و درک متقابل نوازنده ها که بر اثر همکاری طولانی مدت به وجود آمده، اثر بگذارد. البته تکرار رپرتوار اجرایی آنهم توسط موزیسین‌هایی که هر کدام مهارت لازم در نوازندگی ساز تخصصی خود را دارند، نمود مطلوب اجرایی در پنجمین شب از سی و هفتمین جشنواره موسیقی فجر را به نمایش می‌گذاشت.

عقیلی خواننده و سرپرست گروه «راز و نیاز» همانطور که از صحبت‌های اول برنامه و ابراز خرسندی از دیدارش با تماشاگران و علاقمندان به موسیقی نمایان بود، اجرایی با احساس و مطلوب پیش روی مخاطبینش به نمایش گذاشت. در این برنامه همچون دیگر کنسرت‌های این گروه و این خواننده، قطعات معروف،  «چه بگویم»، «حانیه»، «لیلای من»، «سرو زیرآب»، «تنها می‌مانم»، «نگارا»، «میون آیکم»، «ایران» و «خوشه چین» به اجرا درآمد.

عقیلی پس از خواندن قطعه زیبای «برف پیری» اثر استاد جواد لشگری، خاطره ای تعریف کرد و گفت: از استاد لشگری خاطره زیاد دارم. بعضی اوقات که کاری می‌ساخت با من تماس می‌گرفت و می‌گفت «سالار یک کار جدید ساخته‌ام به منزل ما بیا و کار را گوش کن و اگر دوست داشتی آن را بخوان». باید بگویم متاسفانه این بزرگان که گنجینه‌های موسیقی ایران هستند یک به یک از بین ما می‌روند…

نکته جالب این کنسرت معرفی و اجرای سه قطعه جدید .قطعه «بی قرار» «شرح روزگار» و  «مادر» توسط سالار عقیلی بود که برای اولین بار در کنسرتش خواند.

گروه موسیقی «راز و نیاز» در سال ۱۳۷۳ به سرپرستی سالار عقیلی تاسیس شد. گروه فعالیت خود را با سه نفر آغاز کرد و امروز تعداد اعضای آن به هفده نفر رسیده است. راز و نیاز در جشنواره‌های داخلی و خارجی از جمله جشنواره شرق و غرب، جشنواره سرزمین صبح در آلمان، جشنواره گوته و حافظ، جشنواره ژونس در اتریش، جشنواره موسیقی عمان، جشنواره مقام در باکو و اکسپو ۲۰۱۵ و همچنین اجرای مهمی با ارکستر کُر برلین داشته و کماکان، یکی از فعالترین ارکسترهای موسیقی ایران به شمار می‌رود.

 

*گفتگویی به زبان موسیقی در دوئت پیانو و کلارینت

تالار رودکی در پنجمین شب جشنواره در سانس اول شاهد اجرای «رسیتال کلارینت و پیانو» با نوازندگی محمد عبد نیک فرجام و هستی صفایی بود که قطعات شناخته شده موسیقی اینسترومنتال بین المللی را نواختند.

این کنسرت دو نفره یا دوئت از نظر موسیقایی و از چند منظر دارای ارزش فراوانی بود. اول اینکه رپرتوار آن، موسیقی بی کلام بود، حوزه ای که در کشورمان به شدت به آن نیازمندیم و باید بخش شنیداری موسیقی بی کلام را در شنوندگانمان ارتقاء ببخشیم. دوم اینکه در ایران هنوز اجراهای کوچک همچون دوئت، تریو، کوراتت و کوئینتت به اندازه اجرای ارکسترهای بزرگ حمایت نشده و نزد مخاطبین کمتر شناخته شده و نتیجتا با استقبال کمتری مواجه می شود. از این رو حمایت از اینچنین فرم ها و قالب های اجرایی می تواند به ارتقاء سطح شنیداری مخاطب خاص به طور اخص و مخاطب عام به طور اعم بیانجامد که این مهم نیز در بلند مدت نتایج بی‌شمار مثبت برای سلامت جسم و روان جامعه‌دارند که توضیح این بحث در این مقال نمی‌گنجد.

 

*استقبال از پیانوی شناوری!

سانس دوم تالار رودکی به تکنوازی پیانو ی نیما شناوری اختصاص داشت که اتفاق با استقبال مخاطبین حاضر در سالن همراه بود. 

بدون شک تاثیر مکاتب پیانونوازی و هویت ایرانی نوازنده که توام با اجرای آثار کلاسیک پیانو ترکیب شده، به علاوه تلمذ این نوازنده نزد پیانیست‌های اروپایی چون «تامارا دولیدزه» و «گوتلیب والیش» باعث شده حالا امشب و در این اجرا شاهد استقبال مخاطبان از رسیتال پیانوی «نیما شناوری» باشیم.

 

*دونوازی گیتار و ویلن و اجرای آثار جهانی اما کمتر شناخته شده!

گروه «ویوا» آخرین برنامه دیشب تالار رودکی را با دوئت گیتار و ویلن به روی صحنه برد.

در این اجرا محمدامین عسگری سرپرست و نوازنده گیتار و علی دل‌انگیز نوازنده ویلن به اجرای قطعاتی از آهنگسازان مطرح کلاسیک جهان پرداختند. تفاوت نگاه این هنرمندان در این اجرا و در چینش رپرتوار اجرائیشان این بود که بر خلاف اکثر هنرمندان که مشهورترین و پرتکرارترین آثار را برای برنامه اجرایی خود انتخاب می کنند، گروه «ویوا» اما به انتخاب آثار برجسته جهانی که کمتر نزد مخاطب و حتی موزیسین ایرانی شناخته شده هستند مبادرت ورزیده است. اجرای گروه مذکور از این منظر که علاوه بر نمایش اجرایی خوب و روان به معرفی و اجرای آثار شاخص جهانی ولی کمتر شناخته شده میپردازد، حائز اهمیت  خواهد بود.

 

*یادواره بزرگ سنتورنواز فقید در سالن دهلوی

روز یکشنبه بیست و چهارم بهمن راس ساعت ۲۱:۳۰ رامین صفایی نوازنده سنتور در سالن دهلوی در رپرتواری که با عنوان یادواره مرحوم استاد فرامرز پایور اعلام شده بود، به تکنوازی و بداهه‌نوازی در موسیقی ردیف دستگاهی ایرانی پرداخت.

رامین صفایی بویژه پس از همکاری با مجید درخشانی و نوازندگی سنتور در گروه شهناز به خوانندگی مرحوم استاد محمدرضا شجریان، به یکی از چهره های معروف ساز سنتور در ایران تبدیل شد. او نوازندگی سنتور را در مکاتب مشکاتیان، پشنگ کامکار و مجید کیانی آموزش دیده و دیشب اجرایی بی نقص  و شنیدنی را از این هنرمند شاهد بودیم.

 

*عود مصری در نیاوران طنین انداز شد!/کرونا دونوازی را به تکنوازی تبدیل کرد

 «محمد ابوذکری» نوازنده توانمند عود از کشور مصر، ساعت ۱۸:۳۰ در فرهنگسرای نیاوران اجرای خود را به روی صحنه برد. برای این برنامه قرار بود این نوازنده مشهور عود به همراه نوازنده کوبه ای به اجرای برنامه بپردازد لیکن به دلیل نوازنده کوبه‌ای به کرونا، برنامه خود را به صورت تکنوازی به اجرا گذاشت. همین تغییر ناگهانی و نبود نوازنده کوبه ای در یک اجرای دو نفره خود می تواند به شدت به دوئت آسیب برساند اما زمانیکه نوازنده توانمند و باتجربه باشد می تواند این نقصان را پوشش دهد همانطوری که ابوذکری در اجرای دیشب با تنوع چینش تکنوازیها و اجرای ریتم های ادواری مختلف توجه و تحسین مخاطبین را جلب کرد. او که عود را به سبکی مابین عراقی و مصری می نوازد، به اجرای مقام های شناخته شده و ریتم های متعارف موسیقی عرب پرداخت.

 «محمد ابوذکری» متولد ۱۹۹۱ در قاهره است. او نوازندگی عود را از ۱۱ سالگی آغاز کرد و به مدت چهار سال نزد استاد بزیزرک عراقی، نصیر شمه، در خانه عود قاهره به فراگیری موسیقی پرداخت. ابوذکری را در جهان عرب، جوان‌ترین معلم عود می نامند. وی تاکنون چهار آلبوم با نام «آشفتگی»، «جاده کمربندی»، «کرکدیه» و «ماشین را جایگزین من نکن» منتشر کرده است.

 

*ارنست جور پیانوی فن پوکه را کشید! 

پس از آنکه نیکولاس فن پوکه پیانیست هلندی به کرونا مبتلا شد و از اجرا در جشنواره موسیقی فجر بازماند، مسولین بلافاصله موریتس ارنست پیانیست آلمانی را جایگزین وی کردند تا دیشب و در سانس دوم اجراهای سالن نیاوران در ساعت ۲۱:۳۰ برنامه خود را پیشکش مخاطبین کند.

این پیانیست شناخته شده آلمانی آثاری از فردریک هندل،  بتهوون، برامس، دبوسی و همچنین آثاری از موسیقیدان ایرانی ارمنی «امانوئل  ملیک اصلانیان» را به اجرا گذاشت.

موریتس ارنست در سال ۱۹۸۶ در آلمان متولد شد و از چهارسالگی نواختن پیانو را آغاز کرد. تاکنون آلبوم‌های تراز اولی از ارنست منتشر شده که توجه  بسیاری از رسانه‌های بین‌المللی را به خود جلب کرده است. همچنین وی تا به امروز کنسرت‌‌های بسیاری در اروپا، آمریکای شمالی، آسیا و استرالیا داشته است. دانش او در زمینه موسیقی‌شناسی به همکاری او با اسکات فرلاگ انجامید.

*از تکنوازی کمانچه ترکمنی تا پامچال دوست داشتنی!

فرهنگسرای ارسباران در روز یکشنبه ۲۴ بهمن‌ماه، میزبان پنج اجرا از موسیقی نواحی مختلف ایران بود.

ابتدا گروه موسیقی زنده یاد منصور صبوحی به سرپرستی ابراهیم جرجانی به روی صحنه رفت و موسیقی مقامی ترکمنی، قطعات «تراکمه»، «توماغلی»، «تون دریا»، «یلقی یار»، «سونام گلدیمی» را با سازهای کمانچه و دوتار برای مخاطبان اجرا کرد.

گروه پامچال از تربت جام نیز به اجرای موسیقی محلی و بازی‌های آئینی پرداخت. این گروه با اجرای چوب بازی خاص تربت جام توانست مخاطبان را به وجد بیاورد. در ادامه اجرای مقام الله، مقام راه چنگ و مقام پلتان را از این گروه شاهد بودیم.

در ادامه برنامه ساعت ۲۱:۳۰ گروه بربط هرمزگان به روی صحنه رفت و در راستای آواها و نواهای بومی محلی جنوب، قطعات موسیقی بی‌کلام و قطعات شاد همچون «پامش» مخصوص جشن‌های محلی است را اجرا کرد. قطعه ریتمیک «جهاز» بر مبنای شادی ماهیگیران جنوب نیز از قطعات اجرایی دیشب توسط بربط هرمزگان بود.

تک‌نوازی دوتار محمود صادقی بخش بعدی اجراهای ارسباران بود. این هنرمند با لباس محلی وارد صحنه شد و برای مخاطبان حاضر در سالن، موسیقی محلی خراسان شمالی از جمله اثر معروف «نوایی» را اجرا کرد. 

 فرهنگسرای ارسباران در بخش پایانی میزبان هنرمند کردستانی، سعدالله نصیری بود. نصیری در شروع مقام و آواز «سفره» و آهنگ «مجنون» را اجرا کرد. این هنرمند کردستانی در پایان اجرای خود به بداهه‌نوازی با ساز دیوان پرداخت که با استقبال مواجه شد.

*بخش پاپ با زینعلی پیگیری شد

ناصر زینعلی در پنجمین شب جشنواره موسیقی فجر دو سانس در سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی به اجرای برنامه پرداخت.

«تو چقدر نابی»، «جنگل موهات»، «عشقمون خاصه»، «گروه‌نوازی گیتار»، «نفس»، «هارمونیکا نوازی آرمان محمدی»، «دلمو به دریا می‌زنم»، «خودتو برسون» و «تولد» بخش ها و قطعات اجرایی کنسرت پاپ به خوانندگی ناصر زینعلی را تشکیل می‌داد.

انتهای پیام/