محیط زیست زیر ذره‌بین کاربران اینستاگرام/ بررسی بحران‌های محیط زیستی از دریچه کلان‌داده‌ها
گروه سوادرسانه خبرگزاری فارس، تردیدی نیست که در توسعه حقوق محیط زیست رسانه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. از این رو ما بخشی از رشد و ارتقاء ادراک عمومی جامعه را در کلیه زمینه‌ها مرهون خدمات رسانه‌ها برمب شماریم، در حوزه حقوق محیط زیست نیز خوشبختانه بسیاری از خبرنگاران با آگاهی از مسائل و مشکلات این بخش توانسته اند با انتشار اخبار مقالات گزارشات و گفت و گوها مردم را با این مهم آشنا کنند.
رسیدن به توسعه پایدار در سایه توسعه فرهنگ عمومی امکان پذیرتر است، با همکاری رسانه‌ها شاهد ارتقای سطح فرهنگ عمومی مردم خواهیم بود تا نتایج مطلوب بدست آورده و به سمت توسعه پایدار هدایت شویم. از همین رو اهمیت رسانه‌ها در داشتن آینده‌ای بهتر و رسیدن به توسعه‌ای پایدار بسیار پررنگ است. با پدیده جهانی شدن و حرکت تندتر به سمت دهکده جهانی و ایجاد بازارهای گسترده و متنوع می‌توان با ایجاد ارتباط دو سویه با رسانه‌ها و محیط زیست در جهت توسعه پایدار گام برداشت.
افکار عمومی جهان از منابع مهم حقوق محیط زیست است. قدرت افکار عمومی در کمیته ها، جنبش‌ها و موسسه‌های دفاع از محیط زیست متبلور می‌شود که هدفشان درخواست اجرای قوانین و با دادن پیشنهاد تازه برای نگهداری از انسان‌ها و موجودات است .
بر اساس آن چه ذکر شد پژوهش حاضر در پی بازتاب موضوعات و بحران‌های محیط زیستی در فضای مجازی و میزان تولید محتوا در این خصوص است. با تاکید به بستر اینستاگرام به عنوان یک شبکه اجتماعی فراگیر با بررسی داده های منتشر شده در دو سال اخیر در این بستر در میان کاربران ایرانی است.
موضوعات مطرح شده
پس از بررسی پست‌های اینستاگرام حول موضوع محیط زیست که در بازه مورد مطالعه منتشر شده‌اند موضوعات زیر به ترتیب میزان تکرار، نمایش داده شده است.
تجمعات محیط زیستی
بررسی محتوای اینستاگرام نشان می‌دهد که دو موضوع بحران آب و حقوق حیوانات و وضعیت منابع طبیعی بیشترین میزان محتوا را به خود اختصاص داده‌اند. در ادامه به هر یک از موضوعات به تفکیک پرداخته شده است:
بر اساس بررسی مرکز پژوهشی بتا، بیشترین میزان محتوا در حوزه محیط زیست مربوط به بحران آب بوده است که در این خصوص واکنش به طرح‌های انتقال آب بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. همچنین اشاره به وضعیت آب آشامیدنی در کشور و تاکید بر کمبود آب نیز از دیگر موضوعات مطرح شده بوده است.۱-بحران آب
در نمودار زیر بررسی شده است که کاربران اینستاگرام در موضوع بحران آب به کدام یک از استان‌های ایران بیشتر توجه کرده‌اند.
۲-حقوق حیوانات
همانطور که در نمودار مشخص است بیشترین میزان توجه به استان‌های سیستان و بلوچستان و خوزستان بوده است که هرکدام با اختصاص ۲۳درصد محتوا در صدر نمودار قرار دارند. بعد از این دو استان، استان آذربایجان غربی به دلیل توجه بیشتر به دریاچه ارومیه، با ۱۲درصد سومین استان مورد توجه بوده است.سایر استان‌ها هر کدام کمتر از ۱۰درصد کل محتوا را داشته‌اند.
پس از بحران آب، موضوعات مرتبط با حقوق حیوانات بیشترین بازتاب را در فضای اینستاگرام داشته‌اند، که گسترش سبک زندگی مدرن، توجه به حقوق حیوانات و شکل‌گیری صفحات حقوق حیوانات از جمله دلایل افزایش محتوا در این خصوص است.
بر این اساس با بررسی و طبقه‌بندی مسائل مطرح شده در این حوزه، گزارش‌ها و انتشار اخبار در خصوص حیوان‌آزاری مهم‌ترین موضوع بوده که رتبه اول از محتوای مورد بررسی را به خود اختصاص داده است. یکی دیگر از مسائل مطرح شده از سوی کاربران اینستاگرام تقاضای ورود پلیس به حیوان‌آزاری و تشدید مجازات‌ها در این خصوص است.
3_اشاره به وظعیت منابع طبیعی
یکی دیگر از موضوعات مطرح شده در فضای اینستاگرام اشاره به وضعیت منابع طبیعی است که در این خصوص اعتراض به مالچ‌پاشی نفتی بیشترین میزان محتوا را به خود اختصاص داده است. از بین رفتن گونه‌های جانوری یکی از پیامدهای اشاره شده در ارتباط با مالچ‌پاشی بوده است که از سوی کاربران بوده است. همچنین در ۱۵درصد از محتوا نیز به قطع درختان و تخریب جنگل‌ها اشاره شده است.
ابر کلمات
در نمودار ذیل مشخص کردیم که در تمام پست‌های ایسنتاگرام چه میزان از هر واژه استفاده شده است. کلمه‌ی محیط زیست بیشترین تکرار در بین سایر کلمات را داشته و بیش از همکه به چشم بخورد. اما سایر کلمات مانند منطقه، آب، سازمان، حیوانات، طبیعت، استان و.. نیز دغدغه‌ی کاربرانیست که برای محیط زیست ایران نگرانند. بحران آب جز نگرانی‌های جداناپذیر فعالان و دوست‌داران محیط زیست بوده که نام آن را نیز در بین کلمات پرتکرار می‌بینیم. پیرامون این موضوع به صورت مفصل در صفحات گذشته صحبت کردیم. بعضی از کاربران برخی استان‌ها را در وضعیت بحرانی‌تر دیده با نام بردن آن خواستار رسیدگی به این استان شدند. که قبل‌تر به آن پرداختیم.
انتهای پیام/