کشف کتیبه سه زبانه داریوش در تختگاه تخت جمشید

سرپرست گروه باستان‌شناسی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید از کاوش کتیبه سه‌زبانه داریوش در تختگاه این محوطه باستانی خبر داد.

وحید بارانی، سرپرست گروه باستان‌شناسی پایگاه میراث‌جهانی تخت جمشید اعلام کرد که کاوش کتیبه سه‌زبانه داریوش در صفه جنوبی تختگاه تخت جمشید توسط این گروه باستان‌شناسی با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به انجام رسید. وی با اشاره به فرسایش زودهنگام و آسیب‌دیدگی آثار تاریخی پس از مدتی به دلیل تغیرات مداوم آب و هوا، جذب و تبخیر و رطوبت، اظهار داشت:

باستان‌شناسانی که از ۸۰ سال پیش، کاوش‌ها را در تخت جمشید آغاز کردند تا حدودی از فرآیند فرسایش آگاه بوده و از همان ابتدا تلاش‌های زیادی برای جلوگیری از تخریب نقوش برجسته پلکان شرقی آپادانا و پلکان کاخ شوراو… انجام داده‌اند.

بارانی ضمن اشاره به نصب سایه‌بان‌های موقت و حتی دائمی برای تلاش در جلوگیری از تخریب نقوش برجسته و کتیبه‌ها، از عدم حذف تمامی عوامل آسیب‌رسان به‌رغم این موضوع و بدتر شدن وضعیت نقوش و کتیبه‌ها خبر داد. وی یکی از دلایل آسیب‌های سطحی در سنگ‌های رسوبی و آهکی را نفوذ آب ناشی از بارندگی در بالای پلکان‌ها دانست که به پایین نفوذ می‌کند و سپس به جداره داخلی سنگ‌ها می‌رسد. او در این رایطه افزود:

این رطوبت املاح موجود در خاک را به سنگ‌ها منتقل کرده و پس از عبور از داخل سنگ و حمل املاح درونی سنگ به سطح می‌رسد و پس از تبخیر آب از سطح بیرونی، املاح مضر روی سطح سنگ باقی می‌مانند.

سرپرست گروه باستان‌شناسی پایگاه میراث‌جهانی تخت جمشید با اشاره به اینکه این پدیده باعث می‌شود در مدت کوتاهی سطح بیرونی سنگ‌ها که دارای نقش برجسته و کتیبه هستند، دچار آسیب و فرسایش شوند، تصریح کرد:

نبشته داریوش بزرگ هنگامی که ورودی در قسمت جنوبی تخت جمشید بود به مناسبت پی‌بنای کاخ تخت جمشید هک شده است که این سنگ نبشته روی تخته سنگی بزرگ و یک پارچه به طول ۸٫۱۵ متر (متن کتیبه ۷٫۲۰) و ارتفاع ۲٫۰۵ متر واقع در نمای جنوبی صفه حک شده است.

از همین رو، وحید بارانی از بررسی امکان ایجاد کانال ناکش دفع رطوبت (با حداقل دخل‌وتصرف ممکن ) پشت کتیبه جنوبی صفه تختگاه توسط کارشناسان گروه باستان‌شناسی با همکاری دفتر فنی و حفاظت و مرمت پایگاه در جهت حذف عامل آسیب‌رسان خصوصا رطوبت خبر داد و گفت:

ایجاد این کانال باید با توجه به پر شدگی و انباشت خاک در فضاهای معماری در بناهای هخامنشی به روش علمی باستان‌شناسی و با هدف حذف خاک‌های پشت کتیبه که انتقال رطوبت را به اصل کتیبه است اقدام شود. این امر مهم توسط گروه باستان‌شناسی و به سرپرستی نگارنده انجام شد.