۶ بحران داخلی اسرائیل؛ موجودیت موقت در محک تعارض‌های داخلی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، شبکه خبری الجزیره قطر در گزارشی تأکید کرد که رژیم صهیونیستی با هدف سرپوش گذاشتن بر شش بحران داخلی خود، در حال افزایش تهدید و تنش با ایران است.

الجزیره در این گزارش که آن را سه‌شنبه چهاردهم ژوئن منتشر کرد،  نوشت: «تقابل دین، سیاست و روابط جریان سکولار صهیونیستی با جریان دینی و دیگر مذاهب بخصوص یهودیان غربی “اشکنازی” و شرقی “سفارادی”، مهمترین بحران‌های داخلی [در رژیم صهیونیستی] است که اکنون ظاهر شده و برای آنکه پیامدهایش بافت جامعه و بافت دینی یهود را پاره‌پاره نکند، [سران تل‌آویو] در حال سرپوش گذاشتن بر آن هستند». 

به گزارش الجزیره، «افزایش تنش اسرائیل و ایران که دولت نفتالی بنت آن را تغذیه می‌کند -در حالی که خودش در حال فروپاشی تدریجی شده- بار دیگر تنش انباشته شده توسط بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر سابق در نوار غزه را، شعله‌ور کرده و هدف این افزایش تنش، صادر کردن بحران‌های داخلی [به خارج از فلسطین اشغالی] است. افزایش تنش با غزه، با شکست نتانیاهو در تثبیت دولت خود تشدید شد؛ دولتی که دو سال بی‌ثبات بود و بحران‌های داخلی بر چهار دوره انتخابات پارلمان سایه انداخت تا نتانیاهو خود را در تقابل با گروههای مقاومت فلسطین و جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) در نبرد “سیف القدس” ببیند؛ نبردی که پیروز از آن خارج نشد چه در سطح نظامی چه در سطح سیاسی».

«صحنه داخلی اسرائیل در دولت بنت که در معرض فروپاشی است، در حال تکرار است. این دودستگی‌های داخلی و ائتلافات پایان‌یافته، همانطور که “یوآو شترن” خبرنگار اسرائیلی حوزه عربی فلسطینی تصدیق می‌کند، به عمق ازهم‌گسیختگی سیاسی و شکاف در جامعه اسرائیل و عدم توافق‌نظر یا فقدان اجماع بر حقیقت خطرهای خارجی قریب‌الوقوع و تهدیدهایی اشاره می‌کند که آینده اسرائیل تهدید می‌کند». 

شترن در پاسخ به سوال الجزیره در خصوص اینکه “آیا اسرائیل با افزایش تنش‌ها تلاش می‌کند، بحران‌های داخلی را سرپوش بگذارد؟”، گفت: «این واقعیت دولت بنت است. چون دوباره لحن تهدید ایران را شروع کرده و دارد ایران هسته‌ای فوبیا و تهدیدهای حزب الله را تکرار می‌کند تا مفهوم دشمن مشترک را در اذهان اسرائیلی‌ها جا بیندازد».

شترن به الجزیره گفت، نفتالی بنت که از نتانیاهو افراطی‌تر به نظر می‌رسد، به تهدید و تشدید کردن لحن خود علیه ایران و حزب الله در سوریه ادامه می‌دهد تا بحران‌های داخلی دولت خود را سرپوش بگذارد و نوعی حالت جنگی ایجاد می‌کند تا پشتوانه‌ای برای دولت خود از طریق احزاب جبهه مقابل خود به رهبری نتانیاهو کسب کند. 

طبق الجزیره، پژوهشگران و تحلیلگران درباره میزان موفقیت افزایش تنش با هدف صدور بحران‌های داخلی تردید دارند؛ امری که سرتیپ احتیاط گرشون هکوهن عضو مرکز مطالعات بگین سادات میگوید، این شیوه‌ای است که دولتهای متوالی اسرائیل به آن عادت کرده‌اند. او بعید می‌داند که بنت هم همین شیوه را در پیش بگیرد زیرا لحن تشدید تنش در حد حجم چالش‌ها و واقعیت منطقه است. هکوهن به الجزیره گفت، دولت بنت ضعیف‌ترین دولت تاریخ اسرائیل است. شکننده است و از لحظه تشکیل، بی‌ثبات بوده و این منعکس کننده بحران حکومتی است که با بحران‌های داخلی و پرونده‌های منطقه‌ای سوزاننده گره خورده و بارزترینش انسداد افق حل پرونده فلسطین و برنامه هسته‌ای ایران و استقرار نظامی ایران در سوریه و تسلیح حزب الله است. «ساکنان اسرائیل ضعف رهبرانشان را حس می‌کنند چرا که یهودیان خارج نگرانی موجودیتی را حس کرده‌اند و امروز همان حس را در خاک [به اصطلاح] وطن دارند». 

سلسله بحران‌های داخلی اسرائیل

۱- گره اسلو و ترور اسحاق رابین… مسأله‌ای بسیار جدی!

ترور اسحاق رابین نخست‌وزیر اسرائیل ۱۹۹۵ با گلوله یک فرد مسلح یهودی، مسئله‌ای خیلی جدی در ارتباط با تحولات سیاسی، دینی و اجتماعی در جامعه اسرائیلی است. ترور رابین که اولین ترور سیاسی در [رژیم] عبری است، سبب اصطکاک و قطب‌بندی احزاب یهودی و اختلال در توازن اردوگاه‌های سیاسی سهگانه یعنی اردوگاه راست سنی، میانه و چپ صهیونیستی شد. این قطب‌بندی و تحولات سیاسی و امنیتی چه در سطح پرونده فلسطین و چه پرونده‌های داغ منطقه خاورمیانه با متراکم شدن، به بحران‌های داخلی تبدیل شده که از طریق تشدید تنش در جبهه شمالی با حزب الله و با فلسطینی‌ها در کرانه باختری و نوار غزه بر آن سرپوش گذاشته می‌شود. بعد از چند دهه، الگوی تشدید تنش با هدف سرپوش گذاشتن بر بحران‌های داخلی و فرار روبه‌جلو و چشم‌پوشی بر واقعیت و پرونده‌های داغ، به ریشه بحران‌های اسرائیل تبدیل شده که سخت می‌شود بحران داخلی را از بحران خارجی جدا کرد چون با انگیزه فرار رو به جلو، به هم گره زده شده‌اند.

۲- مترسک پرونده هسته‌ای

نتانیاهو که سال ۲۰۰۶ قلب ائتلاف حاکم در اسرائیل را تشکیل داد، توانست پرونده هسته‌ای ایران را در کانون توجهات اسرائیل قرار دهد چرا که این پرونده را مترسک کرد تا در انتخابات، رأی جمع کند. نتانیاهو با این پرونده و تهدیدهای موجودیتی علیه اسرائیل، موفق شد تا مارس ۲۰۲۱ نخست وزیر باقی بماند در حالی که از یک طرف بحران برنامه هسته‌ای در حال بزرگتر شدن بود و از طرفی پرونده‌های فساد. عمق تناقض میان مواضع شخصی نتانیاهو، پرونده‌های فساد بود. بیشتر احزاب صهیونیستی این را نشانه‌ای از نابودی دموکراسی یهودی میدانند چرا که این مسئله با بحرانهای داخلی از جمله پرونده هسته‌ای ایران و تهدیدهای دولت نفتالی بنت  و تحریک او به لزوم حمله به تأسیسات اتمی ایران و ناکام گذاشتن توافق هسته‌ای جدید گره خورده است. 

۳- دیالکتیک دیانت یهودی و سیاست در اسرائیل؛ بحرانی مزمن

دیالکتیک دین و سیاست و روابط جریان سکولار صهیونیست و جریان دینمدار و مذاهب مختلف -بخصوص غربی “اشکنازی و شرقی “سفارادی”- مهم‌ترین بحران‌های داخلی است که ظاهر شده و تلاش می‌شود بر آن سرپوش گذاشته شود و از جمله پیامدهایش، پاره شدن بافت جامعه و بافت دینی یهود است. این تقابل سبب بروز رویکردهای جدید صهیونیسم سکولار شده که بر ابعاد مشخصی از گفتمان دینی یهودی اثر گذاشته و هدفش جذب اقشار مختلفی از یهودی‌هاست در حالی که روند کشمکش‌های داخلی یهودیان مهاجر از روسیه و تلاششان برای سلطه بر مراکز قدرت و تصمیم‌گیری در کنار مشکل شهرکنشینان جنبش گوش ایمونیم که پرچمدار شهرکسازی در کرانه باختری هستند، هر روز بیشتر می‌شود. این کشمکش جریانی جدید به نام “صهیونیسم دینی” پدید آورده که گفتمان دینی یهودی و سکولار را به این شرط که به اصول صهیونیسم پایدار بماند، ادغام می‌کند حال آنکه اصول صهیونیسم با اندیشه و اصول احزاب حریدی در تعارض است.

۴- اندیشه دینی در صحنه سیاسی اسرائیل… بحران حکومتداری غیرقابل حل

اندیشه دینی مذاهب و جریان‌های مختلف دینی و سیاسی هر روز در صحنه سیاسی سراسری اسرائیل، ریشه میدواند حال آنکه هر کدام از این جریان‌ها برای تقویت حضور و نفوذ خود در میان اسرائیلی‌ها در دو سطح اندیشه دینی توراتی و صهیونیستی و ادغام عوامل تشکیل‌دهنده، با دیگری رقابت می‌کند و اصول سکولاریسم هر روز کم‌رنگ‌تر می‌شود. این امر، نشانه‌ای از سست شدن دموکراسی و عقب‌گرد آن به عنوان چارچوب جامع یهود است. احزاب دینی صهیونیستی و حریدی هر کدام تلاش میکنند نقش و سلطه خود بر صحنه نبراد سیاسی را تقویت کنند و همین امر سبب شعله‌ور شدن درگیری در سطح فرهنگ، اجتماعی و طبقات یهود شده؛ امری که منعکس کننده میزان بحران حکومتداری در اسرائیل است.

۵- قانون ملیت و پروژه دولت یهود… بحران‌های انباشت شده

پروژه یهودی بودن دولت که آریل شارون در سال ۲۰۰۱ آغاز کرد و هدفش تشکیل کشوری یهودی است، در فلسطین تاریخی شکست خورده است. این شکست “قانون ملیت” را که کنست [پارلمان] سال ۲۰۱۸ آن را تصویب کرد و “اسرائیل را کشوری برای ملت یهودی” می‌داند، متراکم شده و از طرفی هم دولت اسرائیل در مارس ۲۰۲۲ قانون منع تجمع فلسطینی‌ها گرد خط سبز را تمدید کرد. تصویب این قوانین نژادپرستانه نه تنها نژاد یهودی را در موضع برتر قرار نداد بلکه سبب شعله‌ور شدن نبرد دموگرافی (جمعیتی) و کشمکش جغرافیا در خاک فلسطین تاریخی از طریق اتحاد همه فلسطینی‌ها و تمسک آنان به اصول آرمان فلسطین و رد هر گونه سازش بر سر اصول و رد هر گونه امتیازدهی شده و این امور همه جهت مقابله با پروژه ساخت شهرک‌ها در خاک تاریخی فلسطین (۱۹۶۷) است. کشمکش جمعیتی در بخش تاریخی خاک فلسطین، یک بحران داخلی جدید در صحنه سیاسی اسرائیل ایجاد کرده و سبب اختلافات داخلی احزاب یهودی شده که از یافتن راهکار برای حل مشکل با فلسطینی‌ها عاجزند. 

۶- مدیریت درگیری با فلسطینی‌ها… جنبه دیگری از آپارتاید

در تلاش برای فرار به جلو، دولت‌های متوالی اسرائیل، هرگونه راه‌حلی را در قبال تشکیلات خودگردان فلسطین رد کرده‌اند، بویژه راه‌حل دو دولتی که به دلیل سیاست‌های تحمیلی پروژه شهرکسازی صهیونیستی و رویکرد آپارتایدی نظام سیاسی اسرائیل در دو سوی خط سبز، دیگر غیرواقعی و غیرقابل اجرا شده. احزاب یهودی نیز در سایه سیطره گفتمان راستگرای صهیونیستی بر صحنه سیاسی، از یافتن راهکاری برای حل مشکلات با فلسطینی‌‌‌‌‌‌‌‌ها عاجز مانده‌اند… اسرائیل به دلیل تصویب قوانین نژادپرستانه و سیاست دولت‌های متوالی به مثابه دولتی آپارتاید با تاریخی مملوء از نژادپرستی و تبعییض و ده‌ها سال سرکوب و سلطه‌جویی است. سازمان عفو بین‌الملل هم در گزارشی اعلام کرد که اسرائیل یک دولت آپارتاید است که یک سیستم ستم قومی را اداره می‌کند که فلسطینی‌ها در هر کجا که باشند در معرض آن هستند.

انتهای پیام/ص/ ت ۶۷۲