منابع شرکت‌ها به صندوق‌ها سرازیر شد/ فشار به صندوق‌ها برای خرید سهام به زیان بورس است

حسام‌الدین جعفری ندوشن در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس،‌ اعلام کرد: طبق قانونی که امسال وضع شد و سپرده‌های حقوقی را مشمول مالیات کرد، در همین چند ماه اخیر ورود قابل توجه منابع به صندوق‌ها داشتیم که ناشی از منابع بزرگ شرکت‌های حقوقی بوده است، قاعدتا  این صندوق ها که بلندمدت تصمیم‌گیری می‌کنند، نمی‌توانند ظرف یک  یا دو ماه حجم بالای سهام را خریداری کنند، بلکه باید با برنامه‌ریزی شده و تحلیل سهام بخرند.

کارشناس بازار سرمایه افزود: موضوع حدنصاب خرید سهام در صندوق‌های بادرآمد ثابت ابلاغیه‌ای از سوی سازمان بورس است که کم تر از ۵ سال گذشته اعلام شده و مکررا تغییرکرده است، یعنی در ابتدا صندوق‌های با درآمد ثابت صرفا اوراق با درآمد ثابت می‌خریدند یا سپرده بانکی داشتند و الزامی به خرید سهام نداشتند، اما از چند سال گذشته این الزام به وجود آمد که درصد معینی از منابع خود را سهام بخرند، در ابتدا ۵ درصد سپس به ۱۰ درصد رسید و این میزان طی دوره ای افزایش و کاهش یافت و در دورانی که بازار شرایط نزولی داشت به حداقل۱۵ درصد افزایش دادند؛ بنابراین در طول زمانی که از ابداع این حدنصاب گذشته بارها مورد بازنگری قرار گرفته است که خود نشان دهنده عدم کارآمدی آن است.

وی افزود: اعداد و ارقامی که در مورد نصاب سهام در صندوق‌های با درآمد ثابت موجود اعلام کردند از دو جنبه مورد بررسی قرار می‌گیرد، این که صندوق های فیکس حد نصاب را رعایت نکردند درست نیست، نخست این که در این حد نصاب هم برای سهام ، هم صندوق‌های سرمایه‌گذاری و هم برای اوراق سپرده کالایی محاسبه می‌شود. 

جعفری بیان کرد: صندوق‌های با درآمد ثابت می‌توانند سایر صندوق های سرمایه‌گذاری را خریداری کنند، بسیاری از صندوق‌های با درآمد ثابت برای کاهش ریسک خود از میان صندوق های سرمایه‌گذاری سهامی که در رتبه‌بندی بازدهی خوبی داشتند را انتخاب می‌کنند که عملا یعنی سهام خریدند. 

به گفته وی؛ موضوع دوم گواهی‌های سپرده کالایی است که این گواهی مانند زعفران و سایر کالاهایی که وجود دارد، جز سهام محسوب می‌شود؛ بنابراین اگر یونیت های سرمایه گذاری و گواهی های سپرده کالایی را جمع بزنند به ۱۵ درصد نزدیک است و حتی برخی از آنها بالاتر از این میزان است.

وی تصریح کرد: نکته بعدی این که، صندوق های با درآمد ثابت عمدتا حدنصاب ۱۵ درصد را رعایت کردند، اما در ریزش های اخیر بازار ارزش سهام در پرتفوی کم شده، یعنی یک صندوق قبل از دو ماه گذشته حد نصاب خود را رعایت کرده است، اما در همین مدت حداقل ۳۰ درصد ارزش پرتفوی سهام از دست رفته؛ بنابراین اگر ۱۵ درصد سهام خریداری شده هم اکنون به ۱۱ درصد رسیده که این صندوق نمی تواند به سرعت خرید انجام دهد و درصد تعیین شده را جایگزین کند. پس از مدتی بخشی از این ریزش جبران می شود و بازمی گردد؛ بنابراین نمی‌توانیم مدیران صندوق‌های درآمد ثابت را متهم کنیم که ابلاغیه‌ها را رعایت نکردند؛ بلکه در شرایط بازار این حد دچار نوسان می‌شود.

این کارشناس اظهار داشت: ذاتا با ابلاغیه مبنی بر خرید سهام توسط صندوق ها موافق هستم یا خیر، بنده مخالفم چون ماهیت صندوق از نام آن مشخص است و باید یک جریان نقدینگی را با درآمد ثابت تامین کند، عمده صندوق های با درآمد ثابت تقسیم سود ماهانه دارند و پایان هر ماه باید سود متناسبی را به مشتریان عرضه کنند، مشکل سهام در پورتفوی آنها این است که نوسان را زیاد می‌کند و چون باید کوتاه مدت به موضوع نگاه کنند و سود پرداخت کنند مشکل ساز می شود، سهام تلاطم های زیادی دارد و با ذات درآمد ثابت مطابقت ندارد، از سوی دیگر صندوق های با درآمد ثابت عمدتا از منابعی تغذیه می‌کنند که از بانک‌ها آمده است.

وی بیان داشت:  مشتریان این صندوق ها عمدتا، مشتری بانک‌ها هستند که به جای سود بانکی به این صندوق ها رو آورده اند، بسیاری از این افراد اطلاع ندارند که بخشی از سرمایه آنها صرف خرید سهام می شود و اگر این موضوع را بدانند؛ قطعا در این صندوق ها سرمایه گذاری نمی کنند، پس الزام به افزایش این حدنصاب ضربه بدی به فعالیت این صندوق ها خواهد زد، اگر این اتفاق رخ دهد، نوسانات سود آنها زیاد می شود و احتمالا در پایان ماه نمی توانند سود مورد انتظار را پرداخت کنند و اگر فقط یک ماه اتفاق بیافتد، شاهد خروج منابع از صندوق ها خواهیم بود.

وی افزود: خروج منابع از صندوق ها بسیار موضوع خطرناک و جدی برای بازار است؛ چون مدیر صندوق برای پرداخت سود به مشتریان مجبور به فروش سهام در بازار می شود از آن مهم تر این که این صندوق ها بیش از ۵۰ درصد دارایی آنها در بازار اوراق بادرآمدثابت سرمایه گذاری شده است، اما اگر صندوق ها مجبور به تامین پول برای پرداخت به سرمایه گذاران خود شوند، عرضه زیاد اوراق خواهیم داشت و متقاضیان اندک، پس مورد انتظار است که با جهش نرخ بهره رو به رو خواهیم شویم که بزرگترین ضربه به بازار سرمایه است.

جعفری تصریح کرد: افرادی که صندوق ها را تحت فشار قرار می دهند، بدانند که منابعی در کوتاه مدت به بازار سهام تزریق می شود، اما پس از چند ماه با افزایش نرخ بازدهی اوراق ضربه مهلکی به بازار وارد خواهد شد که در آن صورت بازار دیگر نمی تواند قد علم کند و یک خود زنی است. نکته دیگر این که بسیاری از شرکت ها در مجامع سود تقسیم کردند، این سودها در حساب های دریافتنی صندوق ها آمده؛ در حالی که قبلا جز سهام  بوده، دوستانی که محاسبات انجام دادند فقط سهام در نظر گرفتند در صورتی که حساب‌های دریافتنی به پول تبدیل نشده که صندوق ها با درآمد ثابت بتوانند آن را به سهام تبدیل کنند، پس باید حساب های دریافتنی تعیین و تکلیف شود، ارقام هم بالاست چون شرکت های بزرگ تقسیم سودهای کلان داشتند.

در نهایت این فعال بازار سرمایه گفت: طبق قانونی که امسال وضع شد و سپرده های حقوقی را مشمول مالیات کرد، در همین چند ماه اخیر ورود قابل توجه منابع به صندوق ها داشتیم که ناشی از منابع بزرگ شرکت های حقوقی بوده است، قاعدتا  این صندوق ها که بلند مدت تصمیم گیری می کنند نمی توانند ظرف یک  یا دو ماه حجم بالای سهام را خریداری کنند؛ بلکه باید برنامه ریزی شده و تحلیل مند سهام بخرند.

انتهای  پیام/./ ت ۴۲