کرسی‌‌های آزاداندیشی؛ ضرورتی که در دانشگاه‌ها احساس شده اما هنوز تا خواسته رهبری فاصله دارد

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، «من اعتقاد راسخ دارم به آزاداندیشی؛ منتها آزاداندیشی غیر از ولنگاری است، غیر از اجازه دادن به دشمن است که از دالان آزاداندیشی و آزادعملی بخواهد ضربه بزند.»؛ این گزیده‌ای از فرمایشات مقام معظم رهبری درباره آزاداندیشی است، ایشان بارها و بارها بر برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها نیز تأکید داشتند.

ایشان در سال ۹۸ در دیدار جمعی از دانشجویان فرمودند: تشکیل میزگردها و کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها که بنده مکرّر این را تکرار کرده‌ام و تأکید کرده‌ام و توصیه کرده‌ام؛ و خب خیلی پیشرفتی نداشته. چه کسی باید این را بکند؟ [اگر] منتظر باشید که رئیس دانشکده یا معاون فرهنگی یا مانند اینها بکنند، فایده‌ای ندارد؛ خودتان باید بکنید. در دانشگاه‌ها کرسی‌های آزاداندیشی را باید تشکیل بدهید؛ منتها همین طور که گفتم همه‌ این حرکتها باید منضبط باشد؛ با انضباط، با پیش‌بینی، با مطالعه‌ خوب از سوی افرادی که صاحب ذهن فعّال و زبان گویا هستند راه بیفتد»

طبق بیانات مقام معظم رهبری، کرسی‌های آزاد اندیشی تمام زمینه‌های علوم پایه، طبیعی و به ویژه علوم انسانی از فرهنگ، اقتصاد، فلسفه، کلام، سیاست، جامعه شناسی و… را در برمی گیرد و در تمام این محورها لازم است این کرسی‌ها تشکیل شده و نظرات و دیدگاه‌های مختلف به بحث و گفتگوی علمی گذارده شود و مورد نقد وبررسی قرار بگیرند تا در سایه آن فکر و علم تولید شود.

اما کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها مورد استقبال چندانی قرار نگرفته است، این در حالی است که مسوولان دانشگاهی کشور ضرورت آن را احساس کرده و در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌ها بر برگزاری این کرسی‌ها تأکید دارند.

* تأکید مسوولان دانشگاهی بر برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی چه زمانی به نتیجه می‌رسد؟

در همین چند روزه که بروز چند حاشیه را در دانشگاه‌ها شاهد بودیم، مسوولان دانشگاه‌ها بر گفت‌وگو با جوانان و برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی تأکید بسیار داشته‌اند.

یکی از دانشگاه‌هایی که شرایط را برای بحث و تبادل نظر آماده کرد دانشگاه علم و صنعت است که مسوولان این دانشگاه اعلام کردند: آماده‌سازی شرایط برای بحث و گفتگو، تضارب آرا و تبادل نظرات، متناسب با شأن فرهیختگان از وظایف ذاتی دانشگاه است که همواره می‌­تواند راهگشای موانع و معضلات باشد، به زودی با فراهم شدن شرایط، برگزاری میزهای گفت‌وگو، کرسی‌های آزاداندیشی و روش‌­های مناسب دیگر برای مباحثات پیرامون مسائل روز پیگیری می‌شود.

رسول جلیلی رئیس دانشگاه صنعتی شریف نیز کرسی‌های آزاداندیشی را نوعی گفت‌وگو دانسته و گفته است: گفت‌وگو، بحث و برگزاری کرسی آزاداندیشی در دانشگاه‌ها که مقام معظم رهبری بارها بر روی آن تأکید کرده‌اند، بر افکار عمومی بسیار تأثیرگذار است.

به گفته جلیلی، دانشگاهیان باید برای مردم حرف بزنند و بخشی از تبیین را از طریق گفت‌وگو و بخش دیگر را از طریق عملکرد انجام دهند.

عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم نیز بر اهمیت و ضرورت برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی صحه گذاشته و گفته است: معدود رفتارهای خارج از عرف، قانون و خشونت‌های کلامی و رفتاری، مدیریت دانشگاه‌ها را دشوار کرد و تصویر خوبی را از دانشگاه مخابره نکرد که باید از طریق کرسی‌های آزاداندیشی علل آن مشخص شود.

سعیدرضا عاملی دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی نیز با اشاره به اهمیت برگزاری کرسی های آزاد اندیشی و نظریه پردازی گفته است: ایجاد خانه گفت‌وگوی آزاد می‌تواند در انجام گفت‌وگوها موثر باشد.

محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم تحقیقات و فناوری نیز معتقد است: در دانشگاه‌ها ظرفیت‌های خوبی برای بیان نظرات و عقاید وجود دارد که کرسی‌های آزاد اندیشی و تریبون‌های آزاد نمونه‌های آن هستند و دانشجویان از طریق این چارچوب‌ها می‌توانند به بیان نظرات خود بپردازند تا مسیر پیشرفت و تعالی جامعه را طی کنند.

سیدمحمدمقیمی رئیس دانشگاه تهران هم با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری بر برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی گفته است: شورای عالی انقلاب فرهنگی زیرساخت‌های قانونی خوبی را برای نقد در محیط علمی فراهم کرده است که از آن جمله می‌توان به کرسی‌های آزاداندیشی اشاره کرد.

جلیل دارا عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس نیز معتقد است: مسوولان دانشگاه باید فضایی را فراهم کنند تا دانشجویان بتوانند حرفشان را بزنند که کرسی‌های آزاداندیشی از جمله این فضاهاست و نباید باب برگزاری این جلسات بسته شود.

وی اعتقاد دارد: باید بستر گفت‌وگو، آزاداندیشی و حرف زدن برای دانشجویان در دانشگاه‌ها فراهم باشد.

 

به گزارش فارس، علاوه بر تأکیدات لفظی مسوولان بر ضرورت برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در صدور بخشنامه نیز عملکردهایی را شاهد بودیم، اما هنوز به آنچه مدنظر مقام معظم رهبری است دست نیافتیم.
در هفته گذشته محمدمهدی ذوالفقار‌زاده مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اهمیت کرسی‌های آزاداندیشی، بخشنامه احیای کرسی‌های آزاداندیشی را به دانشگاه‌ها ابلاغ کرد.

براین اساس باید در سه ماهه پاییز حداقل ۳ کرسی آزاد اندیشی در هر دانشگاه برگزار شود.

ذوالفقار‌زاده معتقد است: باید برخی از اساتید دانشگاه‌ها و نخبگان که در سطح کشور قدرت جریان‌سازی فکری دارند را به دانشگاه‌ها دعوت کرده و به آنان جهت عرصه‌های گفتمانی میدان دهیم.

به گزارش فارس، آنچه از حرف و بخشنامه بوده است، از سوی مسوولان دانشگاهی برای برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی انجام شده و فقط مانده اجرای آنچه مورد تأکید مقام معظم رهبری است، باید منتظر ماند و دید در نیمسال اول تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ چه اتفاقاتی در این حوزه رخ خواهد داد.

پایان پیام/