عرضه زمین دولتی راهکار تولید و کاهش هزینه مسکن/ ضربه سوداگران زمین به اقتصاد کشور
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزای فارس، زمین یکی از مهم‌ترین نهاده‌ها برای شروع فعالیت اقتصادی از جمله ساخت مسکن است. در سال‌های گذشته به واسطه محدودیت در عرضه زمین، قیمت این نهاده با سرعت بیشتری نسبت به سایر نهاده‌های اقتصادی افزایش پیدا کرده است؛ به همین دلیل نقش پررنگی در افزایش قیمت کالاها داشته و یکی از عوامل بروز شرایط رکود تورمی در اقتصاد به شمار می‌رود.
زمین در بخش‌های مختلف اقتصاد از جمله مسکن، کشاورزی و صنعت یکی از مهم‌ترین نهاده‌ها به شمار می‌رود. این عامل که افزایش قیمت آن در چند سال اخیر بیشتر از سایر عوامل تولید بوده، از دو مسیر بر سایر بازارها اثر می‌گذارد؛ ازیک طرف باعث افزایش هزینه‌های تولید شده و بهای تمام شده کالا و خدمات را بالا می‌برد، به‌عبارت‌دیگر بهای بسیاری از کالاها و خدمات به قیمت زمین و مکان تولید آنها بستگی دارد.
در همین راستا، سجاد خسروآبادی کارشناس اقتصاد زمین و مسکن سرمایه‌گذاری در گفت‌وگو با خبرنگار فارس ضمن اشاره به اینکه سوداگری در بخش زمین رقیب جدی تولید شده است، گفت: زمین یک دارایی کم‌ریسک است و به دلیل عدم استهلاک برای سرمایه‌گذاری بلند مدت مناسب است،
وی افزود: یکی از دلایل کم‌ریسک بودن زمین، عدم وجود قوانین کنترل‌کننده در حوزه سوداگری این بخش است؛ بنابراین زمین به یک دارایی با هزینه نگهداری تقریباً صفر و بازدهی بسیار بالا تبدیل شده است.
این کارشناس اقتصاد و زمین مسکن تاکید کرد: همان‌طور که مشاهده می‌شود بازدهی سرمایه‌گذاری در بخش زمین از سایر بخش‌ها بیشتر بوده که نشانگر جذابیت این بخش نسبت به سایر بازارها و از جمله تولید است. به‌عبارت دیگر بازدهی بخش زمین بیشتر از سایر بازارها بوده و به رقیب جدی تولید تبدیل شده است و افراد به‌جای سرمایه‌گذاری در بخش مولد اقتصاد و تولید، در زمین سرمایه‌گذاری می‌کنند.
*ضرورت سیاست‌گذاری در حوزه زمین
با توجه به جزئیات و ویژگی‌های زمین، زمین کالایی با ویژگی‌های خاص است که آن را از سایر کالاها متمایز میکند و ضرورت سیاست‌گذاری در این حوزه را بیشتر کرده است. در ادامه به بررسی برخی ویژگی‌های خاص زمین می‌پردازیم.
محدودیت در عرضه: زمین کالایی با عرضه ثابت است؛ عرضه آن در کوتاه‌مدت و چه‌بسا بلندمدت افزایش پیدا نمی‌کند. ثابت‌بودن عرضه و افزایش تقاضا با توجه‌به رشد جمعیت و یا مهاجرت به شهرها باعث افزایش بیش‌ازپیش قیمت زمین می‌شود. محدودیت در عرضه باعث ایجاد انحصار شده و زمینه فساد را نیز به وجود آورده است.
پایین بودن ریسک سرمایه‌گذاری: استهلاک زمین و ریسک کاهش قیمت آن در ایران بسیار پایین است. مقایسه رشد قیمت بازارهای سرمایه‌گذاری افزایش قیمت زمین از سایر بازارها بیشتر بوده و بازدهی بیشتری داشته است و درعین‌حال ریسک کمتری نیز متوجه سرمایه‌گذار شده است.
نقش تعیین‌کننده در تولید: زمین یکی از نهاده‌هایی است که برای تولید اغلب کالاها و خدمات نقش پررنگی دارد، بخش قابل‌توجهی از هزینه تولید را شامل می‌شود و تعیین قیمت تمام شده مؤثر است. ویژگی‌های خاص زمین ضرورت سیاست‌گذاری در این حوزه را دوچندان میکند، به همین دلیل لازم است برنامه‌ریزی جدی برای ساماندهی بازار زمین و تغییر روند بهره‌برداری از آن انجام شود.
*اقدامات پیشنهادی برای ساماندهی بازار زمین
از جمله این اقدامات وضع قوانین کنترل‌کننده مانند اجرای مالیات‌های این بخش برای کنترل سوداگری و در نظرگرفتن نقش عرضه زمین‌های دولتی به بازار است. دولت باید باسیاست‌های مناسب زمین‌های خود را در شهرها و روستاها به بازار عرضه کند، اما در واقع با مشخص‌کردن کمربند شهرها و محدوده روستاها از عرضه زمین مسکونی جلوگیری میکند و خود به بزرگ‌ترین دلیل احتکار زمین تبدیل شده است.
عرضه زمین توسط دولت به‌صورت اجاره می‌تواند نقش مهمی در کاهش هزینه‌های تولید و قیمت مسکن داشته باشد. اختصاص زمین به‌شرط بهره‌برداری برای تولید یا ساخت مسکن و به‌صورت اجاره ۹۹ساله علاوه بر اینکه هزینه زمین را در انجام فعالیت اقتصادی کاهش می‌دهد، باعث جذب سرمایه به سمت تولید خواهد شد و سرمایه دولت را نیز حفظ میکند. این شیوه تخصیص زمین هزینه اولیه فعالیت‌های مولد را حذف کرده و با کاهش قابل‌توجه هزینه‌ها، فضای تولید را برای سرمایه‌گذاران جذاب میکند و در نتیجه رشد تولید و کاهش هزینه‌ها در نهایت به رشد اقتصادی و کاهش تورم می‌انجامد.
بر این مبنا توجه به مسئله زمین در سیاست‌گذاری بسیار با اهیمت بوده و روند شکل گرفته سوداگری در این بخش باید متوقف شود.
پایان پیام/