وضعیت اضطراری ۱۸ اثر تاریخی در مشهد
طبق بررسی‌های انجام شده حدود ۱۸ اثر تاریخی مشهد در وضعیت اضطرار قرار دارند و وزارت میراث فرهنگی وعده داده اعتباراتی در این خصوص اختصاص دهد.
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته حدود ۱۸ اثر تاریخی مشهد در وضعیت اضطرار قرار دارند و وزارت میراث فرهنگی وعده اختصاص اعتباراتی به آن‌ها را داده است.
حسین امیرکلالی، رئیس اداره میراث فرهنگی مشهد، اظهار کرد:
در وهله نخست باید یک ظرفیت‌شناسی نسبت به آثار تاریخی مشهد داشته باشیم. ۲۴۷ اثر در حوزه شهرستان مشهد ثبت شده که حدود ۱۱۴ اثر در پیرامون حرم رضوی قرار دارد و حدود ۶۰ اثر آن خانه قدیمی است. برخی از این آثار مانند خانه ملک، خانه داروغه، خانه توکلی و سرای عزیزالله‌اف در حال مرمت هستند که از گذشته با مشارکت شهرداری و اداره‌کل میراث فرهنگی باز زنده‌سازی شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد:
مدیران قبلی به‌دلیل پیچیدگی مسائل میراث فرهنگی و هزینه‌کرد اعتباری اندک در این حوزه جوابگوی نیازهای مرمتی آثار تاریخی نبودند، از همین رو یک کارگروه تخصصی با حوزه میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی استان در حوزه شهرستان مشهد ایجاد کردیم تا آثار تاریخی را ظرفیت‌سازی کرده و با تعریف پروژه و مشارکت سایر دستگاه‌ها در راستای مرمت آثار تاریخی گامی برداریم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مشهد در خصوص مهم‌ترین اولویت این کارگروه بیان کرد:
به‌دنبال این هستیم تا وضعیت آثار تاریخی مشهد را بررسی کنیم که کدام آثار نیاز به مرمت اضطراری دارند و آن‌ها را به سطحی برسانیم که از وضعیت کنونی خود خارج شوند. مطابق بررسی ما حدود ۱۸ اثر تاریخی مشهد در وضعیت اضطراری قرار دارند.
وی ادامه داد:
در همین راستا سعی کرده‌ایم اعتباراتی در این خصوص از وزارتخانه و استان دریافت کنیم. در حال حاضر «باز حوض سفلی» یک اثر مربوط به دوره ساسانی است که با جذب یک اعتبار مختصر در حال مرمت قرار دارد. همچنین ۱۷ اثر دیگر در این کارگروه مطرح خواهند شد تا بدانیم در چه وضعیتی می‌توان برای آن‌ها اعتبار عمرانی دریافت کرد تا شاهد ریزش و نابودی آن‌ها نباشیم.
امیرکلالی گفت:
آثار تاریخی اگر بخواهد به ثبت برسد و برای آن بودجه و اعتبار در نظر گرفته شود در سطح معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل استان باید پیگیری شود. هدف ما این است که در این کارگروه از معاونت میراث و کارشناسان آن دعوت کنیم تا در حوزه مشهد به‌صورت تخصصی به آثار میراث فرهنگی مشهد توجه بیشتری نشان دهند.
وی در خصوص وضعیت تعامل میراث فرهنگی و شهرداری مشهد تصریح کرد:
تعامل آن‌چنانی میان میراث فرهنگی و شهرداری وجود ندارد. شهرداری معمولا میراث فرهنگی را به‌عنوان به یک مزاحم در طرح‌های توسعه شهری می‌بیند. خانه مردم نیز اگر به ثبت تاریخی برسد برخی وظایف برای مالک به وجود می‌آید که موظفند نسبت به مرمت مکان اقدام کنند. اداره‌کل میراث فرهنگی نیز برای آثاری که مالک خصوصی داشته باشد اعتبارات محدودی کنار می‌گذارد که جوابگوی آثار تاریخی نیست.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مشهد افزود:
دغدغه اصلی ما این است که شهرداری را هم پای کار بیاوریم. مطابق ماده ۱۴ قانون حفاظت از آثار تاریخی، شهرداری و شورای شهر موظفند پنج درصد از اعتبارات عمرانی شهرستان را در اختیار میراث فرهنگی قرار دهند. این موضوع کم‌وبیش به‌صورت کم‌رنگ توسط شهردرای و شورای شهر انجام می‌شده است که ما این تذکر قانونی را یادآوری کرده‌ایم.
امیرکلالی عنوان کرد:
ضمن اینکه با شهرداران مناطق مختلف مشهد وارد مذاکره شده‌ایم، شهردار منطقه هفت و ۶ نیز راضی شده‌اند آثار مناطق خود را خریداری کرده و با نظارت اداره میراث فرهنگی آن را مرمت کرده و با تغییر کاربری خاصی اقداماتی مانند شهرهای شیراز و اصفهان و تبدیل آن به کافه و رستوران انجام دهند.
وی اظهار کرد:
مطابق اعلامی که وزیر میراث فرهنگی داشته سرانه اعتباری که برای هر اثر تاریخی در نظر گرفته شده حدود ۳۰ هزار تومان بوده که رقم مضحکی است و از کمبود اعتبارات عمرانی نشات گرفته است. امیدوارم در سطح شهر مشهد با استفاده از ظرفیت شهرداری و سایر دستگاه‌ها بتوانیم همانند خانه ملک، خانه داروغه، خانه توکلی و هشت بهشت پروژه‌های مشترکی تعریف کنیم.