۶ پروژه ریلی در اولویت استفاده از ۱۰ درصدِ منابع صندوق توسعه/ زمینه تحقق توسعه راه‌آهن در دولت سیزدهم
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، پروژه‌های عمرانی همواره با چالش تامین مالی مواجه می‌شوند و همین مساله موجب طولانی شدن فرایند ساخت و اتمام عملیات عمرانی طرح‌های توسعه‌ای در کشور شده است.
علاوه بر مشکل محدودیت در تامین مالی، عدم اولویت‌بندی پروژه‌ها با توجه به ضریب اهمیت و میزان تاثیرگذاری آن بر اقتصاد و توسعه کشور، از دیگر دلایل طولانی شدن فرایند ساخت پروژه‌های عمرانی است، درواقع سازمان برنامه و بودجه با کثرت طرح‌های عمرانی مواجه می‌شود و نتیجه این کثرت، توزیع منابع بین هزاران پروژه است.
* توجه و تأکیدات رهبر انقلاب به توسعه ریلی
مقام معظم رهبری بارها بر توسعه حمل و نقل ریلی به عنوان مهم‌ترین مدل حمل و نقل تأکید کرده‌اند، باتوجه به محدودیت منابع، دولت در تخصیص اعتبارات عمرانی باید اولویت‌ها را در نظر بگیرد، یکی از ثمرات اولویت‌بندی پروژه‌ها، تامین اعتبار پروژه ریلی چابهار – زاهدان از محل صندوق توسعه ملی بوده است.
با موافقت رهبر انقلاب ۳۰۰ میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی به پروژه ریلی چابهار زاهدان اختصاص یافت که تاکنون ۲۵۰ میلیون یوروی آن به پروژه تزریق شده است؛ تخصیص این مبلغ موجب پیشرفت فیزیکی پروژه از ۴۰ درصد به ۶۲ درصد و اتمام عملیات عمرانی پروژه در حد فاصل زاهدان تا شهرستان خاش به طول ۱۵۴ کیلومتر شده است.
به گفته معاون شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور به‌تازگی عملیات عمرانی خط آهن خاش- زاهدان به پایان رسیده و تا چند روز آینده آزمایش‌های فنی و سرعت برای این پروژه انجام و پس از اخذ تاییدیه، افتتاح خواهد شد.
* موافقت رهبر انقلاب با برداشت ۱۰ درصد از سهم صندوق توسعه ملی برای تزریق به پروژه‌های عمرانی
روز گذشته مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: «امسال تنها سالی است که ۴۰ درصد از درآمدهای نفتی به حساب صندوق توسعه ملی واریز می‌شود. خدمت رهبری نامه‌ای از طرف رئیس جمهوری داده شده است و از ایشان اجازه خواسته‌ایم که اجازه دهند از ۲۰ درصد این درآمدها در دو موضوع تملک (طرح‌های عمرانی) و اشتغال استفاده کنیم. حتی در نامه‌ای که رئیس جمهور تدوین کردند، به‌هیچ عنوان موضوع جاری مطرح نشده و اجازه‌ای در این زمینه گرفته نشده است. ایشان نیز با برداشت ۱۰ درصد موافقت کردند.»
به گزارش فارس، باتوجه به آمار و ارقام درآمدهای نفتی، پیش‌بینی می‌شود حدود ۳.۳ میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی به دولت برای ساخت پروژه‌های عمرانی هزینه شود. در صورتی که براساس نرخ ارز نیمایی که هم‌اکنون حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان است، ۹۲ هزار میلیارد تومان اعتبار برای تزریق به پروژه‌های عمرانی به دست می‌آید.
* تاکید رهبر انقلاب بر تبدیل کشور به چهارراه ارتباطی با توسعه خطوط ریلی
در طول سال‌های اخیر، همواره کارشناسان اقتصادی کشور اولویت‌دهی به پروژه‌های عمرانی را به توصیه کرده‌اند. در همین راستا رهبر انقلاب بارها بر لزوم سرعت‌دهی به ساخت و تکمیل خطوط ریلی کشور تاکید کرده‌اند. آخرین تاکید ایشان در سخنرانی ۱۱ آبان ماه امسال ایشان بود که فرمودند: «کشور ما، هم از لحاظ نیروی انسانی امتیاز دارد، هم از لحاظ نیروهای طبیعی امتیاز دارد، هم از لحاظ موقعیّت جغرافیایی؛ ما چهارراه ارتباطات شرق و غرب و شمال و جنوبیم. شما روی نقشه نگاه کنید، نقشه‌ی دنیا را بگذارید نگاه کنید؛ ما در یک نقطه‌ی حسّاس هستیم. شرق و غرب از ما می‌توانند عبور کنند؛ شمال و جنوب هم از ما می‌توانند عبور کنند. ما یک معبرِ ترانزیتِ بسیار پیشرفته و خوبی می‌توانیم در دنیا باشیم.
البتّه احتیاج دارد به خطوط راه‌آهن، خطوط ریلی؛ با جادّه نمی‌شود که من راجع به این خطوط ریلی هم باز ــ این درددل‌ها را با شما جوان‌ها باید بکنیم ــ مکرّر در دولت‌های مختلف راجع به خطوط ریلی من تأکید کرده‌ام؛ متأسّفانه کوتاهی شده. البتّه در آن اوایلِ بعد از رحلت امام چرا، یک مقداری کارهای ریلی خوبی انجام شد، [ولی] بعدش دیگر کار درستی انجام نشده و حالا ان‌شاءالله بنا دارند کارهای خوبی را انجام بدهند. ما بایستی ان‌شاءالله در این زمینه‌ی رفت‌وآمدها و حمل و نقل بتوانیم جایگاه خودمان را پیدا کنیم.»
* ۶ پروژه اولویت‌دار ریلی کشور نیازمند تزریق اعتبار
به گزارش فارس، برنامه وزارت راه شهرسازی و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور برای سال ۱۴۰۱ بهرهبرداری از پنج پروژه ریلی به طول ۵۶۴ کیلومتر است.
این پروژه‌ها شامل پروژه‌های میانه-اردبیل (به طول ۱۷۵ کیلومتر)، همدان-سنندج (به طول ۱۵۵ کیلومتر)، رشت -کاسپین (به طول ۳۶ کیلومتر)، خاش – زاهدان (به طول ۱۵۴ کیلومتر) و بستان‌آباد – تبریز (به طور ۴۴ کیلومتر) است.
از این پنج پروژه، خط‌آهن زاهدان-خاش در استانه بهرهبرداری است، چهار پروژه دیگر که شامل ۴۱۰ کیلومتر خط ریلی است، تنها در صورت تزریق ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان اعتبار تا پایان امسال و یا اوایل سال آینده به بهرهبرداری خواهد رسید.
باتوجه به موافقت رهبر انقلاب با برداشت ۱۰ درصد از سهم ۴۰ درصد صندوق توسعه ملی از درآمد نفت و گاز و تاکید ایشان بر ضررت توسعه خطوط ریلی و تبدیل شدن کشور به چهارراه ارتباطی شرق و غرب و شمال و جنوب و تاکید رئیس جمهور بر استفاده از این منابع دریافت شده از صندوق توسعه در بخش عمرانی، به نظر می‌رسد اولویت اول تخصیص اعتبارات، این ۴ پروژه ریلی به طول ۴۱۰ کیلومتر است.
* امکان اتمام چهار پروژه مهم ریلی تا پایان سال
تنها با تزریق ۷ هزار میلیارد تومان به این ۴ پروژه، ۴۱۰ کیلومتر خط ریلی تا پایان سال جاری و یا اوایل سال آینده به بهرهبرداری خواهد رسید و ۲ مرکز استان و یک بندر بزرگ تجاری به نام بندر کاسپین به شبکه ریلی متصل خواهد شد.
در صورت تزریق اعتبار و بهرهبرداری از این ۴ پروژه، رکورد اتمام و بهرهبرداری از خطوط جدید پروژه‌های ریلی شکسته می‌شود چرا که در مدت یک سال ۵۶۰ کیلومتر خط ریلی به بهرهبرداری رسیده در حالی که متوسط ساخت خط ریلی در طول چند دهه گذشته سالانه ۲۰۰ کیلومتر بوده است.
* بهرهبرداری کامل از خط آهن چابهار- زاهدان تا پایان سال آینده با تزریق ۳۰۰ میلیون یورو
ضمن اینکه، در صورت تامین اعتبارات پروژه ۶۴۰ کیلومتری چابهار – زاهدان که پیشرفت آن به ۶۲ درصد رسیده است، تا پایان سال آینده کل این مسیر به بهرهبرداری خواهد رسید و بخشی از کریدور شمال – جنوب کشور به اتمام می‌رسد. این پروژه با پرداخت ۲۵۰ میلیون یورو به همراه ۵۰ میلیون یورو قبلی از محل مصوبه ۳۰۰ میلیون یورویی صندوق توسعه ملی، تا پایان سال آینده به طور کامل به بهرهبرداری خواهد رسید.
* ساخت خط آهن رشت- آستارا با ۲۰ هزار میلیارد تومان
یکی دیگر از پروژه‌های حائز اهمیت برای کشور، پروژه خط آهن رشت- آستارا به طول ۱۶۲ کیلومتر است که باتوجه به اینکه حدود ۵۲ کیلومتر از این پروژه نیازمند ساخت پل و تملک زمین در مسیر اجرای پروژه است، باز زمانی ۳.۵ سال برای ساخت آن در نظر گرفته شده است. هزینه ساخت این پروژه ۲۰ هزار میلیارد تومان به قیمت امروز محاسبه شده است. ساخت خط آهن رشت – آستارا یکی از مهم‌ترین گره‌های کریدور شمال به جنوب را تکمیل کرده و حجم جابه‌جایی و ترانزیت کالا به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد.
بنابراین ۶ پروژه ریلی به طول ۱۰۵۸ کیلومتر باید در اولویت تامین اعتبار قرار گیرد، تنها در صورتی می‌توانیم سرعت توسعه کشور را افزایش دهیم که نظام تامین مالی کشور سهم مناسبی را به بخش توسعه اختصاص دهد و مدیران تصمیم‌گیر اولویت پرداخت اعتبارات و بودجه‌های عمرانی را به پروژه‌هایی بدهد که بیشترین تاثیر را در فرایند توسعه کشور دارد.
مطالعات گسترده در حوزه توسعه نشان می‌دهد که توسعه راه و حمل و نقل عمومی به‌ویژه حمل و نقل ریلی یکی از پیشران‌های توسعه است و قطعا هر چقدر در این بخش هزینه شود، سرعت توسعه کشور را هم افزایش خواهد داد.
پایان پیام/