وام بلا‌عوض زلزله‌زدگان‌ ۴ برابر وام مسکن روستایی‌/ چرا سازمان برنامه برای تسهیلات مسکن مقاومت می‌کند

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، نوسازی و بهسازی مسکن روستایی یکی از مهم‌ترین مسائل در موضوع مسکن است که با وقوع زلزله‌‌ اخیر خوی، مجددا محل توجه واقع شد.

از سال ۱۳۸۴ که این موضوع مورد تاکید قانون چهارم توسعه قرار گرفت تاکنون ۲ میلیون واحد روستایی نوسازی و بهسازی شده‌ است اما همچنان ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد روستایی دیگر وجود دارد که لازم است نوسازی و بهسازی شود.

* استقبال روستائیان از تسهیلات نوسازی مسکن روستایی

در این راستا، یکی از مزیت‌های مهم وام روستایی که با استقبال روستاییان مواجه شده‌ است، نرخ پایین تسهیلات آن است. بر این اساس سود تسهیلات برای روستائیان ۵ درصد است که سازمان برنامه موظف است ما به التفاوت این سود ۵ درصدی با سود مصوب شورای پول و اعتبار را در قالب یارانه‌‌ پرداختی به بانک‌ها تضمین کند.

بر اساس مستندات موجود از سال ۱۳۸۴ به بعد هیئت وزیران در همه‌ دولت‌ها سازمان برنامه و بودجه را موظف کرده است تا این سود را تضمین کرده‌ اما در سال اول روی کار آمدن دولت سیزدهم، با مخالفت این سازمان، تضمین‌نامه مرتبط صادر نشد.

این اقدام که بر خلاف شعارهای مهم محرومیت‌زدایی و حمایت از طبقات پایین دولت به حساب می‌آمد، ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال را دچار وقفه کرد در حالی که ۲۰۰ هزار واحد از یک میلیون واحد وعده داده شده، قرار بود در روستاها ساخته شود.

*موافقان و مخالفان تسهیلات مسکن روستایی چه می‌گویند؟

به گزارش فارس، یکی از مهم‌ترین دلایل مخالفت با وام نوسازی و بهسازی روستایی، بار مالی ۵ هزار میلیارد تومانی آن در سال برای دولت است که سازمان برنامه و بودجه در دولت سیزدهم زیر بار آن نمی‌رفت.

این در حالیست که کارشناسان اقتصادی و حوزه مسکن در مقابل موافقان به اثرات مثبت و بلندمدت پرداخت این تسهیلات اشاره می‌کردند که با نوسازی بافت روستا، از ایجاد هزینه‌های آتی جلوگیری می‌کرد.

‌در این راستا محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: ‌نظام بانکی در ۱۰ ماه گذشته به ۹۴.۶ درصد از تعهد خود در پرداخت تسهیلات مسکن روستایی عمل نکرد، در این‌باره کارشناسان و نمایندگان مجلس از رئیس کل جدید بانک مرکزی انتظار دارند در موضوع تسهیلات ساخت مسکن مطابق قانون عمل شود.‌

وی افزود: تاثیر نوسازی و بهسازی بافت فرسوده در مسکن روستایی در بلایای طبیعی به خوبی مشخص می‌شود، در این راستا، توجه به دو زلزله اتفاق افتاده در منطقه غرب آسیا شایان توجه است.‌

حمیدزاده یکی از این موارد را زلزله اخیر در خوی عنوان کرد و تاکید کرد: ‌‌اخیراً در کشور افغانستان به عنوان یک کشور که از بافت فرسوده روستایی به شدت رنج می‌برد، زلزله‌ای با قدرت ۶.۱ ریشتر، دست‌کم ۱۵۰۰ کشته و دو هزار زخمی برجای گذاشت. این زلزله بامداد روز چهارشنبه یکم تیر امسال در ۴۴ کیلومتری شهر «خوست» واقع در جنوب شرق افغانستان و در عمق ۵۱ کیلومتری زمین رخ داد.‌

به منظور بررسی نظرات حول استدلال موافقان و مخالفان تسهیلات نوسازی و بهسازی مسکن روستایی، بررسی زلزله‌ اتفاق افتاده در شهر خوی می‌تواند مفید واقع شود.

* چرا پرداخت وام مسکن روستایی به صرفه است

بر اساس گفته‌ مدیر کل بنیاد مسکن آذربایجان غربی به ۲ هزار و ۹۳ واحد روستایی در زلزله‌ی خوی آسیب وارد شد که حجم تخریب متفاوت است.

بر این مبنا، با فرض این‌که دولت ۱۰۰ میلیون تومان وام بلاعوض به ازای هر واحد پرداخت کند که در زلزله‌های قبلی نیز پرداخت شده است، حدود ۲۱۰ میلیارد تومان وام بلاعوض باید پرداخت شود. این در حالی است که اگر قرار بود به همین تعداد واحد مسکونی وام روستایی پرداخت شود، بار مالی تحمیل شده به دولت در سال معادل ۵۵ میلیارد تومان می‌شد.

باید دقت کرد هزینه‌ دولت در چنین حوادثی محدود به وام بلاعوض نمی‌شود و توزیع چادر، غذای گرم و موارد دیگر نیز بر دولت تحمیل خواهد شد. از طرف دیگر هزینه‌های وارد شده به مردم اعم از هزینه‌های جانی و مالی در این محاسبات وارد نشده‌ است و بعضا با هیچ هزینه‌ای نیز قابل معاوضه نیست.

به معنای دیگر تنها مقایسه هزینه وام بلاعوض به زلزله‌زدگان و همچنین پرداخت وام مسکن روستایی بیانگر آن است که پرداخت وام بلاعوض ۴ برابر تسهیلات مسکن روستایی به دولت فشار مالی وارد می‌کند.

این موضوع نشان می‌دهد هرچند دولت با پرداخت یارانه سود وام روستایی، متحمل هزینه‌ای در کوتاه مدت می‌شود اما در بلند مدت پرداخت چنین تسهیلاتی به نفع مردم و حتی به نفع بودجه دولت است.

پایان پیام/