حکایت این روزهای تئاتر/ خانواده خواستگاهش را ترک نمی‌کند
خبرگزاری فارس-گروه تئاتر: چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر بعد از دوران بسیار سخت خود شروع به کارکرد، جشنواره‌ای که شاید از ابتدای اعلام فراخوان تا اولین نشست خبری خود درگیر حواشی بسیاری شد، حواشی‌ای که نه از سمت دبیر و دبیرخانه جشنواره و نه اساسا از سمت کسانی بود که با این هنر نمایشی ارتباط داشتند.
عده‌ای -در بی ربط‌ترین حالت ممکن به تئاتر و هنرمندانش -خیلی زودتر و پیش از شروع جشنواره تئاتر فجر تلاش کردند تا از برگزاری مهم‌ترین رویداد تئاتری کشور جلوگیری کنند.
اگرچه فشارهای بسیار به هنرمندان تئاتری از راه‌ها گوناگون تطمیع، تهدید و ارعاب سبب عدم حضور آن ها در این جشنواره شده است اما مانند همیشه تعدادی از هنرمندان پای هنرشان ایستادند تا این دوره از جشنواره پرشورتر از همیشه برگزار شود.
عده‌ای هم مانند همه مواقع مشابه مقابل فشارهای بیرونی سپر انداختند و خود باعث ایجاد فشار به دیگر هنرمندان شدند.
کوروش زارعی دبیر جشنواره تئاتر فجر دریکی از مصاحبه‌های رسانه‌ای خود از فشار و البته ارعاب هنرمندان تئاتری برای انصراف از جشنواره تئاتر فجر خبر داد.
فشاری که شاید در هر دوره از این جشنواره به بهانه‌ای اتفاق افتاده باشد و برخی هنرمندان در دوره‌های پیشین نیز دلایلی برای این اقدام پیداکرده باشند. نمونه‌اش انصراف حسن معجونی از جشنواره سی و هشتم تئاتر فجر که نادر برهانی مرند دبیری آن را بر عهده داشت.
حال بعد از گذشت دو روز از برگزاری جشنواره تئاتر فجر برخی رسانه‌های بیگانه از خالی بودن جشنواره تئاتر فجر از نام برخی از هنرمندان خبر می‌دهند.
البته که ایجاد حس موفقیت برای تحریم کنندگان جشنواره تئاتر فجر توسط این رسانه‌ها در دستور کار است اما نکته اصلی شاید در سخنان دبیر جشنواره تئاتر فجر باشد؛ کوروش زارعی در نشست رسانه‌ای جشنواره تئاتر فجر گفت: تئاتر از حرکت نخواهد ایستاد، این فقط هنرمندان هستند که از اجرا برای مخاطب محروم می‌شوند و مخاطب را هم از هنر خود محروم می‌کنند.
*اهالی حقیقی تئاتر چه کسانی هستند؟
سالیان سال است افرادی خود را مالک اصلی و البته عضو حقیقی خانواده تئاتر می‌دانند، اعضایی که روزی با فروش‌های میلیاردی خود را عضو خانواده تئاتر می‌دانستند و روزبه‌روز هزینه دیدن تئاتر را افزایش می‌دادند، به ناگاه در بزنگاه نیاز تئاتر به آن‌ها ریالی از سود مالی خود نگذشتند.
روزی تئاتر به دلیل شیوع ویروس کرونا شرایط سخت و حرکت لنگ‌لنگان را تجربه می‌کرد، شاید ۱۰ روز قبل از اولین تعطیلی سالن‌های نمایش بود که تعداد زیادی از به‌اصطلاح سلبریتی‌های سینمایی – تئاتری که اجراهای سالن‌های دولتی را به انحصار کشانده بودند و اجرا در تئاتر شهر را برای جوان‌ترها تبدیل به آرزو کرده بودند از صحنه خارج شدند.
همه این داعیه‌داران تئاتری بودن در شرایط کرونایی و زمان کاهش سود مالی این هنرنمایشی حتی فکر یک اجرا در تماشاخانه‌ها را نکردند، هرچند با کنار رفتن آن‌ها راه برای اهالی جوان‌تر تئاتر باز شد.
اما نتیجه آن بود که رفت، مدعیان خانواده خود را برای سود بیشتر ترک کردند و اهالی واقعی و شاید کمتر شناخته‌شده تئاتر زیر بغل جسم نیمه‌جان تئاتر را گرفتند تا به مسیر خود ادامه دهد.
بعد از ماجرای تئاتر و کرونا و البته قبل‌تر از آن و شیوع موج انصراف از دوره ۳۸ تئاتر فجر باز دیگر تئاتر در شرایطی خاص قرار گرفت.
*درآمد با شرکت هرمی انصراف از جشنواره
مانند همیشه در کوران جشنواره‌ها عده‌ای تلاش کردند تا فعل شرکت در جشنواره تئاتر فجر را قبیح جلوه دهند تا آنجا که هنرمندان ثبت‌نام کرده را هم مجبور به انصراف کنند.
از هنرمندان نوشتند، تهدید کردند و تمام تلاششان را به کار بستند تا شاید جشنواره تئاتر کم‌فروغ برگزار شود.
*اعلام آمار گروه‌های شرکت‌کننده، غیرقابل‌باور برای خیلی‌ها
بعد از چندی وزیر فرهنگ و ارشاد و اسلامی از مشارکت بالای گروه‌های تئاتری در جشنواره تئاتر فجر خبر داد، آماری که علی رغم تقلای برخی از رسانه‌ها و البته برخی از به‌اصطلاح هنرمندان برای تحریم این جشنواره، قابل توجه است.اتفاقی که مهم‌ترین دلیلش یک گزاره است، مدعیانی که فکر می‌کردند فقط خودشان تئاتری هستند.
روز نشست خبری جشنواره تئاتر فجر هوشنگ توکلی جملات تأمل‌برانگیزی گفت، وی با اشاره به تعداد گروه‌های شرکت‌کننده در جشنواره بیان کرد: گزارشی را قبل از کرونا به مقام معظم رهبری ارائه کردیم و اعلام کردیم که یک‌میلیون نفر فارغ‌التحصیل رشته هنر داریم و این در طول این ۴۴ سال انقلاب شگفت‌انگیز است.
آماری که به نظر عامل ایجاد شرایط فعلی مشارکت در جشنواره تئاتر فجر است، میلیون‌ها جوان تئاتری و هنرمند مدت‌ها است که پشت صف مدعیان این هنرنمایشی مانده‌اند و از جایگاه مخاطب به پشت دیوار چهارم تئاتر نفوذ نکرده بودند، حال و بعد از ترک این افراد به جایگاه حقیقی خود رسیده‌اند.
*کلام آخر
تئاتر از ابتدای شروع جمهوری اسلامی فرازوفرودهای بسیاری را تجربه کرده است اما بعد از هر دست‌اندازی، همواره رو به رشد به راه خود ادامه داده است.
به گفته هوشنگ توکلی در نشست خبری جشنواره تئاتر فجر: «در طول دوره‌های مختلف انقلاب تئاتر رشد زیادی داشته و برخی از قدیمی‌های تئاتر تصمیم داشتند چراغ تئاتر را روشن نگه‌دارند و این هنرمندان هستند که تصمیم می‌گیرند تئاتر باشد یا نباشد و این تحریم‌ها و اتفاقات و صحبت‌های بچه‌گانه باید به عقلانیت نزدیک شود.»
کاملا روشن است که تئاتر این بار هم راه خود را ادامه می‌دهد و اگر به شرکت‌کنندگان آن لقب «ناآشنا» می‌دهند تنها به این دلیل است که برخی (که قطعاً خودشان هم روزی ناآشنای فضای تئاتر بودند) به‌جای بزرگ‌تری و هدایت جوان‌ترها در شرایط حساس تئاتر فضا را ترک کردند، هرچند که اهالی حقیقی تئاتر بار دیگر آن را به سمت هدف خود حرکت می‌دهند، حرکتی که در این دوره هم با مشارکت برخی بزرگان و پیشکسوتان تئاتری قابل‌قبول خواهد بود.
پایان پیام/