ثمانه اکوان: تعلیق پیمان «استارت جدید» به دلیل رویارویی یک بلوک نظامی با روسیه است نه یک کشور
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا، به دنبال «عملیات ویژه نظامی» در اوکراین که از سال گذشته توسط روسیه در اعتراض به پیشروی ناتو و نسلکشی اوکراین در شرق این کشور صورت گرفت، آمریکا به همراه اعضای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) یک جنگ نیابتی را علیه روسیه در خاک اوکراین شروع کردند. این رویارویی تا جایی پیشرفته است که بعد از تحریمهایی که آمریکا در برابر روسیه انجام داد، روسیه مهمترین پیمان میان این دو کشور یعنی کاهش تسلیحات هستهای را به حالت تعلیق درآورد که به گفته سرگئی ناریشکن رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه، این اقدام برای غرب غیر منتظره بود.
ثمانه اکوان کارشناس مسائل بینالملل، درباره تعلیق «پیمان استارت جدید» توسط روسیه و نتایج این تعلیق در گفتوگو با خبرنگار توانا، گفت: پیمان استارت ۱، سورس SORS و پیمان استارت ۲ یا استارت جدید، مجموعه پیمانهایی است که از دهه ۹۰ میلادی میان آمریکا و فدراسیون روسیه درباره کاهش کلاهکهای هستهای و کاهش نیرو و توان هستهای نظامی به امضا رسید.
ثمانه اکوان، کارشناس مسائل بینالملل
وی افزود: پیمان استارت ۱، از سال ۱۹۹۳ شروع شد و قرار بود تا سال ۲۰۱۱ ادامه پیدا کند اما این پیمان در سال ۲۰۰۹ منقضی شد. پیمان سورس از سال ۲۰۰۲ بسته شد و قرار بود تا سال ۲۰۱۱ ادامه پیدا کند. پیمان ۱۰ ساله استارت نوین یا جدید هم از سال ۲۰۱۱ میان دو کشور منعقد شد و قرار بود سال ۲۰۲۱ منقضی شود که روسیه آن را تا سال ۲۰۲۶ تمدید کرد.
این کارشناس مسائل آمریکا با اشاربه به مفاد این پیمان، عنوان کرد: بر اساس آخرین پیمان که همین «استارت جدید» است آمریکا و روسیه اجازه دارند ۱۵۵۰ کلاهک هستهای داشته باشند. این دو کشور در طول زمان باید کلاهکهای هستهای خود را کاهش دهند. در گذشته مجموع کلاهکهای این دو کشور ۱۷۵۰ بود. این پیمان به این معنا بود که آمریکا و روسیه تلاش میکردند که از دهه ۹۰ مسابقه تسلیحات هستهای با یکدیگر نداشته باشند.
اکوان تصریح کرد: یکی از ویژگیهای خاص پیمان استارت نو این بود که دو طرف میتوانند بازرسیهایی را از تأسیسات هستهای یکدیگر داشته باشند و اطمینان پیدا کنند که دو طرف آزمایشهای هستهای انجام نمیدهند و به کلاهکهای هستهای خود اضافه نمیکنند.
این روزنامهنگار با اشاره به صحبتهای رئیسجمهور روسیه درباره تعلیق «پیمان استارت نو» عنوان کرد: پوتین اعلام کرده است که این پیمان را تعلیق میکند و تأکید کرده است که روسیه از این پیمان خارج نمیشود. علت این تعلیق را هم اینطور بیان میکند که روسیه به کشورهایی که به طور رسمی در حال کمک به اوکراین هستند، اجازه نمیدهد از تأسیسات هستهای ما بازدید داشته باشند؛ چرا که نگرانیهای امنیتی داریم. ممکن است تأسیسات روسیه مورد هدف قرار گیرد یا اقداماتی از این دست صورت گیرد.
وی با اشاره به کتاب «خاطرات بولتون» یادآور شد: خاطرم است که در کتاب «خاطرات بولتون» هم به آن اشاره شده است. بولتن مشاور سابق امنیت ملی آمریکا در آن کتاب مینویسد که این توافقات مورد وثوق نیست. به این دلیل که هر کدام از این دو کشور میتوانند به صورت پنهان و مخفیانه تولید و گسترش سلاحهای هستهای را دنبال کنند. آمریکاییها به روسها مظنون بودند و روسها به آنان.
کارشناس مسائل آمریکا بیان کرد: در واقع این دو پیمان از ابتدا با تردید میان دو طرف در حال اجرایی شدن بود. چند اتفاق سبب شده است که روسها این پیمان را تعلیق کنند. نکته نخست آنکه، روسها هم نگرانیهای امنیتی دارند و هم معتقد هستند که آمریکاییها ممکن است به این قرارداد پایبند نبوده باشند. البته نوعی تهدید پنهان هم در این موضوع وجود دارد. آمریکا میگوید ما اجازه نمیدهیم جنگ اوکراین تا زمانی که پیروز میدان باشد، تمام شود. کمکهای تسلیحانی، نظامی و مالی را هم تا زمان پیروزی ادامه خواهیم داد. آمریکاییها معتقد هستند که یا پوتین باید از قدرت برکنار شود یا اینکه جنگ ادامه پیدا کند.
اکوان با اشاره به تهدید اتمی روسها اظهار کرد: مسکو بر این عقیده است که اگر کشورهای غربی بخواهند همه سلاحهای پیشرفته نظامی را در اختیار اوکراین قرار دهند، روسیه شاید بخواهد به عنوان یک قدرت اتمی از قدرت خود علیه اوکراین استفاده کند. البته روسها همواره این تهدیدها را عنوان کردهاند، اما اینکه در عمل بخواهد چنین موضوعی اتفاق افتد بسیار دور از ذهن است و بعید به نظر میرسد که جنگ اوکراین وارد یک جنگ اتمی شود. ورود به جنگ اتمی، برای همه دنیا خطرناک است و سبب میشود که دولتهای اتمی با یکدیگر درگیر شوند. بنابراین صحبتهایی که انجام میشود تهدیدهایی است که میان دو طرف شکل میگیرد.
وی با بیان اینکه روسها معتقد هستند که تنها آمریکا در برابر روسیه قرار ندارد عنوان کرد: ماجرای جنگ اوکراین و هم مسیر شدن آمریکا و اتحادیه اروپا نشان میدهد که روسیه در نظر دارد «پیمان استارت نو» را با کشورهای آمریکا و انگلستان، فرانسه و آلمان به امضا برساند که بر فعالیتهای هستهای آنان هم نظارت داشته باشد، چرا که این کشورها به اوکراین کمک میکنند. تعلیق این پیمان توسط روسیه به این دلیل است که پوتین معتقد است یک بلوک نظامی مقابل روسیه قرار گرفته است.
اکوان با اشاره به اجلاس امنیتی مونیخ که هفته گذشته برگزار شد، گفت: آمریکا و کشورهای اروپایی در کنفرانس مونیخ اعلام کردند که منابع مادی و نظامی خود را در اختیار اوکراین قرار میدهند تا اوکراین در نهایت پیروز میدان شود. این موضوع با توجه به تواناییهای نظامی و اقتصادی روسیه سبب میشود، این طرز تفکر به وجود آید که این جنگ قرار است طولانی شود. چرا که هر دو طرف در شرایطی نیستند که بخواهند برنده کامل و بلامنازع میدان باشند یا اینکه بازنده میدان باشند.
کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه چین پیشنهاد صلح برای آتشبس را مطرح کرده است، افزود: به نظر میآید راهکار چین برای مذاکره راهشگا باشد. این در حالیست که آمریکا به طور علنی اعلام کرد که مخالف اقدام چین است و گفت که اکنون زمان مذاکره نیست. بنابراین آمریکاییها معتقد هستند که جنگ باید ادامه پیدا کند.
اکوان در آخر پیشبینی کرد که با توجه به سرعت گسترش تسلیحات، در بخش اروپایی و روسیه ممکن است که جنگ سرعت کمتری بگیرد و حجم حملات کمتر شود. جبهه شرق و غرب همه توان خود را در این جنگ میگذارند اما هردو پیروز این میدان نخواهند بود. چه بسا هردو بازنده این میدان باشد.
پایان پیام/