کم و کیف «بدون قرار قبلی» روی میز «نقد سینما»
به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری فارس، بیست‌ویکمین قسمت از برنامه «نقد سینما» شب گذشته ۱۲ خردادماه روی آنتن شبکه چهار سیما رفت و در میز سینمای ایران با حضور محمد صابری و مصطفی ساجدی به نقدوبررسی فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» که این روزها در فیلیمو به صورت آنلاین اکران شده است، پرداخت.
ابتدا محمدرضا قربانی منتقد درباره فیلم «بدون قرار قبلی» گفت: این اثر سه مفروض شخصیت، تحول شخصیت و حس دینی دارد که باعث ضربه به فیلم شده است. ابتدا ما با زنی طرف هستیم که ۳۰ سال در آلمان زندگی کرده و قرارست به ایران باز‌گردد و دچار تحول شود اما ما نیازها و انگیزه‌های او را نمی‌دانیم. این مساله باعث می‌شود شخصیت در تحول دچار مشکل شود چراکه وقایع بر شخصیت واقع می‌شوند و تحول، اثر وقایع بر شخصیت واقع شده است. پس چون شخصیتی در کار نیست، تحول شکل فرمایشی می‌‌گیرد.
وی ادامه داد: متاسفانه فیلمساز چیزی جز کلیشه به ما نمی‌دهد. به نظر می‌رسد بهروز شعیبی، زن ایرانی زیست کرده در غرب را نمی‌شناسد و این به شدت به فیلمش ضربه زده است.
این منتقد عنوان کرد: فیلم‌های کمی در زمینه پرداختن به مسایل دینی موفق شده‌اند. اما از نظر من فیلم «جن‌گیر۱» تجربه عجیب و غریب در مدیوم سینما از مساله دینی را ایجاد می‌کند. علم‌گراها سعی می‌کنند دین را در مساله خرافه بگنجانند اما «جن‌گیر۱» می‌گوید علم در جهان مدرن تبدیل به خرافه شده است. در حقیقت این اثر تجربه‌ای متفاوت برای مخاطب رقم‌می‌زند آن هم ترس از جهان بی‌خداست.
امیررضا مافی در ادامه این بحث گفت: قیاس بین «جن‌گیر» و «بدون قرار قبلی» مع الفارق است چراکه «جن‌گیر» در ژانر و جهان‌بینی تفاوت ماهوی با «بدون قرار قبلی» دارد. ما در فیلم بهروز شعیبی با سفر قهرمان مواجه هستیم که ممکن است اشکالاتی هم به آن وارد شود اما برای مخاطب اثری کامل است و با آن همراه می‌شود. اینکه در سینما افرادی که در کنار دست ما می‌نشینند با تماشای این اثر چشمانشان خیس می‌شود یعنی فیلم تاثیر خود را گذاشته است.
قربانی یادآور شد: البته اینکه من در سینما هنگام تماشای یک اثر گریه کنم، لزوما امتیاز فیلم نیست چراکه امام رضا (ع) از دوران کودکی در منِ مخاطب بوده است.
در ادامه، محمد صابری روزنامه نگار سینمایی گفت: اولین مواجهه من با «بدون قرار قبلی» در جشنواره فجر ۴۰ بود اما برای بار دوم که آن را دیدم، فیلم برای من اثری دوست داشتنی از فیلمسازی شد که دوستش دارم. به نظر من این فیلم به لحاظ سفر و مسیری که قهرمان طی می‌کند، شبیه به «خیلی دور خیلی نزدیک» است اگرچه سیدرضا میرکریمی در «خیلی دور خیلی نزدیک» در زمینه رساندن یک فرد از موقعیت انکار به موقعیت ایمان و باور موفق‌تر عمل کرده است.
وی یادآور شد: اما من معتقدم بهروز شعیبی کارگردانی پخته‌ای در این اثر نسبت به فیلم‌های قبلی‌اش دارد. «بدون قرار قبلی» در بیان مفاهیم کلیدی مانند معجزه، زیارت، هویت و… اندازه نگه داشته، به ابتذال نیفتاده و از کلیشه‌ها صحیح و سالم عبور کرده است.
محمد صابری روزنامه‌نگار سینمایی نیز بیان کرد: بهروز شعیبی در مسیر خود اثر ارزشمندی ساخته است. ایشان در نشستی اعلام کرد که برای این داستان از ما تعهد کتبی گرفتند که در سکانس پایانی باید معجزه را در فیلم دید. در این فضای فکری، «بدون قرار قبلی» کاری می‌کند که حتی کلیشه‌ها را به خدمت فضای احساسی خود در می‌آورد. ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که فیلمساز فارغ از همه فضاهای سیاست‌گذارانه‌ای که در سینمای ایران و جدا از همه نگاه‌هایی که به مضامین معجزه وجود دارد، اثری خلق کند. ایشان در این فضا عملکرد بسیار موفقی دارد.
وی در پایان صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: مجموع بازی‌ها در «بدون قرار قبلی» به اتفاقاتی که در فیلم رخ می‌دهد، کمک کرده است اما یک بازی و کاراکتر ویژه در با نام «نرگس» در فیلم وجود دارد که اگر مخاطب از نگاه این کاراکتر با بازی الهام کردا فیلم را ببیند، قطعا حال خوبی به وی دست می‌دهد.
پایان پیام/