سعید الهی: بزرگ‌ترین مانع ساخت آثار تاریخی در سینما خودسانسوری دولتی است

به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری فارس، ابتدای برنامه «نقد سینما» امیررضا مافی میزبان برنامه بیان کرد: در هفته‌ای که گذشت، بالاخره پس از کش و قوس‌های فراوان مجتبی امینی با حکم محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره فجر ۴۲ شد. اتفاقی که شنیده می‌شد مجتبی امینی مایل به پذیرفتن آن نیست اما بلافاصله یک روز پس از انتخاب ایشان به عنوان مشاور وزیر ارشاد، به عنوان دبیر جشنواره فجر نیز انتخاب شد‌. به نظر می‌رسد باید یک روشنگری اتفاق بیفتد.

*موانع ساخت فیلم‌های تاریخی در سینما/ خودسانسوری دولتی مانع بزرگی است

در میز گفتگوی ویژه «نقد سینما»، امیررضا مافی میزبان سعید الهی کارشناس فرهنگی با موضوع «موانع واکاوی مسایل تاریخی در سینما» بود.

وی در ابتدا گفت: پرسش اصلی اینجاست که اساسا چرا باید فیلم تاریخی بسازیم؟ هر زمان که اقناع‌سازی صورت نگیرد، ما دچار مشکل خواهیم شد. بین اهالی فرهنگ و هنر و جامعه سینمایی هیچ زمان این روند اقناعی شکل نگرفته است که فیلم تاریخی ژانر مورد نیاز در کشور برای نسل‌های مختلف است. ما باید تعریف دقیقی از تاریخ داشته باشیم؛ اینکه چه نفعی دارد و.‌‌… وقتی در کشور به این نتیجه رسیدیم که سینما هنر برتر و کلید پیشرفت توسعه کشور است پس می‌تواند مهمترین ابزار برای این شیوه روایت تاریخی باشد. این اتفاق باید ابتدا طی جلسات مکرر با اهالی سینما توجیه شود.

این کارشناس فرهنگی افزود: در حال حاضر این علاقه به دلایل مختلف از جمله رغبت نداشتن کارگردان، نبود فیلمنامه، هزینه‌های تولید و… آنچنان وجود ندارد. نکته بسیار مهمی که در کشور ما وجود دارد این است که بسیاری نهادها بدون اینکه اقدام کنند، منتظرند فیلم تاریخی ساخته شود و بعد از آن اشکال بگیرند. دستگاه‌های نظامی، انتظامی، قضایی، اجرایی، وزارتخانه‌های مختلف، حوزه‌های فقاهت و… از این دست نهادها هستند و معترضند.

الهی تاکید کرد: آن چیزی که بزرگترین مانع است، خودسانسوری دولتی است. یعنی دستگاه‌های دولتی و حکومتی مانع از تولید و ایجاد انگیزه و رغبت کافی برای فیلمساز هستند و نمی‌گذارند کارگردانان به کار خود بپردازد و از ابتدا به سازمان تولیدکننده اعتماد نمی‌کنند‌. به عنوان مثال فیلم «لباس شخصی» روایت تاریخی از یک حزب توده دارد. این اثر نمایش داده شد و کسانی که خدمتگذار نهاد امنیت بودند، می‌گویند اتفاق اینگونه نبوده است. این عزیزان روز اول کجا بودند؟ یا فیلم «مصلحت» که اثری خوش ساخت از جوانی متعلق به جریان سوم سینمای ایران است، سه سال توقیف بود‌.

وی ادامه داد: فیلم تاریخی اساسا یک فیلم روشنگرست و می‌تواند ذهن مخاطب را به سمت اتفاقات هدایت کند اما وقتی من جلوی آن گرفته می‌شود، کار پیش نمی‌رود و دیگر کسی رغبتی به ساخت آثار تاریخی ندارد چون دائما با مانعی روبه‌روست‌. سینما عالم متفاوتی نسبت به آنچه در ذهن حاکمان است، دارد و ناگفته نماند که روحیه محافظ کاری مدیران در بحث خودسانسوری مهمترین عنصر است چراکه از مقام بالادست و از دست دادن جایگاه شغلی و پاسخگویی می‌ترسند.

این کارشناس فرهنگی در پایان خاطرنشان کرد: ما از بیان حقایق کشور هم ممنوع هستیم و حتی بعد از ۴۳ سال روایت‌های متعلق به نظام جمهوری اسلامی را در سینما نمی‌توانیم بیان کنیم‌. برای این موضوع سینما نیاز به یک نهاد بالادستی دارد. همچنین لازم است تغییر نگاه در مدیران ارشد اتفاق بیفتد تا بتوان به مسائلی پرداخت که پیش از این در سینما امکان آن وجود نداشت.

پایان پیام/