نگاهی به شبکه جاسوسی امارات متحده عربی؛ از عربستان تا سومالی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، نام امارات متحده عربی در سال‌های اخیر در پرونده‌های جاسوسی بارها شنیده شده است و ابوظبی تلاش زیادی برای توسعه بخش اطلاعاتی و امنیتی خود صرف کره و صدها افسر غربی را به خدمت خود در آورده تا یک شبکه جاسوسی بزرگ برای این کشور تشکیل دهند و همزمان افسران امنیتی خود را تحت آموزش قرار داده است. به نوشته وبگاه عدن نیوز، دولت امارات همچنین اقدام به عقد قراردادهایی برای خرید تجهیزات جاسوسی و فناوری‌های مرتبط کرده که آخرین آن نرام‌افزار جاسوسی پگاسوس است که ابوظبی از شرکت اسرائیلی NSO خریداری کرده و دهها هزار تلفن همراه را به وسیله آن هک کرده است. در این راستا برای آن که این شبکه جاسوسی تحت نفوذ قرار نگیرد و بر علیه دایره قدرت استفاده نشود، دولت امارات «خالد بن محمد بن زاید» پسر محمد بن زاید را در رأس آن قرار داده است. شبکه جاسوسی امارات در این سال‌ها فقط کشورهای همسایه را در بر نگرفته است، بلکه ظبق گزارش‌ها و تحقیقات صورت گرفته مقامات ابوظبی در بسیاری از کشورها از جمله سومالی، تونس، لیبی، ترکیه و فلسطین نیز اقدام به تشکیل شبکه جاسوسی کرده‌اند. برنامه جاسوسی امارات خبرگزاری رویترز در سال ۲۰۱۹ افشا کرد که دولت امارات در سال ۲۰۰۸ با کمک مقامات اطلاعاتی سابق آمریکا یک برنامه جاسوسی تنظیم کرده‌اند که تحت اشراف پسر محمد بن زاید قرار دارد. طبق تحقیقات رویترز، این برنامه جاسوسی تحت عنوان «Dread» نام دارد که مرکز آن در فرودگاه متروکه «البطین» در ابوظبی قرار دارد. از این رو فردی به نام «ریچارد کلارک»، از مقام‌های سابق آمریکا در زمینه مبارزه با تروریسم در سال ۲۰۰۸ به امارات در تشکیل یگانی برای جاسوسی‌های سایبری کمک کرده است. یگان مخفی که کلارک به تشکیل آن کمک کرد «اداره تحلیل، بهره‌برداری، توسعه و تحقیقات» نام گرفت. این اداره با نام سرواژه‌ای که از قرار گرفتن حروف ابتدایی آن در زبان انگلیسی در کنار یکدیگر درست شده به عنوان DREAD (به معنی وحشت، ترس) نیز شناخته می‌شود. اما برنامه جاسوسی امارات که در ابتدا برای مقابله با تروریسم تشکیل شده بود، با آغاز رویدادهای موسوم به «بهار عربی» منحرف شد و تغییر ماهیت داد. اماراتی‌ها که از سرایت اعتراضات دیگر کشورهای عربی به کشورشان هراس داشتند، از برنامه جاسوسی خود برای تحت پیگرد قرار دادن مخالفان و جاسوسی از تلفن همراهشان و حتی جاسوسی از فعالان مدنی دیگر کشورها بهره بردند. پزشکان جاسوس در ژوئن ۲۰۱۴ وبسایت الجمهور امارات به نقل از منابع داخلی در جنبش حماس جزئیات عجیبی از بازداشت یک جاسوس اماراتی در غزه منتشر کرد. به گفته مقامات حماس یک هیأت هلال احمر اماراتی که به بهانه ارائه کمک‌های بشردوستانه وارد غزه شده بود، تلاش داشت اطلاعاتی را از غزه برای اسرائیل جمع‌آوری کند. این هیأت متشکل از ۵۰ پزشک به بهانه ساخت یک بیمارستان صحرایی وارد غزه شده بود، اما سازمان امنیتی حماس کشف کرد که عمده این پزشکان به عنوان افسر اطلاعاتی برای امارات کار می‌کنند و مأموریتشان جمع‌آوری اطلاعات از مواضع عزالدین قسام و سکوهای پرتاب راکت بود. ابوظبی در آن زمان تلاش کرد تا با واسطه‌گری «محمد دحلان» از اعضای سابق جنبش فتح موضوع را فیصله دهد. تیم جاسوسی در عمان کشور عمان دیگر مقصد جاسوسان اماراتی بود. این کشور در ژانویه ۲۰۱۱ توانست یک شبکه جاسوسی اماراتی را که قصد اقدام علیه خاندان سلطنتی داشت را کشف و منهدم کند. خبرگزاری رسمی عمان که این خبر را درج کرده بود، اطلاعات و جزئیات دیگری از این رخداد نداد. پس از آن این موضوع با نام «هسته جاسوسی اماراتی» در رسانه‌ها معروف شد و دادگاه عمان نیز پنج تن از اعضای این گروه را چهار نفرشان اماراتی و یک نفرشان عمانی بود را محکوم کرد.  جاسوسی امارات از عمان به این جا ختم نشد و «یوسف بن علوی» وزیر خارجه سابق عمان در مارس ۲۰۱۹ در یک مصاحبه گفت که مأموران امنیتی عمان یک گروه جاسوسی مرتبط با یکی از کشورهای همسایه را بازداشت کرده‌اند. او اشاره‌ای به نام آن کشور همسایه نکرد و فقط گفت که این مسائل بین همسایگان رخ می‌دهد. شبکه جاسوسی در سومالی اما در سومالی، کشوری که با تهدیدات ارضی بزرگ مواجه است و اخیرا از جنگ داخلی رها شده، امارات فعالیت وسیعی دارد. نیروهای امنیتی سومالی در می ۲۰۱۹ یک شبکه جاسوسی اماراتی را بازداشت کردند. اماراتی‌ها از سال ۲۰۱۴ برنامه آموزش نیروهای نظامی سومالی را اجرا می‌کردند، اما پس از این که مقامات سومالی مبلغ ۹.۶ میلیون دلار را در تاریخ هشت آوریل ۲۰۱۸ از داخل یک هواپیمای اماراتی در فرودگاه موگادیشو کشف کردند، برنامه آموزش نیروهای نظامی امارات نیز لغو شد. ابوظبی همچنین چند سالی است که به دنبال تسلط بر باب‌المندب برای تحت نظر داشتن شاخ آفریقاست. تونس، مقصد دیگر جاسوسان اماراتی در ژانویه ۲۰۱۸ وبسایت «اسرار عربیه» نوشت که به اسنادی دست یافته است که نشان می‌دهد دولت امارات متحده عربی در تشکیل یک شبکه جاسوسی بزرگ در تونس دست دارد و سازمان امنیت کشور امارات این شبکه جاسوسی را با هدف تأثیرگذاری بر فضای سیاسی تونس دایر کرده است. این وبسایت نوشت که اسناد و نامه‌هایی که بدان دست یافته نشان می‌دهد که شخصیت‌های مهمی در تونس از جمله «محسن مرزوق» مرد شماره دو حزب «نداء تونس» با اماراتی‌ها همکاری می‌کنند. این شبکه جاسوسی از «الباجی قاید السبسی» رئیس‌جمهور تونس و حزب «نداء تونس» و همچنین حزب «النهضه» و نمایندگان پارلمان تونس جاسوسی می‌کرد. برادر بزرگ نیز در امان نماند عربستان سعودی به عنوان برادر بزرگ امارات و همپیمان راهبردی این کشور نیز از جاسوسان اماراتی در امان نمانده است. «عیدروس عبد الوارث» روزنامه‌نگار یمنی که به مدت ۱۷ سال در روزنامه «البیان» امارات کار می‌کرد در نوامبر ۲۰۱۷ مستندی به نام «کید الاشقاء» (فریب برادران) منتشر کرد که ثابت می‌کرد امارات متحده عربی در خلال جنگ یمن از عربستان سعودی جاسوسی کرده است. او در این مستند گفت که در سال ۲۰۱۴ در امارات به زندان افتاد و تحت شکنجه‌های شدید قرار داشت و دو و نیم سال در زندان به سر برد. به گفته وی شکنجه‌گران اماراتی حتی همسر و فرزندان او را نیز تهدید کرده بودند تا عبد الوارث هرچه که آن‌ها می‌خواهد را به زبان آورد. یکی از خواسته‌های اماراتی‌ها ارائه اطلاعاتی از وضعیت مرز یمن و عربستان و نقاط حساس در آن و همچنین سرمایه‌گذاری‌های قطر و ترکیه در یمن بود. تیم ترکیه در اکتبر ۲۰۲۰ سازمان امنیت ترکیه فردی را بازداشت کرد که در حال جاسوسی معارضان و روزنامه‌نگاران عرب مقیم در ترکیه برای امارات بود. وی با نام «احمد الاسطل» ۴۵ ساله و یک فلسطینی اهل غزه بود که پاسپورت اردنی به همراه داشت. به نوشته تی آر تی، «احمد الاسطل» که به مدت هفت سال در ترکیه به سر می‌برد، خود را یک روزنامه‌نگار مخالف اماراتی و عضو اخوان‌المسلمین جا زده بود. فایرفاکس علیه امارات ش‌رکت بنیاد موزیلا که مرورگر فایرفاکس را عرضه کرده است در تاریخ ژانویه ۲۰۱۹،  با استناد به گزارش‌هایی از برنامه جاسوسی امارات، از سپردن بخشی از امنیت سیستم خود به این کشور خودداری کرد. موزیلا در بیانیه‌ای گفت که نمی‌پذیرد امارات به عنوان تأمین کننده امنیت اینترنتی کار ارائه مجوز به سایت‌هایی که می‌خواهند از فایرفاکس استفاده کنند را بر عهده بگیرد. به گفته موزیلا، شرکت «دارک متر» که بازوی تجاری بخش سایبری در دستگاه اطلاعاتی امارات محسوب می‌شود و قصد دارد بخشی از امنیت فایرفاکس را بر عهده بگیرد، در برنامه‌های جاسوسی دولت امارات دست دارد و از این رو صلاحیت لازم را ندارد. سرمایه‌گذاری گسترده برای جاسوسی از شهروندان مؤسسه اسکای لاین در دسامبر ۲۰۱۸ نوشت که دولت امارات مبالغ وسیعی را برای جاسوسی از شهروندانش هزینه کرده است. طبق این گزارش دولت امارات ۴۰۰ کارشناس حوزه جاسوسی را از کشورهای مختلف جهان به استخدام در آورده است تا از شهروندانش جاسوسی کنند و همچنین صفحات مجازی مخالفان خارج‌نشین را هک کنند. اسکای لاین همچنین نوشت که اماراتی‌ها همکاری تنگاتنگی با هکرهای آمریکایی دارند. همکاری با شرکت اسرائیلی NSO روزنامه انگلیسی «گاردین» گزارش کرد که یکی از اعضای مجلس اعیان انگلیس در بین بیش از ۴۰۰ نفری است در بین بازه ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ هدف حمله جاسوس افزار صهیونیستی موسوم به «پگاسوس» قرار گرفته است. این روزنامه انگلیسی گزارش کرد که تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که دولت اصلی که مسئول انتخاب شماره‌ تلفن‌ افراد خاص برای جاسوسی توسط پگاسوس بوده، امارات متحده عربی است. طبق این گزارش، امارات عربی متحده یکی از ۴۰ کشوری است که به جاسوس افزار شرکت صهیونیستی «NSO» دسترسی داشته است و این جاسوس افزار قابلیت هک و کنترل محرمانه گوشی‌های موبایل را دارا است. طبق این گزارش، دبی، شهر اماراتی تحت حاکمیت شیخ محمد بن راشد آل مکتوم نیز ظاهراً یکی از مشتریان شرکت NSO بوده است. انتهای پیام/