آسیای مرکزی و افغانستان جدید؛ لزوم درک تغییرات و ماهیت تحولات

به گزارش خبرنگار دفتر منطقه‌ای خبرگزاری فارس، «قادر ملک‌اف» اسلام شناس و متخصص در حقوق اسلامی و فقه و عضو شورای علمای قرقیزستان، در صفحه فیس بوک خود در مورد وضعیت افغانستان و تأثیر آن بر کشورهای آسیای مرکزی نظرش را به اشتراک گذاشت. وی در مطلب خود آورده است: وضعیت افغانستان منجر به تغییرات جدی در وضعیت نظامی-سیاسی آسیای مرکزی، و شکل گیری برخی تهدیدهای جدید علیه امنیت ملی و منطقه‌ای و تغییر ماهیت آن خواهد شد. در حال حاضر، کمربند بی ثباتی از طریق افغانستان ایجاد می‌شود و اول از همه، بی ثباتی در مرزهای دولتی تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و چین و همچنین تهدید علیه منافع روسیه است. مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در واشنگتن بر اساس تجزیه و تحلیل اعلام کرده اولین و اصلی‌ترین تهدید برای منافع ایالات متحده آمریکا در سطح جهانی، چین است، سپس روسیه و ایران که به عنوان یک تهدید منطقه‌ای در نظر گرفته می‌شوند که محل تلاقی هر سه تهدید آمریکا در آسیای مرکزی است. گسترش احتمالی بی ثباتی از افغانستان به کل آسیای مرکزی دور از ذهن نیست.  تشدید رقابت ژئوپلیتیکی بازیگران بزرگ منجر به تشدید جنگ اطلاعاتی می‌شود. اما از آنجایی که اکثر کشورهای آسیای مرکزی از چنین قابلیت‌های مادی ، فنی و فکری برخوردار نیستند، مشارکت آنها با جنگ اطلاعات مساوی خواهد شد. این  امر جدید کشورهای منطقه را وادار می‌کند تا مسائل امنیتی را در درجه اول قرار دهند. علاوه بر این، تجربه پیامدهای وحشتناک بی‌ثباتی سیاسی در ذهن و فکر رژیم‌های سیاسی سکولار در منطقه، به مشکل ثبات و امنیت و اصولاً به بودن و نبودن این رژیم‌ها گره خورده و دولت‌های ملی و نقشه سیاسی این کشورها را به مخاطره می‌اندازد. در این مورد، سوالات زیادی پیش می‌آید؛ نخبگان سیاسی چگونه تغییرات منطقه را درک می‌کنند و آیا از اهمیت تغییرات و ماهیت فرآیندها مطلع هستند؟ با توجه به اینکه در میان تهدیدهای شناسایی شده، علاوه بر فعال شدن عوامل خارجی تأثیرگذار در منطقه مانند مشارکت قدرت‌های جهانی در مسائل عدالت اجتماعی و سیاسی ، مبارزه با فساد و آزادی رسانه‌ها نیز مطرح است. بنابراین در چنین شرایطی گفت و گو مهم است، افزایش اعتماد شهروندان به دولت، جستجوی عوامل اتحاد بین گروه‌های مختلف مذهبی، در چارچوب دولت ملی و حاکمیت آن می‌تواند از تنش‌های بعدی جلوگیری کند. انتهای پیام/ح