راز بهتر دویدن؟ حواستان را پرت کنید!

تمرکز بر صداها و مناظر خارجی به‌جای آنچه در بدن شما می‌گذرد، موجب می‌شود دویدن راحت‌تر شود و عملکرد افزایش پیدا کند.

برای اینکه دویدن راحت‌تر به‌نظر برسد، سعی کنید به هر چیزی به جز بدن خود توجه کنید. این توصیه مبتنی بر مطالعه جدیدی درمورد راه‌هایی است که در آن نحوه تمرکز ما حین تحرک می‌تواند روی احساس ما حین تحرک تأثیر داشته باشد.

به گزارش نیویورک تایمز، مطالعه جدید کوچک و شامل دوندگان زن مبتدی بود، اما یافته‌ها نشان می‌دهد هرچه دوندگان بیشتر به بدن خود توجه کنند، دوندگی آن‌ها می‌تواند ازنظر جسمی و روانی خسته‌کننده‌تر ‌شود. برعکس، هرچه دوندگان حواس خود را از کاری که بدنشان انجام می‌دهد، بیشتر پرت کنند، دویدن ممکن است برای آن‌ها راحت‌تر شود و عملکرد آن‌ها بهتر شود. این یافته‌ها می‌تواند برای بسیاری از دونده‌های حرفه‌ای و همچنین می‌تواند برای هریک از ما که می‌خواهیم بدانیم چگونه تمرینات خود را تا حد ممکن قابل تحمل کنیم، مفید باشد.

همان‌طور که بیشتر ما از روی تجربه می‌دانیم، ورزش همیشه به شکل نامحدود سرگرم‌کننده نیست. وقتی شروع به حرکت می‌کنیم و ضربان قلب و تنفس ما سریع می‌شود و عضلات ما خسته می‌شوند، ورزش می‌تواند ازنظر جسمی ناراحت‌کننده باشد. اگرچه هنوز به‌طور کامل مشخص نیست که بهترین روش کنار آمدن با این ناراحتی چیست، به‌طوری‌که بتوانیم انگیزه خود را حفظ کنیم و درنهایت در ورزش یا فعالیت انتخابی خود بهتر شویم.

بسیاری از مربیان و همراهان ورزش به شما می‌گویند به آنچه درون بدن شما اتفاق می‌افتد و روی فیزیک بدن خود تمرکز کنید. همچنین، ممکن است به شما گفته شود که حین حرکت به نفس‌های خود گوش کنید یا تعداد قدم‌های خود را در هر دقیقه بشمرید یا درمورد فرایند بلند کردن زانو با هر گام فکر کنید. اما برخی از پژوهش‌های انجام‌شده روی ورزشکاران نشان می‌دهد توجه جدی به بدن و مکانیسم‌های آن ممکن است راه نادرستی برای حرکت راحت‌تر و داشتن حس بهتر حین ورزش باشد.

مقاله‌های مرتبط:آیا دویدن برای زانوها مضر است؟برای افزایش طول عمر چقدر باید دوید؟چرا مغز انسان به ورزش نیاز دارد

به‌عنوان مثال، در مطالعه‌ای از سال ۲۰۰۳، گلف‌بازان ماهر وقتی درمورد نحوه ضربه‌زدن به توپ فکر نمی‌کردند، درمقایسه‌با زمانی که به این مسئله فکر می‌کردند، ضربه‌ی بهتری می‌زدند. علاوه‌بر‌این، فوتبالیست‌های ماهر وقتی ذهنشان سرگردان بود، بدون زحمت از بین مخروط‌ها دریبل می‌زدند، اما اگر به عملکرد پای خود توجه می‌کردند، معمولا مرتکب خطا می‌شدند. (اگرچه‌ بازیکنان تازه‌کار زمانی توپ را بهتر رد می‌کردند که درمورد کار خود فکر می‌کردند که احتمالا به این دلیل بود که آن‌ها هنوز به‌خوبی دریبل زدن را یاد نگرفته بودند).

این نتایج به‌طورکلی با تئوری فراگیری در علم ورزش به نام «فرضیه عمل محدودشده» سازگار است. طبق این فرضیه، بدن ما نسبت‌به ذهن آگاه ما بهتر می‌داند که چگونه حرکت کند. این تئوری می‌گوید هرچه بیشتر روی بدن خود تمرکز کنیم یا آگاهانه به بدن خود بگوییم چه کاری انجام دهد، از روان بودن و کارآمدی حرکات ما کاسته می‌شود.

ایده فوق در مطالعات دیگر با افرادی که فعالیت‌های متنوعی را انجام می‌دادند، تأیید شده است. برای مثال، در مطالعه‌ای از سال ۲۰۱۷، ۴۴ داوطلب زمانی که به جای روش‌های درست پریدن، روی محل فرود تمرکز می‌کردند، پرش بهتری داشتند. به‌طورمشابه، مطالعه از سال ۲۰۱۱ روی تمرین با وزنه، ۲۷ مرد و زن وقتی درمورد چگونگی بلند کردن وزنه فکر نمی‌کردند، عضلات بازوی خود را در جریان حرکت جلو بازو به‌طور کامل‌تری فعال می‌کردند، یعنی تمرینات آن‌ها مؤثرتر بود. در مطالعه‌ای از سال ۲۰۱۵ که روی قایق‌رانان رقابتی انجام شد، ۱۵ ورزشکار وقتی اجازه دادند ذهنشان تقریبا به هرچیز دیگری نسبت‌به احساسی که پاهای آن‌ها حین پارو زدن داشت، توجه کند، به‌طور کارآمدتری پارو زدند.

اینکه آیا دینامیک مشابهی ممکن است در ورزش‌های استقامتی مانند دو استقامت وجود داشته باشد، مشخص نبوده است. بنابراین، پژوهشگران دانشگاه تنسی آمریکا و دانشگاه شهید بهشتی تهران تصمیم گرفتند تا بررسی کنند که آیا اگر دونده‌ها حواسشان پرت باشد، عملکرد بهتری دارند یا زمانی که به آنچه درون بدنشان اتفاق می‌افتد، توجه کنند.

پژوهشگران ۱۲ زن جوان را در مطالعه به کار گرفتند. (مطالعه در ایران انجام شد که در آن مطالعه مردان و زنان با هم میسر نبود، بنابراین دوندگان مرد در مطالعه شرکت نداشتند.) زنان شرکت‌کننده در مطالعه سالم، فعال و آشنا به دویدن بودند، اگرچه هیچ‌کدام به‌طور منظم نمی‌دویدند.

پژوهشگران زنان را به آزمایشگاه خود دعوت کردند تا آمادگی جسمانی آن‌ها و حداکثر سرعت دویدن روی تردمیل را اندازه‌گیری کنند. در بازدیدهای بعدی، زنان هر بار شش دقیقه درحد ۷۰ درصد حداکثر سرعت خود می‌دویدند، درحالی‌که دانشمندان مصرف اکسیژن، میزان لاکتات درون خون و احساس آن‌ها درمورد دشواری دویدن را تحت نظارت داشتند.

در یکی از جلسات، به‌عنوان راهی برای توجه به درون بدن خود، زنان به‌شدت روی عضلات پای خود تمرکز کردند. در جلسه دیگر، آن‌ها تعداد قدم‌های خود را شمارش کردند، بنابراین تمرکز آن‌ها درحالی‌که هنوز روی بدنشان بود، کلی‌تر و خارجی‌تر بود. در نوبت سوم، آن‌ها اعداد را به شکل معکوس می‌شمردند و ذهن خود را از بدن خود دور کردند. آن‌ها در جلسه چهارم فیلمی از بازی بسکتبال را تماشا می‌کردند که حواس‌پرتی آشکاری بود که توجه آن‌ها را به‌طور کامل از دویدن دور کرد.

وقتی دانشمندان واکنش‌های جسمی و عاطفی را به هر نوبت دویدن مقایسه کردند، دریافتند که تماشای ویدئو به خوبی جای توجه به بدن را گرفته بود. زنان هنگام تماشای بسکتبال کمترین مقدار اکسیژن را مصرف کردند و کمترین میزان لاکتات را تولید کردند و بیشترین حواس‌پرتی را داشتند. در این شرایط، دویدن آن‌ها ازنظر فیزیولوژیکی با کمترین هزینه همراه بود. آن‌ها همچنین به پژوهشگران گفتند که وقتی ویدئوها را تماشا می‌کردند، فشار کمتری را احساس می‌کردند. از طرف دیگر، وقتی حین دویدن زمانی به عضلات خود توجه می‌کردند، سخت‌ترین حالت را تجربه می‌کردند. استراتژی‌های دیگر بین این دو حالت قرار داشت.

جارد پورتر، استاد حرکات انسان از دانشگاه تنسی که بر انجام مطالعه نظارت داشته است، گفت، در اصل، بدترین استراتژی برای دوندگان فکر کردن درمورد حرکاتشان بود. گزینه‌ی بسیار بهتر این بود که به هر چیز دیگری به جز بدن خود فکر کنند.

البته مانند بیشتر مطالعاتی که درزمینه‌ی ورزش انجام می‌شود، مطالعه کوچک بود و فرضیه عمل محدودشده همچنان درحد تئوری باقی می‌ماند. اما به‌گفته‌ی دکتر پورتر، همان‌طور که یافته‌های حاضر نشان می‌دهد، حواس‌پرتی‌ها می‌توانند دویدن ما را خوشایندتر و احتمالا سریع‌تر کنند.

بنابراین، با استفاده از هدفون می‌توانید حین دویدن موسقی یا پادکست گوش کنید (البته برای ایمنی به تردد انسان‌ها و وسایل نقلیه اطراف خود توجه داشته باشید)، به آواز پرندگان گوش دهید یا به مناظر اطراف خود توجه کنید. هنگام دویدن روی تردمیل نیز می‌توانید تلویزیون تماشا کنید.

بی‌تردید عوامل زیادی در عملکرد مؤثر ما در ورزش و میزان لذت بردن ما از تمرینات ورزشی نقش دارند. مطالعه‌ی جدید دوره‌های کوتاه دویدن را در دونداگان زن بی‌تجربه جوان بررسی کرده است. این مطالعه نشان نمی‌دهد که آیا همین نتایج در افراد مسن‌تر، مردان، دوندگان باتجربه یا افراد فعال در ورزش‌های استقامتی دیگر مانند دوچرخه‌سواری و شنا نیز مشاهده خواهد شد. اما به‌گفته‌ی دکتر پورتر، دلیل علمی وجود ندارد که فکر کنیم چنین تأثیری وجود ندارد.

مطالعه جدید در مجله‌ی Motor Learning and Development منتشر شده است.