دیروز افغانستان امروز اوکراین؛ «پشیمانی» حاصل اعتماد به آمریکا و غرب
به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، به دنبال عملیات نظامی روسیه در اوکراین و تنها ماندن کی‌یف به‌رغم اعتماد به کشورهای غربی، روایت‌ها درباره ماجرای مشابه برای دولت گذشته افغانستان و فرار اشرف غنی از این کشور برجسته شده است.
پس از آنکه «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین از پشتیبانی و حمایت کشورهای غربی و آمریکا در حمایت از این کشور مقابل روسیه انتقاد کرد، بار دیگر سیاست‌های مافیایی آمریکا در کشورهای مختلف در براندازی و سرکار آوردن روسای جمهور نمایان شد.
نمونه اخیر آن که می‌توان اشاره کرد اشرف غنی، رئیس جمهور فراری افغانستان بود که در مرداد ماه سال جاری با رسیدن طالبان به دروازه‌های کابل، شبانه از این کشور گریخت.
وی چند روز بعد در مصاحبه‌ای دلیل اصلی شکست دولت خود را اعتماد به غرب و متحدان بین المللی عنوان کرد و از این کار خود ابراز پشیمانی کرد.
همزمان با غنی بسیاری از دولتمردان افغانستانی نیز از بسیاری اقدامات آمریکا در روی کار آمدن اشرف غنی به‌عنوان رئیس‌جمهور پرده برداشتند و این کشور را متهم به ایجاد هرج و مرج و نابسامانی در افغانستان کردند.
با نگاهی به فروپاشی دولت‌های متحد و نزدیک آمریکا از جمله قذافی در لیبی، صدام حسین در عراق، اشرف غنی در افغانستان و اخیرا زلنسکی در اوکراین نشان می‌دهد که سیاست اتکا به کشورهای غربی و آمریکا و دوری از مردم یکی از مهترین شکست‌های این دولت‌ها بوده است.
تحمیل دولت‌های دست نشانده و عدم توجه به خواست مردم از سوی آمریکا
انفجار برج‌های دوقلو در آمریکا که القاعده عامل آن شناخته شد، حمله آمریکا به افغانستان را در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در پی داشت و از همان ابتدای مداخله در افغانستان، آمریکا و متحدانش از یک استراتژی دولت سازی از بالا به پایین و تاکید بر حمایت بی‌چون و چرا از دولت‌های دست نشانده تاکید داشتند.
ارتش آمریکا با تشویق بسیاری از کارشناسان و نظریه‌های منسوخ شده، تحمیل دولت دست نشانده را همچون یک مشکل مهندسی طرح کرد که بر اساس آن افغانستان فاقد نهادهای دولتی، نیروی امنیتی فعال، دادگاه‌ها و بوروکرات‌های آگاه بود. بنابراین راه حل، سرازیر کردن منابع و انتقال تخصص از خارج فرض شد.
سازمان‌های غیردولتی و نهادهای غربی برای کمک به شیوه خود (چه مردم خواستار آن باشند یا نه) به آنجا رفتند و از آنجا که کار آنها به حدی از ثبات نیاز داشت، سربازان خارجی و عمدتا عضو ناتو و همچنین پیمانکاران خصوصی برای حفظ امنیت به کار گرفته شدند و در نهایت خروجی این سیاست تنها گسترش فساد و فقر روز افزون مردم افغان بود.
طولانی‌ترین جنگ آمریکا، جنگ و اشغالگری در دوران چهار رئیس‌جمهور این کشور در نهایت بعد از صرف هزینه‌ای سرسام‌آور و از دست رفتن ده‌ها هزار جان، این روزها به شکلی تحقیرآمیز برای آمریکا به پایان یافت.
آمار رسمی دولت آمریکا هزینه صرف شده از زمان آغاز جنگ افغانستان را حدود ۸۸۷ میلیارد دلار برآورد می‌کند اما پروژه «هزینه‌های جنگ» دانشگاه براون تخمین زده که هزینه کلی این جنگ ۲.۲۶ تریلیون دلار بوده است. صرف هزینه بالغ بر دو تریلیون دلار در ۲۰ سال گذشته به معنی صرف مبلغ ۳۰۰ میلیون دلار در روز به مدت دو دهه در این جنگ است.
هزینه‌های انسانی جنگ افغانستان و چپاول دارایی‌های این کشور
طبق داده‌های پروژه هزینه‌های جنگ در دانشگاه براون که هزینه‌های پنهان جنگ‌های پس از ۱۱ سپتامبر را مستند می‌کند، از سال ۲۰۰۱ تا نیمه ماه آوریل امسال، بیش از ۲۴۱ هزار نفر در نتیجه مستقیم جنگ افغانستان کشته شده‌اند که شامل دست‌کم ۷۱ هزار و ۳۴۴ غیرنظامی می‌شود. این آمار کلی، مرگ‌ومیرهای ناشی از بیماری، نداشتن دسترسی به غذا، آب، زیرساخت یا سایر پیامدهای غیر مستقیم جنگ را شامل نمی‌شود.
بر اساس آمار سازمان ملل متحد، این جنگ همچنین دو میلیون و ۷۰۰ افغان را مجبور به فرار به خارج از کشور کرده که بیشتر آنها به ایران، پاکستان و اروپا رفته‌اند. چهار میلیون نفر دیگر هم در داخل افغانستان آواره شده‌اند.
شکست جاه‌طلبی‌های آمریکا در جنگ ۲۰ ساله، مردم و ارتش افغانستان را در وضعیتی قرار داد که به دنبال پیشروی طالبان هیچ انگیزه‌ای برای ایستادگی در دفاع از دولت فاسد کشورشان نداشتند.
حتی خروج آمریکا هم برای مردم افغانستان هزینه داشته و در انفجارهای اطراف فرودگاه کابل ده‌ها نفر از شهروندان این کشور به همراه ۱۳ نظامی آمریکایی کشته شدند.
خروج بی‌برنامه که مردم افغانستان را متحمل خسارات زیان‌باری از جمله اقتصاد در آستانه ورشکستی و مشکلات معیشتی فراوان کرد، بار دیگر ثابت کرده آمریکا قابل اتکا نیست.
از سوی دیگر مسدودی و چپاول میلیاردها دلار از ذخایر بانک مرکزی افغانستان که متعلق به مردم این کشور است، نمونه‌ای دیگر از اقدامات رژیم مافیایی آمریکا پس از خروج فاجعه‌بارش از افغانستان است.
علی‌رغم سکوت سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای غربی در محکومیت این اقدام جو بایدن، مردم افغانستان اما در مقابل این دست‌درازی آمریکا سکوت نکرده و با برپایی تظاهرات‌هایی شعار «مرگ بر آمریکا» سر دادند.
توافق آمریکا و طالبان بدون حضور دولت افغانستان در قطر
آخرین ضربه را آمریکا به دولت افغانستان در دوحه قطر و بدون حضور این دولت در مذاکره با طالبان وارد کرد. براساس توافق دوحه نیروهای خارجی از افغانستان در قبال به سرانجام رسیدن توافق بین الافغانی، قطع ارتباط با القاعده و آتش‌بس خارج می شدند، اما نیروهای آمریکای در نهایت به دستور سریع بایدن بدون پیش شرط از افغانستان خارج شدند.
مقام‌های ارشد دفاعی آمریکا گفتند که ریشه های سقوط افغانستان به دست طالبان به توافقی که دولت سابق آمریکا با طالبان امضا کرد برمی گردد.
ژنرال فرانک مکنزی فرمانده سنتکام (فرماندهی مرکزی ایالات متحده) گفت که آن توافق “تاثیری واقعا زیانبار” بر دولت و ارتش افغانستان داشت.
در نهایت طالبان توانستند یک‌ونیم سال بعد از توافق دوحه وارد کابل شوند. با ورود طالبان به ارگ ریاست جمهوری در شامگاه پانزده آگوست ۲۰۲۱ ششمین نظام در پنج دهه گذشته در افغانستان سقوط کرد.
اشرف غنی: اعتماد به آمریکا موجب سقوط افغانستان شد
به دنبال تسلط طالبان بر افغانستان و فرار رئیس جمهور این کشور به امارات، اشرف غنی در اولین گفت‌وگوی رسمی خود با یک رسانه انگلیسی گفت که دلیل اصلی سقوط افغانستان، اعتماد او به شرکای بین‌المللی از جمله آمریکا بود.
وی در این مصاحبه گفت : «در مورد من کاملا سیاه‌نمایی کردند. هیچ وقت به ما فرصت ندادند که با آنها [طالبان] بنشینیم. خلیلزاد با آنها [طالبان] نشست. این مسأله آمریکایی شد. ما را کنار گذاشتند.»
اشرف غنی همچنین گفت که تنها دقایقی پس از آن تصمیم به ترک افغانستان گرفت که محافظانش گفتند دیگر امکان حفاظت از او یا پایتخت را ندارند. به‌گفته غنی، محافظانش به او گفتند که طالبان به تعهد خود در خودداری از ورود به کابل عمل نکرده‌اند.
وی اذعان کرد که درک می‌کند مردم افغانستان او را برای سقوط سریع کشورشان به‌دست طالبان سرزنش می‌کنند.
از سوی دیگر «زلمی خلیلزاد» نماینده ویژه پیشین آمریکا در افغانستان نیز اخیر در سالگرد توافق دوحه با طالبان گفته است که آمریکا می‌خواست براساس یک توافق از افغانستان خارج شود. او اضافه کرده است که امریکا موفق به دست‌یابی به چنین توافق شد؛ اما حکومت پیشین افغانستان و طالبان نتوانستند به یک تفاهم سیاسی دست یابند.
خلیلزاد افزوده است که حکومت اشرف غنی براساس یک محاسبه اشتباه، مذاکرات را جدی نمی‌گرفت و وقت‌کُشی می‌کرد. به‌گفته وی، حکومت پیشین افغانستان منتظر تغییر حکومت در امریکا بود تا بلکه سیاست واشنگتن در قبال خروج تغییر کند.
نماینده پیشین آمریکا با اشاره به مقاومت اوکراین در برابر «تهاجم روسیه»، گفته است: حکومت افغانستان می‌توانست از اسلحه و سربازانی که داشت استفاده‌ی بهتر کند.
خلیلزاد اذعان کرده است که آمریکا نیز در قبال وضعیت افغانستان مرتکب اشتباه شده است. او گفته است: «حکومت امریکا می‌توانست خروج نیروهای خود را مشروط به وضعیت کند؛ اما آن قدر دل‌سرد شد که بدون شرایط توافق سیاسی دوحه، خارج شد.»
آیت‌الله خامنه‌ای: دولت گذشته افغانستان به دلیل اعتماد به غرب شکست خورد
آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران اخیرا در سخنانی علت شکست و فروپاشی دولت های منطقه را وابستگی به دولت‌های غربی و به خصوص آمریکا عنوان کردند.
ایشان افزودند: امروز اوکراین نیز قربانی همین سیاست است. آمریکا اوکراین را به این نقطه رساند و با سیاست های اشتباه در این کشور باعث به وجود آمدن وضعیت فعلی شده است. ما البته با جنگ و تخریب در هر جای دنیا مخالفیم و ما مثل غربی‌ها نیستیم که اگرچه بمب را بر روی کاروان عروسی در افغانستان بریزند آن را مبارزه با تروریسم عنوان کنند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران تاکید کردند: دولت‌هایی که دلگرم به آمریکا و اروپا هستند ببینند وضع اوکراین و افغانستان را که هم رییس‌جمهور اوکراین و هم رییس‌جمهور فراری افغانستان بیان کردند که ما به آمریکا و دولت های غربی اعتماد کردیم اما ما را تنها گذاشتند. بنابراین به این ها نمی شود اعتماد کرد. مردم مهم ترین پشتیبان دولت‌ها هستند. و این نکته مهمی است.
بنظر می‌رسد که بحران اوکراین بار دیگر نشان داد که اتکا به کشورهای غربی از جمله آمریکا و ناتو در نهایت امنیتی برای کشورهای منطقه به بار نخواهد آورد و نمونه اخیر آن یعنی افغانستان با وجود داشتن پیمان امنیتی دوجانبه با آمریکا مصداق بارز عدم اعتماد به آمریکاست.
انتهای پیام/ ر