عبور طوفان یمنی از ریاض
حسین محمدی اصل؛ کارشناس مسائل غرب آسیا- هشتمین سال ایستادگی، سال طوفان‌های یمن و دستاوردهای تسلیحاتی، راهبردی پیشرفته‌تر، قدرتمندتر و بازدارنده‌تر در برابر ائتلاف و حامیانش خواهد بود و قطعاً این طوفان از عربستان سعودی عبور خواهد کرد تا درس عبرتی باشد برای قدرت‌های غربی که با دریافت نفت از آل‌سعود، چشم بر کشتار ملت یمن بسته‌اند.
در تاریخ ۲۶ مارس ۲۰۱۵ میلادی، برابر با ۶ فروردین ۱۳۹۴ هجری شمسی، شاهد حملات ائتلافی از کشورهای عربی به سرکردگی سعودیها با عنوان «طوفان قاطعیت» علیه ملت یمن بودیم و این روزها شاهد هشت‌ساله شدن تجاوز این ائتلاف به یمن و تداوم قتل و کشتار شهروندان یمنی هستیم.
این عملیات در آغاز با هدف بازگرداندن «عبدربه منصور هادی» رئیس‌جمهور فراری یمن (که از نزدیکان دولت سعودی بود)، البته علیه ملت، جنبش انصارالله و کمیته‌های مردمی یمن آغاز شد. همه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به جز عمان، به همراه مغرب، مصر، اردن و سودان در حمله سعودیها به یمن مشارکت داشتند.
اهداف آل‌سعود چه بود و چقدر محقق شده است؟
در طول تاریخ یکصد سال گذشته، تسهیل در دسترسی به آب‌های خلیج عدن و تسلط بر تنگه باب‌المندب یکی از آرزوهای بزرگ آل سعود به شمار می‌رفته است، به همین دلیل است که در ابتدای این جنگ، وزیر دفاع سعودی، در اظهاراتی مداخله‌جویانه به خود اجازه داد تا در سایه سکوت و همراهی سازمان ملل و کشورهای غربی، علناً از کشورگشایی و الحاق استان حضرموت و احتمالاً استان المهره به خاک عربستان به عنوان یکی از اهداف اصلی حمله به یمن نام ببرد. همچنین عربستان نفت خود را از طریق تنگه هرمز و تنگه باب‌المندب به خارج صادر می‌کند و در صورتی که تنگه‌های یادشده بسته شوند، صادرات نفت این کشور، عملاً قطع می‌شود. برای رفع این تنگنای ژئوپلیتیک، عربستان به جنوب، چشم دوخته است.
عربستان سعودی در طول این سال‌ها در تلاش بوده است تا علاوه بر اینکه مانع شکل‌گیری یک حکومت مردمی مستقل در یمن بشود، خود را به عنوان قدرت تعیین‌کننده جهان عرب و منطقه به رخ دیگرملت‌ها بکشد و بر اساس تجربه به‌دست‌آمده از شکست گروه تروریستی داعش و استمرار نبرد فرسایشی در یمن، این تئوری با شکست قطعی مواجه شده و اکنون کشوری چون امارات، به‌رغم حضور در فتنه یمن، با طراحی سیاست چندجانبه‌گرایی، راه خود را از حوزه سیاست‌های غلط سعودیها جدا کرده است.
به‌طور کلی مهم‌ترین جهت‌گیری‌های سیاست خارجی آل‌سعود در قبال تحولات سیاسی یمن، بر مبنای محورهایی چون، جلوگیری از سرعت‌یافتن تحولات و تلاش برای مدیریت و کنترل فرآیندها، حفظ ساختار حکومت یمن و تلاش برای به قدرت‌رساندن افراد و جریانات وابسته به سعودی، مقابله با نفوذ جنبش انصارالله و کمیته‌های مردمی در یمن تنظیم شده است.
بارزترین اقداماتی که ائتلاف سعودی طی هشت سال گذشته، انجام داده عبارتند از: محاصره اقتصادی و نظامی، بی‌اعتنایی به هنجارهای حقوقی و انسانی بین‌المللی، کسب حمایت سازمان‌ها و قدرت‌های بین‌المللی، جبهه‌بندی سیاسی و فرقه‌ای، تخریب زیرساخت‌های اقتصادی و دولتی و حمله نظامی و کشتار غیرنظامیان که با وجود این اقدامات، کارنامه دستاوردهای ریاض از این میدان، تقریباً هیچ است زیرا با مقاومت معنادار و مستمر ملت یمن، مواجه شده است.
امروز بر هیچ ناظر و تحلیلگری پوشیده نیست که جنگ یمن، باعث به وجود آمدن بحران در عربستان شده است. ابعاد فاجعه‌آمیز انسانی این بحران، به حدی بوده که تبعات خونریزی‌ها در صعده و صنعاء، وضعیت داخلی و خارجی رژیم سعودی را تحت‌الشعاع قرار داده است.
عربستان سعودی بعد از هفت سال تمام، هنوز نتوانسته است چه با حملات میدانی و چه در چارچوب مذاکره و چالش در عرصه دیپلماتیک، از باتلاق یمن رهایی یابد. حملات نظامی ائتلاف عربی به سرکردگی آل‌سعود که قرار بود نتیجه سریع در پی داشته و با «قاطعیت» همراه باشد، عملاً بدون هیچ دستاوردی در دستیابی به اهداف، با بن‌بست مواجه شده است. سعودیها بر اساس اهداف اعلامی، قصد بازگرداندن «عبدربه منصور هادی» رئیس‌جمهور مستعفی یمن به مقر ریاست جمهوری در صنعاء و دور کردن انصارالله و کمیته‌های انقلابی از مراکز قدرت را داشته‌اند که بعد از ناکامی نظامی در دستیابی به این اهداف وارد میدان مذاکره شدند تا بتوانند حداقل به صورت آبرومندانه خود را از بحرانی که خودساخته بود خارج سازند اما زیاده‌خواهی سعودیها و مقدم‌کردن مطالبات خود و پیش‌شرط تعیین‌کردن برای آغاز مذاکرات باعث شد میز مذاکرات نیز برای سعودیها نتیجه و ثمری در پی نداشته باشد و همچنان بحران برای ریاض تداوم یابد.
در طول این هشت سال، قدرت نرم سعودی نیز تحت‌الشعاع قرار گرفته و پخش تصاویر کودکان و زنان آواره یمنی، چهره محافظه‌کار آل‌سعود را در برابر همه جهانیان کاملاً تخریب کرد و موجب افزایش انزجار افکار عمومی از آل سعود شد. در همین راستا «رابرت جردن» سفیر سابق آمریکا می‌گوید که سعودیها به سبب حملات هوایی خود که تنهااماکن حیاتی و تأسیسات زیربنایی یمن و مخازن سوخت و انبارهای مواد غذایی را هدف قرار می‌دهد، سبب نفرت و انزجار بسیاری از مردم یمن از آنها خواهند شد. علاوه بر این، «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا نیز معتقد است که باید رفتار سعودیها را نرمال کند و تدوام رفتارهای دوران ترامپ، موجب دردسرساز شدن «محمد بن‌سلمان» می‌شود؛ به همین خاطر برای کنترل فضا پرونده ترور «جمال خاشقچی» و «یازده سپتامبر» همچنان روی میز آمریکایی‌ها ورق می‌خورد و برگ باج‌خواهی آنها محسوب می‌شود.
از سوی دیگر، طی این سال‌ها ائتلاف سعودی در این جنگ، از هم فروپاشیده و عربستان سعودی با مهم‌ترین هم‌پیمان خود یعنی امارات و به‌ویژه شیخ‌نشین ابوظبی به ریاست محمد بن زاید آل نهیان، در یمن دچار اختلاف شده‌اند. درگیری‌های شدید میان مزدوران سعودی و اماراتی در جنوب یمن، شاخص بارزی بر پایان این ائتلاف است.
علاوه بر این، ناکامی‌های نظامی عربستان و خسارت‌های مادی سنگینی که جنبش انصارالله به‌ویژه اخیراً به آن وارد کرد موجب خشم و عدم اعتماد شاهزادگان سعودی از «محمد بن سلمان» ولی‌عهد شده که عامل آغاز این تجاوزات بود که همین امر موجب مطرح‌شدن گزینه‌های دیگری برای جانشینی «ملک سلمان» و به وجود آمدن حواشی مختلفی از جمله دستگیری شاهزادگان و سرکوب آنها شد.
پیشرفت‌های قابل ملاحظه و آشکار یمنی‌ها در سلاح پدافند هوایی و توسعه سامانه‌های پدافند هوایی که موفق به رهگیری و انهدام تعداد قابل توجهی از جنگنده‌های آمریکایی عربستان شدند موجب وحشت و درماندگی سعودیها تا همین زمان شده است.
تثبیت معادلات بازدارندگی یمنی‌ها با استفاده از پهپادها و موشک‌های بالستیک و کروز و توانایی منزوی‌سازی سعودی در سطوح امنیتی و سیاسی و تأمین امنیت مرزهای شمالی یمن با عربستان که منجر به تسهیل هدف‌گیری مناطق و مواضع نظامی سعودیها شده و جبهه‌های جدیدی برای پاسخ به تجاوزات دشمن باز کرده است از مهم‌ترین دستاوردهای دو سال گذشته برای جبهه مقاومت یمن محسوب می‌شود.
پدافند هوایی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن از ابتدای تجاوز، حدود ۷۵۰ عملیات برای سرنگونی هواپیماهای دشمن و یا فراری‌دادن آنها انجام داده و همچنین نزدیک به ۴۰۰ فروند هواپیما، جنگنده و بالگرد دشمن را سرنگون کرده است.
نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن، از ابتدای تجاوز سعودیها بیش از ۱۰ هزار تانک، خودرو نظامی، نفربر، خودرو زرهی و بولدوزر دشمن را منهدم کرده‌اند و بر اساس آمارهای منتشرشده، حماقت آل سعود در حمله به یمن از سال ۲۰۱۵ میلادی تا کنون، منجر به کشته‌شدن بیش از ۱۱ هزار افسر و نظامی سعودی و اماراتی شده است. هزار موشک بالستیک طی هفت سال، پایگاه‌های دشمن و تأسیساتش را در هم کوبیده و دشمن باید منتظر همین تعداد و حتی بیشتر از آن، در مدتی بسیارکوتاه باشد. یگان پهپادی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن، از ابتدای تجاوز رژیم سعودی، حدود ۵۰۰۰ عملیات نظامی انجام داده است و همه شواهد نشان می‌دهد که ششمین سال جنگ یمن با سال‌های قبل آن بسیار متفاوت خواهد بود. داشتن سامانه‌های پدافند هوایی که انصارالله بر کارایی و دقت آنها تأکید دارد، ارتش و کمیته‌های مردمی یمن را قادر می‌کند تا عملکرد هواپیماهای آمریکایی عربستان از جمله “F-16” در آسمان یمن را خنثی کنند و این به معنای پایان برتری جنگ هوایی عربستان است.
هشتمین سال ایستادگی، سال طوفان‌های یمن و دستاوردهای تسلیحاتی، راهبردی پیشرفته‌تر، قدرتمندتر و بازدارنده‌تر در برابر ائتلاف و حامیانش خواهد بود .اگر کشورهای متجاوز به جنایات خود ادامه دهند، به جز خسارت، چیزی عایدشان نخواهد شد و آنچه در آینده صورت خواهد گرفت از نظر شکل و مضمون، متفاوت خواهد بود. امارات متحده عربی و عربستان سعودی، منابع نفتی خود را به مصاف پهپادهای دست‌ساز یمنی برده‌اند و این، یعنی بازدارندگی است که حرف اول را می‌زند و بازدارندگی یمنی‌ها قطعاً موجب فروپاشی اقتصاد نفت و امنیت سرمایه، از ابوظبی تا ریاض خواهد شد.
انتهای پیام