رمزگشایی از علت آتش‌سوزی در پارک ارم
در روزهای اخیر آتش‌سوزی در ساختمان مدور و قدیمی کنار دریاچه پارک ارم به سرعت به تیتر یک بسیاری از رسانه‌های کشور تبدیل شد.
رزو جمعه ۱۵ مهرماه ۱۴۰۱، خبری مبنی بر آتش‌سوزی در ساختمانی واقع در پارک ارم منتشر شد. ساختمان مذکور، هتلی است که در دهه پنجاه شمسی و در سال‌های پایانی حکومت پهلوی دوم ساخته شد و پس از انقلاب متروکه ماند. تصویر مدور این ساختمان که شاخصه‌های مدرنیته دوران پهلوی را در ذهن تداعی می‌کرد، به جزیی جدایی‌ناپذیر از هویت پارک ارم و نمای دریاچه آن تبدیل شده بود.
ظاهرا این ساختمان به‌دلیل نا ایمن بودن در حال تخریب بوده است؛ اما آنطورکه روابط عمومی پارک ارم به خبرنگار کجارو گفته به‌علت بی احتیاطی کارگران ساختمانی حریق آتش شد.
هویت تاریخی ساختمان مدور پارک ارم
ساختمان پانزده هزار متر مربعی متروکه‌ای که جمعه پانزدهم مهر ماه در جلوی دیدگان مردم در پارک ارم آتش گرفت، بیش از پنجاه سال سن داشت و زمانی یکی از ساختمان‌های لاکچری ساخته «رحیم علی خرم» سرمایه‌دار ایرانی زمان پهلوی محسوب می‌شد. این ساختمان مدور و تاریخی یعنی هتل ارم (خرم)، دومین ساختمان با هویت تاریخی در شهر تهران است که در این چند روز تخریب شده است. در این راستا، روز پنجشنبه، چهاردهم مهرماه یعنی درست یک روز قبل از آتش گرفتن هتل خرم ساختمان کافه ایران، جواهر تاریخی خیابان انقلاب نیز تخریب شد.
ساختمان هتل خرم در اوایل دهه پنجاه شمسی، هم‌زمان با پارکی تفریحی از سوی «رحیم علی خرم» ساخته شد که نام این مجموعه پس از انقلاب به «ارم» تغییر کرد. هتل خرم در ضلع غربی دریاچه‌ای هشت هکتاری ساخته شده بود.
هتل خرم با زیربنایی به وسعت ۱۵ هزار متر مربع و در چهار طبقه، نمایی دایره‌ای شکل داشت که دارای ۱۷۰ اتاق و سوئیت بود. بنا بر اعلام مجموعه ارم، این هتل بیش از دو دهه بود که بدون استفاده و متروک مانده بود و بارها خواسته شده بود برای مرمت و استفاده دوباره از این هتل، با توجه به محدودیت فضای اقامتی در تهران، اقدامی صورت گیرد.
مجموعه ارم در اطلاعیه‌ای که پس از اطفای حریق منتشر کرده، یادآور شده است:
عملیات تخریب این ساختمان متروکه از دو هفته پیش به‌دنبال چندین اخطار از سوی شهرداری و سازمان آتش‌نشانی مبنی بر ناایمن بودن و مخاطره‌آمیز بودن آن برای مراجعان به این مجموعه تفریحی، پیش از این اطلاع‌رسانی شده و در دست اجرا بود.
مجموعه ارم دهم مهرماه ۱۴۰۱ در اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود:
ناایمن بودن سازه هتل فرسوده ارم، نبود تاسیسات آتش‌نشانی و عدم استحکام آن به گونه‌ای بوده که متولیان ناظر ساختمانی پس از چندین مورد بازدید، طی سه اخطار کتبی در سال جاری تاکید داشتند که نگهداری این بنا دارای مخاطرات جانی و مالی برای مراجعان به این مجتمع تفریحی است. مدیریت مجموعه ارم به‌منظور جلوگیری از هرگونه آسیب و مخاطرات جانی و مالی به شهروندان و همچنین با توجه به قرار نداشتن این بنا در لیست بناهای ثبت میراث فرهنگی، عملیات تخریب این سازه قدیمی را آغاز کرد.
علت وقوع آتش‌سوزی در ساختمان مدور ارم
علت وقوع آتش سوزی در این ساختمان تاریخی که یادآور خاطرات دهه پنجاه شمسی بود، بی احتیاطی کارگرانی که مشغول تخریب آن بوده‌اند اعلام شده است.
سید جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی کشور در خصوص این آتش‌سوزی، گفته بود:
آتش‌سوزی در یک ساختمان متروکه چهار طبقه رخ داده که کارگران در آنجا مشغول کار بودند و در طبقه آخر به‌علت بی‌احتیاطی کارگران آتش‌سوزی اتفاق افتاده است. به‌علت متروکه بودن ساختمان و نبود مردم هیچ‌گونه مصدوم و تلفاتی نیز گزارش نشده و کارگران نیز از محل خارج شده‌اند.
بریرایی، مسئول روابط عمومی پارک ارم نیز در خصوص علت ایجاد این آتش‌سوزی به خبرنگار کجارو گفت:
این ساختمان خیلی قدیمی بوده به ما اخطار داده شده بود که این ساختمان باید تخریب شود، چون ممکن است که آسیب ایجاد کند. به همین دلیل ساختمان در حال تخریب بود که به خاطر سهل‌انگاری یکی از کارگران و به‌دلیل چوبی بودن بخش بزرگی از سازه، این آتش سوزی اتفاق افتاده است.
جایگزین سازه سوخته با یک ساختمان نوساز
آنطورکه مسئول روابط عمومی پارک ارم به خبرنگار کجارو اعلام کرده قرار است پس از تخریب، ساختمان جدید و ایمنی ایجاد شده و تبدیل به یک مرکز با کاربری تفریحی شود. مسئول روابط عمومی پارک ارم در این خصوص به خبرنگار کجارو گفت:
پس از اینکه ساختمان تخریب شود، ساختمانی شبیه همین ساختمان اما با رعایت استانداردهای لازم و ایمن ساخته می‌شود.
وی در خصوص وضعیت سال‌های اخیر ساختمان گفت:
در زمان رژیم سابق این ساختمان ساخته شده بود و در آن زمان حالت مرکز تفریحی و کاربری‌هایی از این دست داشته؛ اما بعد از انقلاب کاربری خاصی نداشته است.
وی در خصوص کاربری آینده این سازه پس از ساخت دوباره به خبرنگار کجارو گفت:
انشا‌الله کاربری تفریحی برای آن در نظر گرفته می‌شود. امکان دارد کاربری چند منظوره از جمله شهربازی پیدا کند. با توجه به اینکه تمرکز پارک ارم بر تفریح است مسلما یک ساختمان بسیار شیک و تفریحی ایجاد می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش که مالک این ساختمان چه نهادی است ابراز داشت:
مالک آن پارک ارم است.
شایان ذکر است پیش از این در خبرها عنوان شده بود که مالک این ساختمان بنیاد مستضعفان است.
برخی از صاحب نظران معتقدند با توجه به اینکه بنای این سازه حدود پنجاه سال قدمت داشته است، شاید بهتر بود با حفظ و مستحکم کردن آن این سازه قدیمی و تاریخی حفظ شود. همچنین این امکان وجود داشت با در نظر گرفتن کاربری فرهنگی ساختمان هتل خرم تبدیل به جاذبه‌ای اثرگذار و با ریشه‌های تاریخی و فرهنگی شود. فراموش نکنیم که ساختمان‌ها راوی تاریخ شهرها هستند و اگر شهری همچون تهران از نشانه‌های تاریخی‌اش خالی شود دیر یا زود هویت خود را از دست خواهد داد.
نظر شما چیست؟ آیا حفظ بناهای تاریخی را بهتر می‌دانید یا فکر می‌کنید ساختمان‌های قدیمی باید جای خود را به سازه‌های جدید بدهند؟