حکیم: جنگ اوکراین باعث افت جایگاه اروپا در نظام بین‌الملل شد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «حمید حکیم» کارشناس امور بین‌الملل با اشاره به متزلزل شدن وحدت در اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، اظهار داشت: فلسفه تشکیل اتحادیه اروپا ایجاد همگرایی و وحدت میان این کشورها بود. اتحادیه اروپا با هدف تبدیل شدن به یک قدرت در برابر آمریکا به وجود آمد. این موضوع هیچ‌گاه از نظر آمریکایی‌ها مطلوب نبود.

وی افزود: آمریکا از تحکیم روابط کشورهای اروپایی هیچ‌گاه استقبال نکرده‌ است. در عوض هر موضوعی که اتحاد کشورهای اروپایی را برهم می‌زد، مورد استقبال آمریکا قرار گرفته است. آمریکایی‌ها معتقد هستند که قدرت اروپا نباید از یک حدی بیشتر شود. جنگ اوکراین مصداق بارز این نوع نگاه آمریکایی‌ها است. این موضوع در محافل اروپایی به دلیل برخی ملاحظاتی که در روابط میان اروپا و آمریکا وجود دارد، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. سایر موضوعات در ذیل این موضوع قرار می‌گیرد.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: مهمترین منفعتی که آمریکا از جنگ اوکراین به دست آورد، خدشه وارد کردن به وحدت اروپاییان بود. فرسایشی و طولانی شدن این جنگ به نفع آمریکایی‌ها است. از سوی دیگر آمریکا تلاش کرد تا تسلط، نفوذ و قدرت روسیه را در محیط پیرامونی آن کشور کم کند. این موضوع اجرای نظریه برژینسکی مشاور اسبق امنیت ملی آمریکا است. برژینسکی زمانی مطرح کرد که مناطق پیرامونی اتحاد جماهیر شوروی سابق و روسیه برای آمریکا دارای اهمیت است. مناطق پیرامونی شوروی سابق شامل اروپای شرقی و حتی کشورهای جنوب شوروی مانند ایران که برای محدود کردن شوروی، برای آمریکا دارای اهمیت بودند. زمانی که شوروی سابق از هم فروپاشید، مناطق پیرامونی شوروی به مناطق پیرامونی روسیه تبدیل شدند. برخی از این کشورها شامل اوکراین، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و به طور کل کشورهای حوزه قفقاز و آسیای مرکزی هستند.

حکیم در ادامه افزود: بر اساس دکترین برژینسکی علاوه بر کاهش نفوذ روسیه در این مناطق، ایالات متحده آمریکا هم باید توان بازیگری خود را در محیط پیرامونی روسیه افزایش دهد. بر همین اساس جنگ اوکراین نمونه‌ای آشکار از اجرای این دکترین توسط آمریکایی‌ها است. این سیاست آمریکایی تنها سبب کاهش قدرت روسیه در محیط پیرامونی خود نمی‌شود، بلکه در روابط روسیه با دیگر کشورها در جهان تاثیرگذار است.

وی عنوان کرد: علاوه بر اینکه به روسیه در این جنگ هزینه‌هایی وارد شده، به کشورهای اروپایی هم هزینه‌های هنگفتی وارد شده است. این دو موضوع در نهایت به نفع آمریکا است. آمریکا در این جنگ نشان داد که منافع این کشور نسبت به هم‌پیمانانش در اولویت قرار دارد. به عبارت دیگر آمریکا منافع خود را به منافع جمعی و هم‌پیمانان خود ترجیح می‌دهد. این شاید نخستین هزینه‌ای بود که اروپا در این جنگ متحمل شد.

این استاد دانشگاه با اشاره به تاریخ همراهی اروپا با آمریکا از بعد از جنگ جهانی دوم، گفت: موارد تاریخی نشان داده که همراهی اروپا با آمریکا همواره برای کشورهای اروپایی هزینه داشته است. اروپا تا پیش از این به دنبال افزایش جایگاه خود در جهان بود. اما جنگ اوکراین سبب کاهش جایگاه اروپا در نظام بین‌الملل شد. در حالی که موضوع انرژی برای اتحادیه اروپا اهمیت زیادی دارد، اما شاید بی‌اهمیت‌ترین موضوع برای این اتحادیه در ارتباط با جنگ اوکراین باشد. 

وی در پایان با اشاره به نتایج جنگ اوکراین برای اروپاییان، یادآور شد:‌ کاهش سینرژی یا هم‌افزایی، کاهش وحدت در میان کشورهای اروپایی در کنار موضوعات امنیتی مهم‌ترین نتایج جنگ اوکراین برای کشورهای اروپایی بود. زمانیکه اروپا در حوزه سیاسی دچار افت شود، چالش‌های امنیتی هم خود را نشان می‌دهد. در واقع باید تأثیر سیاست را در حوزه امنیت بررسی کرد. یکی دیگر از پیامدهای این جنگ برای اروپاییان چالش در موضوعات اجتماعی و فرهنگی است. همچنین نگاه اروپا به آمریکا هنوز «گرفتن سواری مجانی» از ایالات متحده است. آمریکا از نظر اروپاییان کشوری است که در حوزه نظامی، اقتصادی و سیاسی توان بالاتری نسبت به سایر کشورها دارد. بر اساس این نوع نگاه، اروپاییان تلاش می‌کنند تا به همراهی خود با آمریکایی‌ها ادامه دهند. با توجه به رویکردها و سیاست‌های کلانی که در اروپا وجود دارد، این اتحادیه آمریکا را نسبت به قطب‌های دیگر در جهان با خود هم‌سوتر می‌داند.

پایان پیام/