سند چشم‌انداز ۱۰ ساله وزارت میراث فرهنگی در دست تدوین نهایی است
مراسم افتتاحیه هفته پژوهش با رونمایی از کتاب‌های جدید الانتشار پژوهشگاه میراث فرهنگی و با حضور قائم مقام وزیر میراث فرهنگی برگزار شد.
در حضور قائم مقام وزیر میراث فرهنگی مراسم افتتاحیه هفته پژوهش با رونمایی از کتاب‌های جدید الانتشار پژوهشگاه میراث فرهنگی برگزار شد. در پایان این مراسم که با سخنرانی علی دارابی، معاون میراث فرهنگی و مصیب امیری، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی همراه بود، نمایشگاه آثار هنرهای سنتی نیز گشایش یافت.
لزوم توجه پژوهشها به برنامه‌های توسعه
در این مراسم علی دارابی، قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، ابراز امیدواری کرد که هفته پژوهش زمینه خوبی برای توجه هرچه بیشتر به مسئله علم و دانش ایجاد کند.
وی ضمن تشریح این نکته که رابطه پژوهشگاه میراث فرهنگی با وزارتخانه باید به چه شکل باشد، ابراز داشت:
نیازهایی که وزارت میراث فرهنگی در حوزه اجرا دارد باید به مثابه یک تابلوی راهنما، برای انجام پژوهش باشد و پژوهشگاه با انجام پژوهش‌های مربوطه وزارتخانه را راهنمایی کند. اگر پژوهشگاه را به‌عنوان قوه عاقله و مرکز راهبردی علم، دانش و پژوهش در وزارت میراث فرهنگی مفروض بگیریم، بر این اساس توقع و انتظار این است که در گام اول قادر باشیم نظام مسائل‌مان را در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی احصا کنیم. در واقع با اتکا به مجموعه توانمند پژوهشگاه می‌توانیم قادر باشیم که به حل مسئله کمک کنیم.
دارابی ضمن تاکید بر رابطه میراث فرهنگی و توسعه پایدار گفت:
رابطه این دو باید مبتنی بر پژوهش باشد تا در مرحله بعد بتوانیم میراث فرهنگی را به مثابه فرهنگ عمومی در نظر بگیریم.
وی با طرح این پرسش که چگونه باید رابطه حوزه اجرا و پژوهش را با هم تقویت کنیم گفت:
من بر سه نکته تاکید دارم که شامل کابردی کردن، ماموریت محوری کردن و آینده نگری کردن حوزه فعالیت‌هایی است که در پژوهشگاه داریم. البته باید ظرفیت‌های جدید را هم شناسایی کنیم. باید بپذیریم هر کاری که بخواهیم در آن انحصار ایجاد کنیم آن کار قرین به موفقیتی نخواهد بود. پس باید حلقه‌های واسط باز شوند و شرایطی به وجود آید که پژوهشگاه بتواند خود را شکوفا کند و به جامعه و کشور کمک و مدد برساند.
دارابی در سخنان خود بر این نکته این نکته تاکید کرد که تلاش خود را در وزارت میراث در دولت سیزدهم بر این قرار داده‌اند که در همه مجامع، شوراهای تصمیم‌گیری و بالاترین سطوح وزارتخانه، پژوهشگاه نمایندگی وزارت میراث را در نهادهای تاثیرگذار بیرونی داشته باشد.
وی افزود:
من اگر از ماموریت محور بودن صحبت می‌کنم واقعیت این است که باید رابطه معنا داری میان پژوهش‌هایی که انجام می‌شود با برنامه‌های توسعه وجود داشته باشد. می‌بینیم که (در دولت‌های پس از انقلاب) گاهی اوقات برنامه‌های خوبی نوشته شده اما در عمل به‌سمت دیگری رفته‌ایم یا شاخصه‌های فرهنگی و سیاسی که باید در برنامه‌های توسعه باشد به‌شدت کم است یا در برخی دولت‌ها این شاخص‌ها فراوان دیده شده است.
دارابی در این جلسه همچنین با اشاره به برنامه‌ریزی ۱۰ ساله وزارتخانه برای ثبت آثار جهانی گفت:
در این عرصه با این مشکل مواجه شدم که چرا آثار ثبت جهانی کشور، صرفا در یکسری از استان‌های خاص تمرکز پیدا کرده است و اینکه آیا استان‌های دیگر کاندیدا یا اثری برای ثبت جهانی نداشته‌اند؟ این آثار (در همه کشور) به‌وفور وجود دارد اما دلایلی باعث شده این استان‌ها کمتر از آثارشان بهره‌مند شوند.
انجام پژوهش در راستای پاسخگویی به نیاز مردم
یکی از جنبه‌های کمتر مورد توجه قرار گرفته در پژوهش‌های حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، تمرکز پژوهشها بر پاسخگویی به پرسش‌ها عموم مردم است.
بر اساس گزارش اختصاصی خبرنگار کجارو، در نشست برگزار شده به مناسب هفته پژوهش مصیب امیری، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، با اشاره به لزوم تمرکز بر پاسخگویی به پرسش‌های مردم در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ابراز داشت:
پژوهشگاه میراث فرهنگی وظیفه پاسخگویی به سوالات تخصصی جامعه در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را بر عهده دارد.
وی افزود:
پژوهشگاه میراث فرهنگی برای آن که بتواند از این جایگاه تخصصی خود دفاع کند در سال‌های اخیر تلاش کرده ضمن تقویت بدنه پژوهشی پژوهشگاه از حیث توان علمی و کاربردی سازی، تعامل حرفه‌ای را با مدیران تخصصی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برقرار کند.
امیری ادامه داد:
اعتقاد داریم چنانچه پژوهشگران این حوزه نتوانند در بستر چالش‌های اجرایی حوزه آب‌دیده‌تر شوند و صرفا بر پایه آموزش‌های نظری دانشگاهی بخواهند سکان هدایت تحقیقات و پژوهش‌های گردشگری و میراث فرهنگی را برعهده بگیرند، هرگز نمی‌توانند پژوهش‌هایی با نتایج منطبق با نیازهای اجرایی حوزه را راهبری کرده و به انجام رسانند.
وی ضمن تاکید بر معاونت‌های اجرایی و حوزه‌های تخصصی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ابراز داشت:
معاونت‌های اجرایی و حوزه‌های تخصصی از مهم‌ترین ذی‌نفعان پژوهشگاه برای طرح سوالات تخصصی و گرفتن پاسخ‌های کاربردی هستند. اعتقاد داریم اگر ارتباط منطقی بین سیاست‌های اجرایی وزارت و طرح‌های پژوهشی پژوهشگاه برقرار نشود و به عبارتی دیگر چنانچه تصمیمات اجرایی در معاونت‌های تخصصی وزارت بدون پشتوانه پژوهش‌های پژوهشگاه اتخاذ شود یا در نقطه مقابل طرح‌های پژوهشی پژوهشگاه در راستای پاسخگویی به سوالات، دغدغه‌ها و مسائل تخصصی طراحی و پیگیری نشود، هم حوزه‌های اجرایی وزارت وهم پژوهشگاه در دستیابی به اهداف و ماموریت‌های خود ناکام خواهد ماند.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی با ذکر اینکه اعتقاد دارد مولفه تاثیرگذاری که باید در پژوهشها مورد نظر قرار گیرد مسائل روزمره مردم و جامعه در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است گفت:
اگر برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌ها اجرایی، علمی و پژوهشی بدون پیش‌بینی و در نظر گرفتن روندهای زندگی روزمره مردم و نیز روندهای حرفه‌ای بازار کار این حوزه تدوین و به کار گرفته شود یا حتی از نظر زمانی تاخیر داشته باشد، نه‌تنها کارایی لازم را پیدا نخواهد کرد؛ بلکه بخش عمده‌ای از توان و انرژی حوزه‌های سیاست‌گذاری و پژوهشی را مصروف نظام بخشیدن به توسعه ناهمگون و رشد نامتوازن و غیراستاندارد در این حوزه خواهد کرد.
وی ضمن تشریح رویکرد پژوهشگاه گفت:
رویکرد پژوهشگاه میراث فرهنگی بنیان نهادن پلی میان گذشته و حال، و عمق بخشی به شناخت و دانش موجود در حوزه‌های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است. با گذشت سالیان متمادی پژوهش‌های دانشگاهی هنوز نتوانسته تاثیر و جایگاه لازم را در مدیریت این حوزه در سطح کشور داشته باشد. عوامل متعددی در این امر دخیل هستند که برخی مربوط به نظام آموزشی متولی است و برخی دیگر از عوامل نیز مربوط به توانایی دستگاه‌های اجرایی و فعالان بخش خصوصی این حوزه در به کارگیری و اجرای نتایج تحقیقات مربوط می‌شود.
شایان ذکر است در این جلسه قائم مقام وزیر میراث فرهنگی به‌همراه جمعی از مسئولان پژوهشگاه میراث فرهنگی و پژوهشگران حوزه، از کتاب‌های تازه انتشار یافته توسطه پژوهشگاه میراث فرهنگی رونمایی کردند. کتاب‌های انتشار یافته شامل سند حفاظت از باغ‌های تاریخی ، فرمانروایی خدنگ‌ها، اطلس میراث فرهنگی جزایر ایرانی خلیج فارس ، پارتیان، سند راهبردی حفاظت آثار تاریخی و چند عنوان کتاب دیگر بود.
همچنین پس از اتمام این نشست با حضور معاونت صنایع دستی وزارتخانه نمایشگاه آثار هنرهای سنتی گشایش یافت.