ویژگی دانشجوی تراز از نظر دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی/ عاملی: دوست دارم همیشه دانشجو باشم
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، ۱۶ آذرماه هر ساله در کشور ما ایران به عنوان روز دانشجو گرامی داشته می شود، اما به طور کلی دانشجویان در کشور دارای جایگاهی هستند که به طور کلی هر روز را میتوان روز دانشجو نامید و این روز تنها به یک صفحه از تقویم خلاصه نمیشود.
اینکه علم و دانش در دین و ملیت ما ایرانیان مسلمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است بر هیچکس پوشیده نیست و به تبع آن افراد تحصیلکرده و کسانی که به دنبال کسب علم و ارتقای علمی کشور و مردم هستند نیز همواره برای ایرانیان محترم بوده و هستند.
مسوولان کشورمان همواره مطالبات دانشجویان و دانشگاهیان را شنیده و سعی میکنند آن را در دستور کار قرار دهند، اما این موضوع در آذرماه به دلیل وجود روز دانشجو در این ماه برجستهتر است، آذرماه معمولا با عنوان روز مطالبه گری صحیح دانشجویان از مسوولان عنوان میشود به طوریکه در این ماه مسوولان با حضور در دانشگاه ها سعی می کنند تا صحبت های دانشجویان را شنیده و مطالبات آنان را پیگیری کنند.
یکی از مسوولان که اتفاقا هم در حوزه آموزش کشور مسوولیت دارد و هم خود استاد دانشگاه است و به طور مستقیم با دانشجویان کشور در ارتباط است، سعیدرضا عاملی دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی و استاد ارتباطات دانشگاه تهران است.
با عاملی که همیشه خود را یک دانشجو و دانشگاهی می داند درباره دانشجویان، دانشگاهیان و ویژگی های فضای دانشجویی گفتوگو کردیم.
آنچه در گفتوگوی ما با عاملی می خوانید:
* دوست دارم همیشه یک دانشجو باشم
* ویژگی های دانشجوی تراز اسلام و انقلاب اسلامی
* راه صحیح دانشجویان از نظر دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی
* وظیفه دانشجویان برای اصلاح ضعف های جامعه و نحوه آن
* دانشگاه اسلامی چه نوع دانشگاهی است؟
* ضرورت برگزاری کرسی های آزاداندیشی در دانشگاه ها
* مراقب باشیم در نگاه انتقادی مرتکب بروز ناامیدی ها و سیاه نمایی ها نشویم
فارس: آقای دکتر عاملی در آذرماه قرار داریم، ماهی که به واسطه وجود روز دانشجو در آن موضوع دانشجو و دانشگاهیان در این ماه بیشتر برجسته میشود، از حضرتعالی میخواهیم به عنوان یک استاد دانشگاه و فردی که در حوزه دانشگاه نیز مسوولیت دارید از فضای دانشجویی بگویید.
عاملی: به نظر من اگر فرد در حوزه فعالیتهای علمی و پژوهشی احساس کند که به پایان رسیده و فعالیتش تمام شده یعنی حیات علمی و پژوهشی وی به پایان رسیده است، خودم به شخصه از خدا خواستهام که همیشه یک دانشجو بمانم، اصلا دوست ندارم که کار استادی دانشگاه سبب شود تا از فضای دانشجویی دور شده و با فضای دانشجویی فاصله بگیرم. علم و دانش منشاء نوآوری است و نوآوری و جدید بودن، بوستان زندگی را آباد میکند.
روز دانشجو یادبود مبارزه ضد استکباری سه دانشجوی دانشگاه تهران یعنی مصطفی بزرگ نیاز، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی در سال ۱۳۳۲ در اعتراض به سفر ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا و از سرگیری روابط ایران با بریتانیا نمادی از روحیه مبارزه با سلطه غرب بر ایران است. ۱۶ آذر روز دانشجو، روز مقاومت در برابر استکبار و نمایانگر روحیه استکبارستیزی، استقلال طلبی و عدالت خواهی دانشجویان است که طی گذشت نزدیک به ۷۰ سال همچنان از بنیه ارزش های مقاومت اسلامی برخوردار است و البته بعضا گرفتار تحریفهایی شده که مسیر مبارزه با آمریکا را تحریف کرده است.
* دانشجوی انقلاب اسلامی باید تحول خواه باشد
فارس: نظر شما درباره دانشجوی تراز اسلام و انقلاب چیست؟
عاملی: دانشجو باید پرسشگر، جریان ساز، گفتمان ساز و تحول خواه باشد و در این مسیر قضاوت های صحیح داشته باشد. دانشجوی تراز اسلام و انقلاب به زندگی مبتنی بر ارزش های اسلامی و انتخاب هدف متعالی تمرکز دارد و از خلط مفهوم و مصداق پرهیز می کند و اسلام را با مسلمانیهای ضعیف خلط نمیکند.
دانشجو نیروی فهیم جامعه است و باید بانشاط و باانگیزه و با تلاشهای نوآورانهای برای حل مشکلات کشور گام بردارد.
جریانات مخالف اسلام و ایران که دشمنی و کینه دیرینهای نسبت به انقلاب اسلامی دارند و حتی قبل از پیروزی انقلاب بدنبال تکه تکه کردن ایران بودهاند امروز هدف خود را دانشگاه و دانشجو گذاشته اند تا از توان و انرژی دانشجویی برای اهداف خود استفاده کنند اما راه درست، راه سردارسلیمانی و شهداء گرانقدر دانشجو در دوره دفاع مقدس است. در این مسیر با همه وجود به حکمت و دوراندیشی و راهبردهای جهانی و ملی رهبری حکیم انقلاب اسلامی باور دارند و به مسیر نگاه و روش رهبری در مواجهه با مسائل اجتماعی توجه می کنند.
امام عدالت خواه و مطالبهگر اصلی عدالت و مبارزه با فساد رهبر معظم انقلاب است، هر نوع تفرق از مسیر رهبر معظم انقلاب که خود جانباز راه انقلاب و اسلام است و با همه وجود و با همه تجربه و اندیشه برای عزت نسل انقلاب و مردم شریف ایران تلاش می کند، منشاء خسارت بزرگ برای امروز و آینده ایران عزیز است.
دشمنان مردم شریف ایران که منشاء اصلی مشکلات و مسائل اقتصادی و اجتماعی ایران هستند، بدنبال فروریختن انقلاب، مردم و ایران عزیز هستند که البته ناشی از عدم شناخت ریشهها و اندیشهها و بنیه انقلابی است که در آن شهید فهمیدهها و پیروان مبارزه مثل حاج فلاحتها و شهدای جوانی مثل شهید کیانپور، شهید نصیری و شهید همت ها و دانشمندان بزرگی که نداشته ها را تبدیل به داشتههای بزرگ کردن، است.
* دانشجویان باید به اصلاح ضعفهای جامعه بپردازند
فارس: به نظر شما دانشجویان چگونه میتوانند انتقادات خود را مطرح کنند؟
عاملی: به نظر من دانشجو باید در قبال سرنوشت جامعه با کوله باری از تعهد و دانش، به نقادی و اصلاح ضعف ها بپردازد و اعتراض خود را با نقدعلمی منتهی به ارائه راهحل و پیشرفت و ترقی ایران طرح کند. دانشجویان ما سرمایه علمی کشور هستند و توان آنها باید بروز تخصصی آنها باید در مسیر کاهش درد و آلام مردم و پیشرفت کشور باشد. مسیرهای انحرافی ضد پیشرفت، قطعی از اندیشه های استکباری دشمن بر می خیزد.
* دانشگاه تراز اسلام و انقلاب کدام دانشگاه است؟
فارس: دانشگاه تراز اسلام و انقلاب چطور؟
عاملی: دانشگاه اسلامی نیز دانشگاهی است که انسان تربیت می کند و هدف اساسی این دانشگاه دستیابی به کمالات والای انسانی است.
* ۲ تحولی که دانشگاه برای رسیدن به دانشگاه تراز تمدن نوین اسلامی نیاز داریم
فارس: دستیابی به چنین دانشگاهی از چه طریق ممکن است؟
عاملی: برای دستیابی به دانشگاه تراز تمدن نوین اسلامی نیازبه ۲ نوع تحول داریم؛ تحول محتوایی و تحول در اهداف؛ ما نیاز داریم که دانشگاه کمال گرا داشته باشیم.
دستیابی به چنین دانشگاهی در پرتو تلاش، همراهی، همدلی و همفکری و بهره گیری از تجربه گذشته و البته استفاده بهینه از همه ظرفیت علم جهان است. علم مرز ندارد و دانش یک ماهیت جهانی دارد، در عین حال دانش یک اولویت دارد و آن خدمت به ملت و کاهش دردها و مانع زدایی از پیشرفت کشور و ظرفیت سازی از مسیر خلاقیت و نوآوری برای راهعبورهای جدید برای نشاط ملی است.
* دانشگاه تمدن ساز چه دانشگاهی است؟
فارس: به طور کلی دانشگاه تمدن ساز به کدام دانشگاه میگویند؟
عاملی: دانشگاه تمدن ساز یعنی دانشگاهی که از ساز و کار تامین نیازهای اساسی مردم، استقرار نظامند عدالت و رفع تبعیض اجتماعی و تامین رضایت و آسایش مردم برخوردار باشد. تمدن نوین اسلامی فقط از طریق ساختمان و شاهراه های و جاده یا مفاخر هنری تامین نمی شود بلکه در کنار آن نیاز تامین ابعاد معنوی تمدن اسلام است که منجر به استقرار جامعه سالم و پاک، جامعه راستگویان، جامعه احترام به حقوق انسانی و جامعه بدون فاسد و تبعیض می شود.
* دانشگاههای نسل چهارم و ویژگیهای خاص
فارس: ما چهار نسل دانشگاه را تجربه کردهایم و اکنون در دوره نسل سوم و چهارم دانشگاه قرار داریم،به نظر شما دانشگاههای نسل چهارم می تواند این ویژگی هایی که شما درباره دانشگاه ایده آل فرمودید، داشته باشد؟
عاملی: بله، نسل بندی دانشگاه ها به این صورت است که نسل اول دانشگاهها، در حوزه آموزش فعالیت می کردند و کار پژوهشی در دانشگاه به شکل خاص وجود نداشت، نسل دوم دانشگاه ها به صورت آموزشی و پژوهشی فعال شدند که در این نسل پژوهش برای عمق دادن به آموزش و حل مسائل جامعه، کشاورزی، صنعت و خدمات معنا پیدا کرد.
نسل سوم دانشگاه به سمت دانشگاه ارزشآفرین، نوآورانه و پیوند خورده با شرکتهای دانشبنیان حرکت کرد که ما همچنان در این نسل حضور داریم، نسل چهارم دانشگاه نیز دانشگاه شبکهای و دانشگاه هم افزا و البته دانشگاه تمدنی و تمدن گراست.
فارس: دانشگاه شبکه ای چه نوع دانشگاهی است؟
عاملی: منظور از دانشگاه شبکهای و دانشگاه همافزا این است که ما در بستر فناوریهای جدید، در بستر دیجیتال و در بستر موژولار، اگر هرکدام از این نودها به نودهای دیگر وصل شوند؛ معنای فزایندهای پیدا میکنند. به میزانی که همافزایی ارتباطی بین ظرفیتها به وجود بیاید به همان میزان قابلیتهای علم و دانش متراکم میشود. دانشگاه شبکه ای از یک توانش متراکم و یکپارچه برخوردار است.
دانشگاه شبکهای و همافزا در مکان و در فضای خود محصور نمیشود. این دانشگاه با دانشگاههای سطح محلی، ملی، منطقهای و جهانی پیوند میخورد.
نسل چهارم دانشگاه است که می تواند ظرفیتی برای ظهور دانشگاه تمدن ساز باشد، تمدن یک پدیده فرامحلی بوده و ناظر بر اکوسیستم اجتماعی، فرهنگی و ظرفیتی همه جهان است. اساساً تمدن نمیتواند در یک نقطه خلق شود. سابقه تمدنها را هم که نگاه کنیم؛ خواهیم دید که همه این تمدنها با همافزا شدن دانش ملیتهای مختلف در کنار هم به وجود آمدهاند.
بنابراین ظرفیتهای نسل چهارم دانشگاه ظرفیتهای همافزا، چندرشتهای، بینرشتهای و همه جانبهنگری را فراهم میکند و منشاء ظهور دانش یکپارچه است.
* ضرورت برگزاری کرسیهای آزاداندیشی در دانشگاهها
فارس: سوال دیگر ما درباره کرسیهای آزاداندیشی است که برگزاری آن بخصوص در چند سال اخیر بسیار تأکید شده اما هنوز در عمل با آنچه در سخنرانیهای مسوولان میشنویم فاصله داریم، در ماه موسوم به دانشجویان و دانشگاهیان قرار داریم، با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری درباره برگزاری کرسی های آزاداندیشی در میان دانشجویان، حضرتعالی ضرورت برگزاری کرسی های آزاداندیشی در دانشگاهها را تا چه اندازه میدانید؟
عاملی: به نظر من خانه گفتوگوی آزاد میتواند باعث شود که افراد در فضای آزادانه ای که تحت هیچ نوع محذوریت نباشند به گفتگو بپردازند. در دانشگاه ها هم تحت تاثیر خانه گفتگوی آزاد، کرسی های آزاداندیشی میتواند با قوت بیشتر برگزار می شود.
کسانی که استعداد بیشتری دارند باید سهم بیشتری در حل مسئله داشته باشند. ممکن است بگویید فضا نمی دهند ولی بدانید کسی که حرفی برای گرفتن داشته باشد فضا پیدا می کند.
* اگر نمی توانیم بسازیم، کار را خراب نکنیم
فارس: آیا صحبتی مانده است که بخواهید به عنوان صحبت پایانی مطرح کنید؟
عاملی: باید بگویم که نگاه انقلابی از یک نگاه انتقادی برخوردار است و در عین حال امیدوار به آینده است و از سرمایه داشته برای تعمیق و توسعه موفقیتها بهره میگیرد و از هرنوع تخریب سرمایه ملی پرهیز می کند، میسازد و رشد میدهد ولی به هیچ وجه در مسیر خسران که ضرر نسبت به سرمایه عمرو سرمایه های جمعی و ملی است حرکت نمیکند.
در ادامه مسیر انقلاب ضمن حفظ روحیه انقلابی، لازم است به یافتهها و دارائی و سرمایه شکل گرفته ناشی از انقلاب اسلامی توجه کنیم. همانطور که رهبر حکیم انقلاب در بیانیه گام دوم بر این سرمایه عظیم با نگاه افتخار و مباهات به برجستهسازی پرداختند. پس مواظبت کنیم که در نگاه انتقادی گرفتار افراطی و تلخگویی و تلخ کامی و سیاه نمایی های منجر به ناامید نشویم. اگر نمی توانیم بسازیم، کار را خراب نکنیم.
پایان پیام/