معاون وزیر میراث: الواح هخامنشی به ایران باز نمی‌گردد

طبق گفته معاون میراث فرهنگی، استرداد الواح هخامنشی از دانشگاه شیکاگو به روابط ایران و آمریکا گره خورده و فعلا وقفه ایجاد شده است.
نشست خبری قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، صبح امروز ۳۰ آذرماه با حضور علی دارابی برگزار شد و در آن درباره پرونده‌های استردادی، ثبت‌های جهانی میراث‌های ملموس و ناملموس، تاسیس‌ موزه‌های جدید، مرمت آثار تاریخی و مسائل حوزه گردشگری بعد از حوادث اخیر در کشور سخن گقته شد.

معاون میراث فرهنگی و قائم مقام وزیر میراث در این نشست، درباره قدمت طولانی شب یلدا و تفاوت یلدای امسال با دیگر سال‌ها، گفت:

«یلدا»، یگانه جشن شبانه ما ایرانی‌هاست و آغاز و پایان ندارد. ما پرونده این جشن را با کشور افغانستان ثبت جهانی کردیم. اثری که جهانی می‌شود، به تمام بشریت تعلق دارد. در اجلاس جهانی که مدتی پیش در کشور مغرب برگزار شد، ۶ پرونده برای ثبت در حوزه میراث ناملموس فرهنگی داشتیم که از آن میان، چهار اثر ثبت شد و در حال حاضر، «۲۱ میراث ناملموس» و «۲۶ میراث ملموس» داریم که در یونسکو ثبت شده‌اند. ما امسال پرونده ثبت ۵۶ کاروانسرا را نیز در جریان داشتیم که به‌دلیل حمله روسیه به اوکراین برگزار نشد؛ چراکه کشور روسیه میزبان برگزاری اجلاس یونسکو بود. این پرونده برای سال آینده باقی می‌ماند و در کنار پرونده «جنگل‌های دیزمار» و «ماسوله» ارائه خواهد شد.

او همچنین از تشکیل شورایی برای بررسی و اولویت‌بندی پرونده‌های ثبتی برای ۱۰ سال آینده خبر داد و وضعیت پرونده‌ «الواح هخامنشی» را تاحدودی حل‌شده دانست و به این اشاره کرد که اتفاقات سه ماه اخیر در کشور، روابط و مناسبات خارجی را تحت‌تاثیر قرار داده است و در حال حاضر، با توجه به شرایط و روابط دو کشور و علی‌رغم حکم دادگاه و بسته‌بندی الواح، امکان بازگشت آن‌ها وجود ندارد.

او درباره دیگر پرونده‌های استردادی این‌طور گفت:

برای استرداد آثار تاریخی، کارگروهی تشکیل شده و با جدیت در حال پیگیری است. ما سه پرونده باز داریم؛ پرونده ما در لندن موفقیت‌آمیز بود و هفته گذشته نیز اقدامات لازم انجام شد و بناست آثار نفیسی به کشور بازگردد. هرچند روابط‌مان با برخی کشورها، به‌لحاظ سیاسی با مشکل روبه‌رو است؛  اما بهتر است از منظر فرهنگی این مسائل حل شود.

قائم‌مقام وزیر میراث همچنین درباره وضعیت آبگیری «سد چمشیر» و زیر آب رفتن ۱۲۰ محوطه باستانی، چنین توضیح داد:

طبق قانون، اگر هنگام حفاری و ساخت‌وساز در جایی آثار تاریخی پیدا شود، کار بایستی متوقف شده و به وزارت میراث اطلاع داده شود. پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز ضمن ورود و مطالعه،‌ رسما اعلام کرده که آبگیری بخش بزرگی از آثار را از بین می‌برد. ما نیز به‌عنوان وزارت میراث مخالفت خود را اعلام کرده‌ایم. تاکنون ۳۰ محوطه کاوش شده و جست‌و‌جو همچنان در ۱۸ محوطه دیگر ادامه دارد. طبق قانون باید کار در صورت برخورد به آثار باستانی متوقف شود.

دارابی درباره آخرین وضعیت میدان مشق و عمارت مسعودیه نیز بیان کرد:

وزیر میراث و گردشگری برای وضعیت میدان مشق زمان‌بندی در نظر گرفته و با وزارت امور خارجه توافق کرده است که سالانه بخشی از ساختمان‌ها در صورت تامین مکان جدید، تخلیه شوند. همچنین در جلساتی که با شخص اجاره‌کننده عمارت مسعودیه داشتیم، برای زمان اجاره و نحوه مرمت توافق کردیم. تعداد موزه‌ها در این بازه نیز به ۸۰۰ رسید و در یک‌سال‌ اخیر ۳۵ موزه افتتاح شد.

او علت ثبت جهانی نشدن قلعه فلک الافلاک، دماوند و جاده چالوس را مزاحمت‌هایی برشمرد که مانع ایجاد می‌کند و در ادامه از در نظر داشتن میراث‌های ناملموس، ضیافت افطاری، زیارت رضوی، ساز رباب و جشن مهرگان برای ثبت جهانی خبر داد. دارابی درباره پرونده نخل توسط کشورهای عربی ثبت‌شده نیز گفت:

پرونده میراث چای و نخل در دست تکمیل است و می‌توان با دیگر کشورها آن را مشترکا ثبت کرد.

او در ادامه گفت:

نان لواش را ابتدا ارمنستان ثبت کرد؛ بعداً ایران و آذربایجان به آن اضافه شدند. کشتی، آیین پهلوانی و زورخانه‌ای را نیز ایران در سال ۲۰۱۰ ثبت کرد.

معاون وزارت میراث فرهنگی از آخرین اطلاعات درباره پرتره مظفرالدین شاه که سال‌ها پیش از کاخ گلستان ناپدید شده چنین خبر داد:

این تابلو در لیست اموال آمده و در ۱۳۱۲ و ۱۳۱۷ در فهرست اموال بوده و حتا تا ۱۳۴۷ هم بوده است؛ اما اطلاعاتی دربار چگونگی و چه‌ زمانی خروج آن از کاخ گلستان و فروش آن در حراجی در دست نیست. برای پیگیری آن کارگروهی تشکیل شده و صاحب‌نظران گزراش‌هایی را ارائه کرده‌اند.

علی دارابی در پایان درباره ضربه واردشده به حوزه گردشگری بعد از حوادث اخیر کشور گفت:

بعد از کرونا حوادث اخیر ضربه بدی به گردشگری وارد کرد و حتی بسیاری از کشورها ایران را منطقه قرمز اعلام کردند یا از شهروندان توابع خود خواستند ایران را ترک کنند. پیش‌بینی سونامی سفر در دوران پساکرونا را داشتیم؛ اما حوادث اخیر موجب شد نگاه دنیا برای سفر به ایران تغییر کند.