آیا پویش تولید محتوا در جذب گردشگر خارجی موفق خواهد شد؟
جزئیات دستورالعمل تولید محتوای گردشگری در حالی منتشر شده که کشورهای اروپایی بهعنوان کشورهای گردشگرفرست در اولویتهای پایین قرار گرفتهاند.
اوایل امسال بود که علی اصغر شالبافیان، معاون گردشگری از شرکتهای تولید و منتشرکننده محتوا و نهادهای دانشبنیان دعوت کرد تا به پویش تولید محتوا معرفی ظرفیتهای گردشگری کشور ملحق شوند. بر اساس اعلام این مقام مسئول در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ تصویب شده که هزینهکرد اشخاص حقوقی در خصوص تولید و انتشار محتوای فرهنگی، آموزشی و معرفی ظرفیتهای گردشگری کشور و با تایید وزارت میراث فرهنگی، ۱۰۰ درصد بهعنوان هزینه قابلقبول مالیاتی قلمداد شود.
بهتازگی شالبافیان اعلام کرده که این اقدام و تشویق مالیاتی، زمان محدود یک سالهای برای اجرا داشت و مهلت اجرای این طرح تا پایان سال مالی ۱۴۰۱ خواهد بود.
نگاهی به جزییات این طرح مشخص میکند که کشورهای اروپایی که گردشگرفرست تلقی میشوند، در طرح مذکور کمتر طرف توجه قرار گرفتهاند و تاکید بیشتر بر کشورهای همسایه و کشورهایی بوده است که اشتراکات فرهنگی بیشتری با ایران داشتهاند.
اولویتهای پویش تولید محتوا
بر اساس دستورالعمل طرح تولید محتوای گردشگری به زبانهای خارجی، فهرست کشورهایی که بر اساس شاخصهای از پیش تعیینشده و سیاستهای روز دولت، بهعنوان لیست کشورهای بازار هدف گردشگری انتخاب شدهاند به این شهر هستند:
بازار هدف اولویت اول: چین، عراق، آذربایجان، ترکیه و عمانبازار هدف اولویت دوم: افغانستان، هندوستان، پاکستان، روسیه و ارمنستانبازار هدف اولویت سوم: آلمان، ایتالیا، فرانسه، قطر، کویت، ژاپن، کره جنوبی، اسپانیا، قزاقستان و اماراتبازار هدف اولویت چهارم: انگلستان، سوئیس، سوئد، اتریش، مالزی، هلند، گرجستان، بلژیک، دانمارک و لبنان
با توجه قرار گرفتن کشورهای اروپایی که عموما گردشگر فرست هستند در اولویتهای سوم و چهارم این سوال در ذهن ایجاد میشود که چرا توجه بیشتری به تولید محتوا برای این کشورها نشده است.
انتقاد به کمتوجهی به کشورهای اروپایی
در خصوص اولویت بندی صورت گرفته برای تولید محتوا به زبانهای بینالمللی نقدهایی مطرح شده است و برخی کمتوجهی به کشورهای اروپایی را نامناسب ارزیابی کردهاند.
میلاد نائینیان، تورگردان و فعال گردشگری در تحلیل اولویتبندی صورت گرفته برای تولید محتوا به خبرنگار کجارو گفت:
به نظر مسئولان امر بیشتر ترجیح دادهاند که گردشگرانی به ایران بیایند که خیلی از ما توقع تغییر نداشته باشند. به نظرم پس از این کشورها و شاید همزمان با آنها باید روی کشورهای گردشگر فرست اروپایی نظیر اسپانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند و بریتانیا بیشتر کار شود. توجه داشته باشید که کشورهایی که نام بردم در صدر کشورهای گردشگرفرست قرار میگیرند. همچنین در چهار دهه گذشته برای جذب گردشگران این کشورهای اروپایی خیلی کم کار شده است.
وی افزود:
افزون بر این باید توجه داشت که ساکنان این کشورها درآمدهای بالایی دارند و مردمان آنها به سبب حقوقهای دریافتی بالا به کشورهای مختلف سفر میکنند و در صورت آشنایی صحیح با ایران میتوانند به کشور ما نیز سفر کنند.
نائینیان، فعال گردشگری، درپاسخ به این پرسش که آیا تعیین کردن کشورهای چین، آذربایجان، عراق، ترکیه و عمان بهعنوان اولویت اول بازار هدف تولید محتوا انتخاب مطلوبی بوده یا خیر به خبرنگار کجارو گفت:
به نظرم کشورهای مد نظر قرار گرفته برای تولید محتوا خصوصا کشور چین انتخابهای مناسبی هستند. با این وجود شاید انتخاب کشور عراق چندان انتخاب مناسبی نبوده است؛ چون در حال حاضر هم گردشگران عراقی به ایران میآیند. در خصوص جمهوری آذربایجان، چین و عمان اما اطلاعات خیلی کمی از کشور ما دارند و انتخاب آنها بسیار مناسب بوده است و در عین حال گردشگرفرست نیز هستند. با این همه به نظرم تلاش برای تولید محتوا برای جذب گردشگر عراقی تلاش بیهودهای است و به هر حال همین الان هم به کشور میآیند.
وی ضمن اشاره به کشور ترکیه گفت:
انتخاب ترکیه برای تولید محتوا به نظرم بسیار مناسب است چون در جال حاضر این کشور گردشگران زیادی را هر ساله به اروپا میفرستند و هیچ بعید نیست اگر تبلیغات مناسبی صورت گیرد به ایران نیز بیایند. با این وجود باید اشاره کنم که برخی از محدودیتهای موجود در زمینه پوشش شاید در این مورد دست و پا گیر باشد چون اتباع سایر کشورها در بسیاری از موارد حاضر به پذیرش این محدودیتها نیستند و آن را در قالب استانداردها نمیدانند.
نائینیان با اشاره به کشور عمان و جنبههای مثبت انتخاب آن گفت:
به نظرم انتخاب کشور عمان بسیار مثبت است چراکه این کشور کشوری ثروتمند و گردشگرفرست به شمار میرود.
ایرانهراسی مانع نتیجه بخشی پویش تولید محتوا
در شرایطی که در ماههای اخیر بهدلیل فضای موجود در کشور، نگاه بینالمللی در خصوص ایران چندان مطلوب نیست؛ بسیاری از صاحب نظران محدود بودن پویش تولید محتوا به سال جاری را نامطلوب ارزیابی میکنند.
میلاد نائینیان فعال حوزه گردشگری در پاسخ به این پرسش که آیا ارائه طرح بخشودگی مالیاتی بهازای معرفی جاذبههای گردشگری ایران به زبانهای بینالمللی را مطلوب میداند یا خیر، به خبرنگار کجارو گفت:
در حال حاضر یک ترس و هراسی در حوزه بینالمللی در خصوص ایران ایجاد شده است؛ بنابراین طرحهایی که در زمینه تولید محتوا به زبانهای بینالمللی ارائه میشود حداقل در کوتاه مدت دستاوردی نخواهد داشت. با این وجود اجرای طرحهای اینچنینی اگر پیگیری لازم صورت بگیرد و مثل برخی طرحهایی که در گذشته مطرح شده در حد شعار نباشد و اجرایی شده و پیگیریهای مربوطه برای آن صورت گیرد میتواند مفید باشد.
وی با ذکر تجربههای موفق دیگر کشورها در زمینه تولید محتوا به زبانهای بینالمللی برای معرفی جاذبههای گردشگری کشورشان ابراز داشت:
نظیر این طرح را کشور ترکیه بیش از دو دهه است که دارد انجام میدهد و یکی از دلایل موفقیت این کشور در حوزه گردشگری نیز همین مسئله بوده است. شرکتهایی که تاریخ، فرهنگ و جاذبههای ترکیه را برای مخاطبان بینالمللی معرفی میکنند و موفق به جذب گردشگر میشوند تا اندازهای مشمول بخشودگیهای مالیاتی میشوند. به هر روی ترکیه سالهای طولانی است که نظیر این طرح را اجرا کرده است.
وی افزود:
طبیعتا ایران نیز میتواند از الگوهای جواب پس داده دنیا استفاده کند و در حوزه گردشگری موفقیتها و پیشرفتهایی را به دست آورد.
نگاهی به چند و چون اجرای پویش تولید محتوای گردشگری به زبانهای بینالمللی گویای آن است اگرچه ذات اجرای طرح مفید بوده اما اطلاعرسانی ضعیف در خصوص آن و مدت زمان کوتاه اجرای آن مانع شکلگیری جریانی قدرتمند برای معرفی جاذبههای گردشگری ایران میشود. از سوی دیگر به نظر میرسد مسئولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید نگاه ویژهتری به کشورهای گردشگرفرست اروپایی داشته و آنها را در اولویتهای بالاتری ردهبندی میکردند.
نظر شما در خصوص پویش تولید محتوا به زبانهای بینالمللی چیست؟ آیا اجرای یک چنین طرحهایی برای معرفی جاذبههای ایران را مفید میدانید؟ برای معرفی بهتر جاذبههای کشور به نظرتان چه اقداماتی باید صورت گیرد؟