ایران را با «ایران» بشناسید/ نگاهی به مسابقه ایران
خبرگزاری فارس، گروه تلویزیون: حالا دیگر نام «مسابقه ایران» بعد از گذشت ۳ سال، برای مخاطب پروپاقرص تلویزیون نامی آشناست. مسابقه «ایران» در گروه اجتماعی شبکه یک سیما به تهیه‌کنندگی هاشم رضایت و با بومی‌سازی نمونه مسابقات بزرگ تلویزیونی جهان طراحی شده است. مسابقه ایران که مسابقه‌ای مبتنی بر اطلاعات عمومی است توانسته ضمن آگاهی بخشی به مخاطب با هوشمندی و طراحی بخش‌های جذاب عنصر سرگرمی را هم حفظ نماید. در این گزارش تلاش خواهیم کرد از زوایای مختلف به این مسابقه تلویزیونی بپردازیم.
* آگاهی بخشی در عین سرگرمی
از آنجا که مسابقه‌ها با وجود اینکه بالاترین جذب مشارکت را دارند اما از نظر هزینه تولید به نسبت خیلی از برنامه‌های دیگر همچون فیلم و سریال هزینه تولید کمتری دارند، مدیران و برنامه سازان تلویزیونی را به این سمت برد که بتوانند تعداد مسابقه بیشتر با جذابیت بیشتر و جذب مشارکت بیشتر را کار کنند.
وقتی این اتفاق رقم می‌خورد کمتر به هدف مشخصی که در رسالت صداوسیما گنجانده شده یعنی همان آگاهی بخشی پرداخته می‌شود. اما در مسابقه «ایران» انتقال دادن دانش ایران‌شناسی در این مسابقه به شکل داده‌های فشرده است که می‌تواند در ذهن بیننده جرقه‌ای از کنجکاوی و نیاز به دانستن بیشتر درباره ایران را روشن کند و آغازگر مطالعه بیشتر و آگاهی ژرفتر شود.
انتخاب نام ایران برای این مسابقه صرفا یک اسم تزیینی نیست، بلکه هم نسبت منطقی و نشانه شناختی با محتوا و رویکرد مسابقه دارد و هم شناسنامه آن را با هویت ملی گره زده و بر ایرانی بودن آن تأکید می‌کند. به این معنا که تمام پرسش‌ها و سوالات این مسابقه در حوزه‌های گوناگون و متنوعش از فرهنگ، هنر، تاریخ، جغرافیا گرفته تا ورزش، گردشگری، ادبیات، مشاهیر، سینما و تلویزیون درباره ایران است و در واقع اطلاعات شرکت کنندگان درباره ایران و مسائل آن مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌گیرد. از این رو می‌توان این برنامه را نوعی مسابقه ایران شناسی هم دانست.
*«ایران» یک کپی کاری از مسابقات خارجی نیست
بسیاری از مردم، نسخه اصلی برخی از مسابقاتی که از تلویزیون پخش می‌شود دیده‌اند، به همین دلیل وقتی نسخه تقلبی آنها را در شبکه‌های تلویزیون خودمان می‌بینند، نمی‌توانند با آنها ارتباط برقرار کنند.
یکی از دلایلی که باعث شده با وجود صرف هزینه‌های زیادی که صداوسیما برای ساخت این مسابقات متقبل می‌شود، مورد استقبال قرار نگیرند، همین ماجراست. اما مسابقه «ایران» علاوه بر گنجاندن مفاهیم ارزشمند وطنی در عناصر تکنیکی و فنی هم بگونه‌ای عمل کرده که از هرگونه اتهام کپی کاری مطلق از نمونه‌های خارجی خود مبرا باشد؛ دکور «مسابقه ایران» است که خلاف برخی نمونه‌های مشابه، کپی کاری نیست.
بر اساس مطالبات ایده اصلی طراحی و ساخته شده و به دوربین و مجری اجازه ابراز وجود و حرکت می‌دهد. متناسب با نیازها و ملزومات اجرای مسابقه طراحی شده است.
*انتخاب یک مجری کاربلد
آنچه یک مسابقه را بیش از پیش جذاب می‌کند مجری مسابقه است. مجری مانند پلی ارتباطی بین تماشاگر و شرکت کنندگان عمل می‌کند و اگر بدرستی انتخاب نشود این ارتباط برقرار نشده و مخاطبی پای برنامه نمی‌نشیند.
مسابقه «ایران» گویی در فصل نخست به تازگی و جذابیت محتوایی خود ایمان نداشت و از این رو برای جذب مخاطب به سراغ یک چهره مشهور رفت اما «سام درخشانی» که تاکنون هیچ تجربه اجرایی را در کارنامه کاری خود نداشت، در اجرای مسابقه ایران موفق نبود.
تپق‌های زیاد و استرس و فریادهای او در یک اجرای ضبط شده، گواه این موضوع است. گرچه اجرای سام درخشانی در «مسابقه ایران» حاشیه خاصی نداشت اما با انتقاد تعدادی از بزرگان اجرا و منتقدان و مخاطبان به نحوه اجرای ضعیف او روبه رو شد.
در ادامه برنامه سازان مسابقه با هوشمندی و توجه به بازخوردهایی که پس از پخش فصل نخست مسابقه از مخاطبان گرفته بودند بجای اصرار بی‌جا و بیهوده بر استفاده از یک سلیبریتی، بدرستی تصمیم گرفته و به سراغ یک چهره کهنه کار و با سابقه درخشان در اجرا و در عین حال پرانرژی رفتند. سعید شیخ زاده با آن صدای رسا و اخلاق خونگرم خیلی خوب توانست مخاطب را پای مسابقه ایران بنشاند.
*کلام آخر
در پایان باید گفت «مسابقه ایران» ضمن آشنایی مخاطب با فرهنگ و تمدن ایرانی و افزایش دانش او در حوزه‌های مختلف درباره کشور عزیزمان با بهره‌گیری زیبایی شناختی از مولفه‌های مسابقه تلویزیونی در طراحی صحنه و استفاده از نور و رنگ و در نهایت اشکال مختلف فرمی در دایره بازی، هم جذابیت بصری خوبی به مسابقه بخشیده و هم ریتم و هیجان آن را بالا برده است و گزینه بسیار خوبی برای پرکردن اوقات فراغت ببیندگان تلویزیون است.
پایان پیام/