زنان کارگردان در فجر چهل‌ویکم
خبرگزاری فارس-گروه سینما: چیزی تا شروع چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر باقی نمانده است، جشنواره‌ای که همواره موتور محرکی برای سینمای ایران در تمامی زمینه‌ها بوده است.
حال در آستانه شروع این دوره برخی از رسانه‌های معاند سخن از محدودیت بانوان در سینمای ایران می‌گویند؛ بعید است مرجعی برای به‌دست آوردن آمار رسمی در این زمینه وجود داشته باشد اما به استناد مشاهدات و ارجاع به حافظه این‌طور به‌نظر می‌رسد که سینمای ایران از نظر کمیت حضور فیلم‌سازان زن، حتی از کشورهای دارای صنعت سینما هم جلوتر است و اگر قرار باشد فهرستی برپایه درصد نسبت میان فیلم‌سازان زن و مرد در نظر بگیریم، سینمای ایران حتماً جایگاه قابل قبولی در بالای این فهرست خواهد داشت. البته این فقط در حوزه سینما صدق نمی‌کند، چراکه در دیگر رشته‌های هنری همچون نقاشی، عکاسی، تئاتر و…نیز این مضوع جریان غالب است.
نه اشتباه نکنید، این گزاره به تنهایی ارزشی ندارد و طبیعی است که هنر از آن حرفه‌هایی است که یک هنرمند قبل از هر پارامتر دیگری مانند جنسیت، باید تخصص و زاویه نگاه خود را در آن اثبات کند. اما این نکته که بانوان هنرمند در این سال‌ها تا این اندازه توانسته‌اند خوش بدرخشند و جایگاهی رفیع برای خود دست و پا کنند، حتماً قابل تأمل و توجه است.
در بین فیلم‌سازان زن کارگردانانی همچون منیر قیدی، نرگس آبیار، مریم بحر‌العلومی و تینا پاکروان که در یک دهه گذشته در سینمای ایران خوش درخشیده‌اند، در عرصه کارگردانی حضور خود را به اثبات برساند و تبدیل به یکی از امیدهای آینده سینمای ایران شود.
در چهل سالگی جشنواره فیلم فجر نیز منیر قیدی با فیلم «دسته دختران» حضور داشته و پوران درخشنده هم عضو هیئت انتخاب جشنواره بود، در دوره سی‌ونهم نیز نرگس آبیار با «ابلق»، آیدا پناهنده با «تی تی» و فرنوش صمدی با «خط فرضی» حضور داشتند.
دوره‌های پیشین جشنواره فیلم فجر هم داستانی مشابه دارد، «آتابای» نیکی کریمی، «ایده اصلی» آزیتا موگویی، «بنفشه آفریقایی» مونا زندی حقیقی، «جمشیدیه» یلدا جبلی و حضور مجدد برخی از نام‌های آورده شده مانند نرگس آبیار نقش بانوان کارگردان را در جشنواره سینمای ایران پررنگ جلوه می‌دهد.
به همین دلیل هم هر سال در آستانه جشنواره فیلم فجر، یکی از نکاتی که موردتوجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد، سهم فیلم‌سازان زن از فهرست فیلم‌های راه‌یافته به بخش اصلی است.
در آستانه دوره چهل‌ویکم هم در حالی فهرست ۲۴ فیلم بخش سودای سیمرغ از سوی دبیر جشنواره اعلام شد که در میان آن‌ها نام دو فیلم‌ساز زن جلب‌توجه می‌کند. لیلی عاج با فیلم «سرهنگ ثریا» و ناهید عزیزی با فیلم «آه سرد» دو بانوی فیلم‌سازی هستند که قرار است حاصل اولین تجربه‌شان در مقام کارگردان فیلم بلند، در جشنواره فجر امسال رونمایی شود. درباره ناهید عزیزی اطلاعات چندانی در دسترس نیست و می‌توان او را یکی از گمنام‌ترین فیلم‌سازان حاضر در جشنواره امسال دانست. او فیلمش را با تهیه‌کنندگی رضا محقق به سرانجام رسانده و بازیگر اصلی آن‌هم علی باقری است و این‌ها نشانه‌هایی است که بر اساس آن‌ها می‌توان حدس زد فیلمش حال و هوایی نزدیک به هنروتجربه داشته باشد.
به‌خصوص که از فعالیت‌هایی که در رزومه او ذکرشده است حضور و مشاوره‌اش در فیلم «دشت خاموش» ساخته احمد بهرامی است که یکی از بهترین فیلم‌های هنروتجربه‌ای سال‌های اخیر بوده است و این می‌تواند امیدواری‌ها نسبت به فیلم «آه سرد» را بیشتر کند.
لیلی عاج هم دیگر کارگردان زن حاضر در جشنواره امسال است. عاج سال‌هاست که در عرصه تئاتر چهره‌ای شناخته‌شده است و اتفاقاً همین سال گذشته بود که به‌واسطه اجرای نمایشی با عنوان «بابا آدم» موردتوجه رسانه‌ها هم قرار گرفت. نمایشی که داستانی مرتبط با گروهک منافقین داشت و شاید به پشتوانه همان اجرا هم عاج تصمیم گرفت نسخه‌ای سینمایی از دغدغه‌اش درباره این گروهک را کارگردانی کند.
«سرهنگ ثریا» درباره مادری است که چشم‌انتظار رهایی فرزندش از دام منافقین است و لیلی عاج این‌بار منافقین را از تئاتر به قاب سینما آورده است.
نقش‌آفرینی ژاله صامتی در نقش اصلی این فیلم هم حتماً می‌تواند از اتفاقات توجه‌برانگیز و حتی غافلگیرکننده جشنواره امسال باشد.
«سرهنگ ثریا» هم در میان فیلم اولی‌های جشنواره امسال و هم به‌عنوان فیلمی که امضای یک کارگردان زن را به‌پای‌خود دارد می‌تواند تبدیل به یکی از پدیده‌های جشنواره چهل و یکم شود.
به طور فجر چهل‌ویکم از نظر فیلم‌سازان کار اولی می‌تواند به یکی از شگفت‌انگیزترین جشنواره‌ها تبدیل شود.
پایان پیام/