چوب حراج به باغ فردوس، اقدامی که باید سریعا متوقف شود
طبق اخبار چند روز اخیر، آموزش‌وپرورش قصد دارد بخش‌هایی از باغ فردوس تهران را به موجب طرح مولدسازی به فروش بگذارد؛ اقدامی که نگرانی‌های زیادی بین دوستداران میراث فرهنگی ایجاد کرده است.
آبان‌ماه امسال طرح مولدسازی دارایی‌های دولت به تصویب رسید؛ طرحی که به نهادهای دولتی اجازه می‌دهد دارایی‌های مازاد خود را فروخته و از منابع مالی حاصله استفاده کنند.
اگر به سامانه «دبیرخانه هیئت عالی مولدسازی دولت» مراجعه کنید، متوجه می‌شوید که تاکنون صرفا «وزارت آموزش‌وپرورش» و «وزارت جهاد کشاورزی» برخی از اموال خود را در فهرست دارایی‌های مازاد مصوب دولت قرار داده‌اند. نگاهی به اموال وزارت آموزش و پروش در این لیست، مشخص می‌کند که این وزارتخانه دو مکان با نام باغ فردوس، یکی با عرصه ۹۹۴ متر و دیگری با عرصه ۹۰ متر را در فهرست دارایی‌های مازاد خود قرار داده است.
منبع: دبیرخانه هیئت عالی مولدسازی دولت
این در حالی است که باغ فردوس یکی از باغ‌های تماشایی تهران است که از دوران قاجار به یادگار مانده و دارای ارزش‌های تاریخی و فرهنگی بوده و گذشته آن با هویت جمعی تهرانی‌ها پیوند خورده است. از سوی دیگر قرار گرفتن موزه سینما در عمارت قدیمی باغ فردوس بر اهمیت فرهنگی و تاریخی آن افزوده است. با توجه به این شاخصه‌های جالب توجه باغ فردوس و موزه سینما خبر قرار گرفتن آن در لیست مازاد بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی و سینمای کشور را آزرده خاطر کرده است.
افزون بر اهمیت تاریخی عمارت موزه سینما که قبلا دبیرستان شاپور در آن مستقر بوده است، این موزه ۹ نمایشگاه دائمی در خصوص سینما و شخصیت های سینمایی ایران را در خود جای داده است و به‌نوعی خط قرمز دوستداران سینمای ایران محسوب می‌شود. در این موزه صحنه فیلم‌های بزرگ، پوسترها و دیگر اشیای وابسته به سینمای ایران به نمایش درآمده است. مضاف بر این تلاش‌های عباس کیارستمی، عزت‌الله انتظامی و غلامرضا جمال‌امیدی، برای برپایی موزه سینما اهمیت آن را برای سینمادوستان ایرانی دوچندان کرده است.
به‌دنبال احساس خطر در خصوص احتمال فروش ساختمان موزه سینما که در باغ فردوس واقع شده بسیاری از دوستداران هنر هفتم و حتی مدیر سابق موزه سینما ابراز نگرانی خود را در این خصوص اعلام کردند.
حساسیت‌ها در خصوص این موضوع سرانجام معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان سینمایی کشور، را وادار به واکنش کرد. اصغر فارسی، معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان سینمایی، در خصوص گمانه‌زنی‌های اخیر نسبت به فروش موزه سینما گفت:
در پی مصوبه مولدسازی دارایی‌های دولت که ۲۱ آبان‌ماه سال‌جاری به تصویب شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا رسید؛ فهرستی به‌منظور مولدسازی از اموال و دارایی‌های وزارت آموزش‌وپرورش شهر تهران منتشر شده که ذکر نام «باغ فردوس» در آن، شائبه و نگرانی‌هایی را برای اهالی سینما، پژوهشگران و علاقه‌مندان عرصه فرهنگ و هنر ایجاد کرده است.
این مقام مسئول با بیان اینکه فروش ملک موزه سینما به‌هیچ‌وجه صحت ندارد، تصریح کرد:
سند مالکیت تمامی مساحت این ملک در دو بخش «موزه سینما» و «فیلم‌خانه ملی ایران» به نام سازمان سینمایی و امور سمعی بصری است؛ مضافا اینکه در دولت سیزدهم، موضوع حفظ مجموعه میراث فرهنگی سینمای ایران، توسعه فعالیت‌های موزه سینما، تکمیل و تجهیز فیلم‌خانه ملی ایران به‌صورت ویژه در دستور کار این سازمان قرار گرفته است.
اگرچه با این اعلام رسمی رئیس سازمان سینمایی نگرانی‌ها در خصوص وضعیت و آینده موزه سینما تا حدودی فروکش کرده است، واقعیت این است که نگرانی در خصوص وضعیت باغ فردوس همچنان وجود دارد.
دوستداران میراث فرهنگی به حق نگران این موضوع هستند که این باغ که به دستور یکی از درباریان قاجار در زمان محمد شاه، بنیانش گذاشته شده به فروش گذاشته شود. از سوی دیگر سکوت مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش و دبیرخانه هیئت عالی مولدسازی دارایی‌های دولت در این خصوص بر نگرانی‌های موجود دامن زده است.
پرسشی که وجود دارد این است که اگر قرار نیست موزه سینما فروخته شود، کدام بخش‌ها از باغ فردوس به موجب طرح مولدسازی قرار است به فروش گذاشته شوند؟ از سوی دیگر خطر تغییر کاربری، تخریب عرصه و محوطه باغ فردوس و مواردی از این دست نیز احساس می‌شود. همچنین در خصوص چگونگی فروش این باغ تاریخی هیچ اطلاع‌رسانی جامع و روشنی صورت نگرفته است.
اهدافی همچون استفاده از دارایی منجمد دولت به نفع پویایی اقتصاد و گسترش مالکیت عموم مردم به‌ویژه اقشار کم درآمد از این دارایی‌ها، برای طرح مولدسازی مطرح شده است. با این وجود به نظر می‌رسد بیش از آنکه این طرح برای مردم آورده‌ای داشته باشد باغی تاریخی را که گوشه و کنار آن با تاریخ و گذشته‌های مردم این سرزمین پیوند خورده را از آن‌ها می‌گیرد.